Η Ανάληψις του Χριστού

Σχόλια στη μεγάλη εορτή της Αναλήψεως του Κυρίου μας, από τον Λάμπρο Κ. Σκόντζο, Θεολόγο-Καθηγητή.

Η εορτή της Αναλήψεως του Κυρίου και Θεού μας Ιησού Χριστού, αποτελεί έναν χαρμόσυνο εορτολογικό σταθμό μέσα στην όντως ευφρόσυνη αναστάσιμη περίοδο της Εκκλησίας μας. (Α' Τιμ.2,5).




Με αισθήματα αγαλλιάσεως οι ορθόδοξοι πιστοί κατακλύζουμε την ιερή αυτή ημέρα τους ναούς για να αναπέμψουμε ευχαριστήριες ωδές στο Σωτήρα και Λυτρωτή μας Κύριο και να υμνήσουμε την αγία Ανάληψή Του στους ουρανούς, εκεί από όπου καταδέχθηκε να κατέβει, προκειμένου να επιτελέσει το σωτήριο έργο του ανθρωπίνου γένους (Ιωάν.3,13.Φιλιπ.2,6-11). Υμνούμε την επάνοδό Του στο θείο θρόνο της άφατης μεγαλοσύνης Του, στα δεξιά του Θεού Πατέρα, προς τον Οποίο θα είναι εσαεί ο μεγάλος και αιώνιος μεσίτης μας.

Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός μετά την λαμπροφόρο Ανάστασή Του από τους νεκρούς, δεν εγκατέλειψε αμέσως τον κόσμο, αλλά συνέχισε για σαράντα ημέρες να εμφανίζεται στους μαθητές Του (Πράξ.1,3). Αυτές οι μεταναστάσιμες εμφανίσεις Του προς αυτούς είχαν πολύ μεγάλη σημασία. Έπρεπε οι πρώην δύσπιστοι και φοβισμένοι μαθητές να βιώσουν το γεγονός της Αναστάσεως του Διδασκάλου τους και να αποβάλλουν κάθε δισταγμό και ψήγμα απιστίας για Εκείνον. Έπρεπε να αποβάλλουν κάθε ίχνος λαθεμένης μικροεθνικιστικής ιουδαϊκής αντίληψης για το Μεσσία. Να συνειδητοποιήσουν πλήρως τον πανανθρώπινο χαρακτήρα του απολυτρωτικού έργου του Σωτήρα και να ξεχάσουν κάθε σκέψη για «ανάσταση του βασιλικού θρόνου του Δαβίδ» και την κυριαρχία του κόσμου. Οι θαυμαστές μεταναστάσιμες εμφανίσεις Του και οι προχωρημένες πια και πνευματικού χαρακτήρα νουθεσίες αποτέλεσαν σημαντικό παράγοντα για τη διαμόρφωση νέας αντιλήψεως για το θείο πρόσωπο του Λυτρωτή Χριστού και το σωτήριο ιεραποστολικό έργο που είχαν ταχθεί από Εκείνον να επιτελέσουν στο εξής. «Διήνοιξεν αυτών τον νουν, αναφέρει ο ευαγγελιστής Λουκάς, του συνιέναι τας γραφάς και είπεν αυτοίς ότι ούτω γέγραπται και ούτως έδει παθείν τον Χριστόν και αναστήναι εκ νεκρών τη τρίτη ημέρα, και κηρυχθήναι επί το ονόματι αυτού μετάνοιαν και άφεσιν αμαρτιών εις πάντα τα έθνη, αρξάμενον από Ιερουσαλήμ. Υμείς δε εστε μάρτυρες τούτων. Και ιδού εγώ αποστέλλω την επαγγελίαν του πατρός μου εφ΄ υμάς» (Λουκ.24,45-49). Η πιο ελπιδοφόρα αναγγελία Του προς αυτούς ήταν η διαβεβαίωση πως «ιδού εγώ μεθ' υμών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος» (Ματθ.28,20) και «καθίσατε εν τη πόλει Ιερουσαλήμ έως ου ενδύσησθε δύναμιν εξ' ύψους» (Λουκ.24,49), προαναγγέλλοντας την επιδημία του Παναγίου Πνεύματος προς αυτούς και την Εκκλησία Του.

Την τεσσαρακοστή λοιπόν ημέρα, σύμφωνα με το Ευαγγέλιο του Λουκά, «εξήγαγε δε αυτούς (τους μαθητάς) έξω εις Βηθανίαν και επάρας τας χείρας αυτού ευλόγησεν αυτούς. Και εγένετο εν τω ευλογείν αυτόν αυτούς διέστη απ' αυτών και ανεφέρετο εις τον ουρανόν. Και αυτοί προσκυνήσαντες αυτόν υπέστρεψαν εις Ιερουσαλήμ μετά χαράς μεγάλης και ήσαν δια παντός εν τω ιερώ αινούντες και ευλογούντες τον Θεόν» (Λουκ.24,50-53). Ο ευαγγελιστής Μάρκος, περιγράφοντας πιο λακωνικά το θαυμαστό και συνάμα συγκινητικό γεγονός, αναφέρει πως μετά από την ρητή αποστολή των μαθητών σε ολόκληρο τον κόσμο κηρύττοντας και βαπτίζοντας τα έθνη, «ανελήφθη εις τον ουρανόν και εκάθισεν εκ δεξιών του Θεού. Εκείνοι δε εξελθόντες εκήρυξαν πανταχού, του Κυρίου συνεργούντος και τον λόγον βεβαιούντος δια των επακολουθούντων σημείων» (Μαρκ.16,19-20).

Το μεγάλο γεγονός της Θείας Αναλήψεως έχει πραγματικά τεράστιες θεολογικές και σωτηριολογικές παραμέτρους για την Εκκλησία μας. Η Ανάληψη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού αποτελεί αναμφίβολα το θριαμβευτικό πέρας της επί γης παρουσίας Του και του απολυτρωτικού έργου Του. «Ανελήφθη εν δόξη» για να επιβεβαιώσει την θεία ιδιότητά Του στους παριστάμενους μαθητές Του. Για να τους στηρίξει έτι περισσότερο στον τιτάνιο πραγματικά αγώνα, που Εκείνος τους ανάθεσε, δηλαδή τη συνέχιση του σωτηριώδους έργου Του για το ανθρώπινο γένος.

Είναι αλήθεια πως και κατ' αυτήν τη θαυμαστή στιγμή οι απόστολοι δεν είχαν πλήρη συναίσθηση της αποστολής τους. Παρ' όλο ότι είχαν ζήσει συγκλονιστικά γεγονότα το τελευταίο διάστημα, τα άχραντα παθήματα του Διδασκάλου τους και βίωσαν την λαμπροφόρο Ανάστασή Του από τους νεκρούς, εν τούτοις δε μπόρεσαν να απαγκιστρωθούν από τη μικροεθνικιστική ιουδαϊκή περί Μεσσία αντίληψη. Γι' αυτό μπήκαν στον πειρασμό να πληροφορηθούν από Εκείνον, τη στιγμή που τους εγκατέλειπε για τον ουρανό, «Κύριε, ει εν τω χρόνω τούτω αποκαθιστάνεις την βασιλείαν τω Ισραήλ;» (Πραξ.1,6). Δεν είχαν συνειδητοποιήσει την παγκοσμιότητα του κηρύγματος του Ιησού, δεν αντιλήφθηκαν την πνευματική οικουμενική επανάσταση, που ήρθε να φέρει Αυτός στην ανθρωπότητα, απαλλαγμένη από κάθε μορφή κοσμικής εξουσίας, έχοντας χαρακτήρα αποκλειστικά διακονίας, προς τον πεσόντα άνθρωπο. Φαίνεται ότι λησμόνησαν την προτροπή του Διδασκάλου τους να αλλάξουν νοοτροπία και να μην σκέπτονται όπως ο εξουσιαστικός κόσμος «υμείς δε ουχ ούτως, αλλ' ο μείζων εν υμίν γινέσθω ως ο νεώτερος, και ο ηγούμενος ως ο διακονών. Τις γαρ μείζων, ο ανακείμενος ή ο διακονών; Ουχί ο ανακείμενος; Εγώ δε ειμί εν μέσω υμών ως ο διακονών. Υμείς δε εστέ οι διαμεμενηκότες μετ' εμού εν τοις πειρασμοίς μου» (Λουκ.22,26-27). Το παράδειγμα της διακονίας το έδωσε πλειστάκις ο Ίδιος ο Κύριος, ο Οποίος δεν ήρθε στον κόσμο «διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι» (Μάρκ.10,45). Με λόγους τρυφερότητας, συμπάθειας και αγάπης προς αυτούς τους απάντησε πως «ουχ υμών εστι γνώναι χρόνους ή καιρούς ους ο πατήρ έθετο εν τη ιδία εξουσία» (Πράξ.1,7), θέλοντας να τους εμπεδώσει τη διαχρονική και σώζουσα παρουσία της Εκκλησίας Του στον κόσμο. Εκείνο που τους χρειάζονταν ήταν η άνωθεν δύναμη και ο φωτισμός για να μυηθούν πλήρως στο μυστήριο της σωτηρίας του κόσμου. Τους έδωσε την ελπιδοφόρα αγγελία πως θα λάβουν «δύναμιν επελθόντος του αγίου Πνεύματος» και έτσι θα δυνηθούν να γίνουν «μάρτυρες (Αυτού) εν τε Ιερουσαλήμ και εν πάση τη Ιουδαία και Σαμαρεία και εως εσχάτου της γης» (Πράξ.1,8).

Ο ιερός συγγραφέας του βιβλίου των «Πράξεων των Αποστόλων» αναφέρει και κάτι άλλο πολύ σημαντικό, περιγράφοντας το θαυμαστό γεγονός της εις ουρανούς αναλήψεως του Κυρίου. «Βλεπόντων αυτών (των μαθητών) επήρθη, και νεφέλη υπέλαβεν αυτόν από των οφθαλμών αυτών. Και ατενίζοντες ήσαν εις τον ουρανόν πορευομένου αυτού, και ιδού άνδρες δύο παρειστήκεσαν αυτοίς εν εσθήτι λευκή, οί και είπον΄ άνδρες Γαλιλαίοι, τι εστήκατε εμβλέποντες εις τον ουρανόν; Ούτος ο Ιησούς ο αναληφθείς αφ' υμών εις τον ουρανόν, ούτως ελεύσεται, όν τρόπον εθεάσασθε αυτόν πορευόμενον εις τον ουρανόν» (Πράξ.1,9-11). Οι ουράνιοι διαμηνείς του θελήματος του Θεού άγγελοι βρέθηκαν για μια ακόμα φορά ανάμεσα σε ανθρώπους για να βεβαιώσουν το υπερφυσικό γεγονός της Αναλήψεως και να αναγγείλουν και κάτι άλλο: την επανέλευση του Κυρίου στη γη, η οποία θα γίνει τόσο ένδοξη και λαμπρή, όσο η Ανάληψη, όπως την βίωσαν οι παριστάμενοι απόστολοι.

Ο Κύριος Ιησούς Χριστός ανήλθε στους ουρανούς, αλλά δεν εγκατέλειψε το ανθρώπινο γένος, για το οποίο έχυσε το τίμιο Αίμα Του. Μπορεί να κάθισε στα δεξιά του Θεού στους ένδοξους ουρανούς, όμως η παρουσία Του εκτείνεται ως τη γη και ως τα έσχατα της δημιουργίας. Άφησε στη γη την Εκκλησία Του, η οποία είναι το ίδιο το αναστημένο, αφθαρτοποιημένο και θεωμένο σώμα Του, για να είναι το μέσον της σωτηρίας όλων των ανθρωπίνων προσώπων, που θέλουν να σωθούν. Νοητή ψυχή του σώματός Του είναι ο Θεός Παράκλητος, «το Πνεύμα της αλήθείας» ( Ιωάν. 15,26), ο Οποίος επεδήμησε κατά την αγία ημέρα της Πεντηκοστής σε αυτό, για να παραμείνει ως τη συντέλεια του κόσμου. Η σωτηρία συντελείται με την οργανική συσσωμάτωση των πιστών στο θεανδρικό Σώμα του Χριστού. Αυτό εννοούσε, όταν υποσχόταν στους μαθητές Του: «ιδού εγώ μεθ' υμών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος» (Ματθ.28,20).

O απόστολος Παύλος θέλοντας να τονίσει εμφαντικά το γεγονός της εις ουρανούς αναβάσεως του Χριστού και της παρρησίας Του στο θρόνο του Θεού Πατέρα, έγραψε πως Αυτός «διαθήκης καινής μεσίτης εστί, όπως, θανάτου γενομένου εις απολύτρωσιν των επί τη πρώτη διαθήκη παραβάσεων, την επαγγελίαν λάβωσιν οι κεκλημένοι της αιωνίου κληρονομίας» (Εβρ.9,15). Λάβαμε την «οικονομίαν της χάριτος» (Εφεσ.3,2), ως υπέρτατη δωρεά της υψώσεως Αυτού. Ο φαεινός θρόνος Του στους ένδοξους ουρανούς είναι στο εξής το σημείο συνάντησης Θεού και ανθρώπων, διότι ο Ίδιος διαβεβαίωσε πως «ουδείς έρχεται προς τον πατέρα ει μη δι' εμού» (Ιωάν.14,6).

Μέσα λοιπόν στην χαροποιό αναστάσιμη περίοδο προβάλλει η μεγάλη εορτή της Αναλήψεως για να μας χαροποιήσει έτι περισσότερο και να μας υπενθυμίσει πως η δοξασμένη επάνοδος του Λυτρωτή μας Χριστού στο θρόνο της Θεότητας απορρέει άπειρες σωτήριες δωρεές για την ανθρωπότητα και ολόκληρη τη δημιουργία. Αυτός ως ο δοξασμένος Θεάνθρωπος μετέχει ταυτόχρονα του κτιστού και του ακτίστου, καθιστάμενος έτσι ο σωτήριος σύνδεσμος μεταξύ Δημιουργού και δημιουργημάτων. Αυτή είναι η πεμπτουσία της σωτηρίας και το κεντρικό νόημα της μεγάλης εορτής!

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’

Ἀνελήφθης ἐν δόξῃ, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, χαροποιήσας τοὺς Μαθητάς,
τῇ ἐπαγγελίᾳ τοῦ ἁγίου Πνεύματος, βεβαιωθέντων αὐτῶν διὰ τῆς εὐλογίας,
ὅτι σὺ εἶ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὁ λυτρωτὴς τοῦ κόσμου.

Αναδημοσίευση κειμένου από: apostoliki-diakonia.gr

Περισσότερα...

Άγιος Ανδρέας, ο διά Χριστόν Σαλός

Σε αυτή την ανάρτηση θα αναφερθούμε στον Άγιο Ανδρέα, τον διά Χριστόν Σαλόν, του οποίου τη μνήμη η Εκκλησία μας τιμά στις 28 Μαΐου, ενώ θα δούμε και την αρπαγή του, μέσα από το βιβλίο των Εκδόσεων της Ιεράς Μονής Παρακλήτου Ωρωπού Αττικής (1995), - «Όσιος Ανδρέας ο δια Χριστόν σαλός».

Βίος και νεανική ηλικία

Ο Άγιος Ανδρέας, ο διά Χριστόν σαλός, καταγόταν από την Σκυθία και έζησε κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Λέοντος ΣΤ’ του Σοφού (886 – 912 μ.Χ.). Από παιδική ηλικία είχε πουληθεί ως δούλος σε κάποιον πρωτοσπαθάριο και στρατηλάτη της Ανατολής, ονομαζόμενο Θεόγνωστο, άνδρα ενάρετο και ευσεβή, ο οποίος τόσο αγάπησε τον μικρό Ανδρέα, ώστε τον μεταχειρίστηκε ως υιό του, φροντίζοντας για την επιμελή και θεοσεβή μόρφωση αυτού.

Τον Ανδρέα προσείλκυαν περισσότερο από κάθε άλλο τα ιερά γράμματα και ιδιαίτερα οι Βίοι και τα Μαρτύρια των αγωνιστών της Χριστιανικής πίστεως. Τέτοιος υπήρξε ο ζήλος του προς αυτά, ώστε αποκλήθηκε «σαλός» (μωρός), διότι ο ζήλος του αυτός τον ωθούσε πολλές φορές στο να υπομένει εμπαιγμούς, ταπεινώσεις και βαριές ύβρεις και να προβαίνει σε διαβήματα που κρίνονται ως ανισόρροπα και εκκεντρικά. Αλλά εκείνος υπέμενε τους εξευτελισμούς, παρηγορούμενος από το ότι πολλές φορές πετύχαινε να επαναφέρει στην ευθεία οδό παραστρατημένες υπάρξεις.

Ο Άγιος Ανδρέας διακρινόταν και για την φιλανθρωπία και την αγαθοποιία του. Όχι μόνο μοιραζόταν τα υπάρχοντά του με τους φτωχούς, αλλά προσέφερε ότι είχε και ο ίδιος έμενε νηστικός και γυμνός. Σε εκείνους που τον παρατηρούσαν για τις υπερβολικές αγαθοεργίες του, τους έλεγε ότι στο πρόσωπο κάθε ανθρώπου, και μάλιστα του πάσχοντος αδελφού, έβλεπε τον Χριστό.

Ηρπάγην έως τρίτου ουρανού

Έχουμε ακούσει όλοι τον χαρακτηρισμό ''δια Χριστόν σαλοί. Η εκκλησία μας τιμά αρκετούς. Είναι εκείνοι, οι οποίο για τον μεγάλο θείο έρωτα κάνουν τον σαλό, δηλαδή τον τρελό. περιφρονούν διακαώς τους επαίνους τις τιμές και τις δόξες και προσφέρονται σφόδρα στον δρόμο της αυταπάρνησης της ανυποληψίας και της μηδαμινότητας. Ζητούν επιμόνως την καταφρόνηση του κόσμου, και η αυτογνωσία τους πολύ σκληρή.. «εγώ ειμί σκώληξ και ουκ άνθρωπος, όνειδος ανθρώπων και εξουθένημα λαού» (Ψαλμ. κα' στίχ 7).Ο απόλυτος αυτοεξευτελισμός στα μάτια των ανθρώπων, ο θαυμασμός και η έκπληξη στα μάτια των αγγέλων. Η ταπείνωση είναι το ένδυμά τους και με ταυτόχρονη ολοκληρωτική εξουδένωση του ''εγώ τους'' οι δαίμονες τους τρέμουν βρίσκουν αντιπάλους σκληρούς χωρίς προηγούμενο και πραγματικά λυσσάνε, νικώνται και απομακρύνονται ηττημένοι.

Από τους σπουδαιότερους αγίους ''δια χριστόν σαλούς ''που τιμά η εκκλησία μας είναι ο Όσιος Ανδρέας. Είχε καλό χαρακτήρα δι’ αυτό του δόθηκε άνωθεν αυτή η κλήση για να παίξει ρόλο σκληρό επίπονο στην μεγάλη αυτή άσκηση της σαλότητας. Ο λόγος που αναφερόμαστε σε αυτόν σήμερα στην εγγραφή μας έχει να κάνει με την σπανιότητα του φαινομένου της θείας επισκέψεως ανθρώπου στα άνω στερεώματα του ουρανού και στο αντίκρισμα του θρόνου του Θεού. Ο απόστολος Παύλος βεβαίως ήταν ένας ακόμα θνητός που έφτασε μέχρι έβδομο ουρανό, πριν τον όσιο. Ο Παύλος μας διηγείται αυτή την εμπειρία κατά το ανθρώπινον λέγοντας μεταξύ άλλων ''...κανένα αυτί και μάτι ανθρώπου δεν μπορεί να συλλάβει το κάλλος και τα αθάνατα αγαθά που περιμένουν τους δικαίους..'' Στην περίπτωση του Οσίου Ανδρέα όπως θα δούμε παρακάτω υπάρχει ενδιαφέρον και όποιος έχει μελετήσει και τις δυο περιπτώσεις θα έχει προσέξει ότι υπάρχουν αρκετές ομοιότητες.

Στον ουρανό του ουρανού…

Ξαφνικά έπεσα σε έκσταση. Ένοιωθα πως πατούσα πάνω στον ουρανό, πως με οδηγούσε κάποιος νέος φορώντας μανδύα, με πρόσωπο λαμπρό σαν τον ήλιο. Νόμιζα πώς ήταν εκείνος που με χτύπησε στο πρόσωπο με το ανθισμένο κλαδί την ώρα που ξεψυχούσα από το κρύο, και διέταξε τους υπηρέτες του να με σηκώσουν.

Καθώς με οδηγούσε, βλέπω ξαφνικά έναν ωραίο και μεγάλο σταυρό. Τριγύρω του υπήρχαν τέσσερα ανάερα πέπλα, που έμοιαζαν με φωτεινή νεφέλη. Τα δύο απ' αυτά έλαμπαν σαν αστραπή, ενώ τα άλλα δύο ήσαν λευκά σαν χιόνι. Κυκλικά είχαν σταθεί λευκοί μελωδισταί, ψηλοί και ωραίοι. Τα μάτια τους άστραφταν με πύρινες ακτίνες. Έψαλλαν μάλιστα χαμηλόφωνα ένα γλυκό μέλος για τον Σταυρωθέντα. Ο οδηγός μου περνώντας μπροστά από τον σταυρό τον κατεφίλησε και μου έκανε νόημα να κάνω τα ίδιο. Έσκυψα λοιπόν με τη σειρά μου και τον προσκύνησα. Μόλις ασπάσθηκα εκείνο το κοκκινωπό Τίμιο ξύλο, γέμισα από ευωδία μέλιτος, που δεν οσφράνθηκα παρόμοια στον παράδεισο. Καθώς ανασήκωσα τα μάτια μου από τον σταυρό, τι να δω! Κάτω από μας η άβυσσος της θαλάσσης. Με κυρίευσε τρόμος. Φοβήθηκα μήπως γλιστρήσω, και φώναξα στον οδηγό μου: «Κύριε μου, περπατώ στο κενό, νομίζω πως βαδίζω πάνω σε σύννεφο, φοβάμαι μήπως δεν με βαστάξει και πέσω στη θάλασσα». «Μη φοβάσαι. Πρέπει να ανέβουμε ψηλότερα», μου λέει και μου δίνει το χέρι. Βρεθήκαμε αμέσως στο δεύτερο στερέωμα, που ήταν λευκό σαν χιόνι. Εκεί βλέπω δύο σταυρούς όμοιους με του κάτω στερεώματος. Γύρω τους παράστεκε μεγαλειώδης ακολουθία, όπως και στον πρώτο σταυρό. Ο αέρας εκεί ήταν πύρινος και ξεκούραζε πολύ τους όμορφους νέους. Ασπάσθηκα κι εκείνους τους τίμιους σταυρούς με πόθο και έρωτα θεικό. Η ευωδία τους, ακατάληπτη και ανερμήνευτη, προκαλούσε ευφροσύνη και τερπνότητα μεγαλύτερη από του πρώτου σταυρού.

Ξαφνικά βλέπω εκεί μια φωτιά που κατέφλεγε τα πάντα. Φοβήθηκα και ζήτησα πάλι βοήθεια από τον οδηγό μου. «Δώσε το χέρι, μου λέει, θα ανέβουμε ακόμη ψηλότερα». Κι αμέσως βρεθήκαμε στον τρίτο ουρανό. Ο ουρανός αυτός δεν έμοιαζε καθόλου με τον ουρανό που βλέπουμε από τη γη. Απλωνόταν σαν χρυσαφένιο δέρμα σε σχήμα πετάλου. Στα πρόθυρα του συναντήσαμε άλλους τρεις σταυρούς, πιο μεγάλους και επιβλητικούς, που είχαν τη λάμψη της αστραπής. Ο οδηγός μου πήρε θάρρος, μπήκε μέσα στη φωτιά και τους προσκύνησε. Εγώ δεν τόλμησα να κάνω το ϊδιο. Προσκύνησα από μακριά και προσπέρασα.

Προχωρήσαμε αρκετά και φθάσαμε στο δεύτερο παραπέτασμα. Εκεί είδα κάτι σαν αστραπή απλωμένη στον αέρα. Ανεβήκαμε και περάσαμε μέσα. Ουράνια στρατιά από πλήθος αγγέλων αινούσαν και δοξολογούσαν τον θεό. Προσπεράσαμε κι αυτό και βρεθήκαμε σε άλλο χώρισμα από βύσσο και πορφύρα ανέκφραστη.

Φθάσαμε σε μια λαμπρή τοποθεσία. Υπήρχε εκεί ένα άλλο θαυμαστό παραπέτασμα, που έμοιαζε με πολύ λαμπρό και καθαρό ήλεκτρο. Κάποιο χέρι το παραμέρισε και μας έδειξε να περάσουμε. Μέσα σ' αυτά συναντήσαμε

αναρίθμητο πλήθος αγίων αγγέλων. Τα πρόσωπα τους φλογερά, έλαμπαν από μακριά πιο πολύ από τον ήλιο. Είχαν σταθεί με ταξί και πολλή κοσμιότητα με τα άυλα αναστήματα τους, μετέωροι σ' εκείνο το τρομερό ύψος. Στα χέρια κρατούσαν φοβερά σκήπτρα. Σχημάτιζαν αναρίθμητες λεγεώνες παρατεταγμένες δεξιά και αριστερά.

«Όταν σηκωθεί κι αυτό το παραπέτασμα, μου είπε ο οδηγός μου δείχνοντας το, θα δεις τον Υιό του ανθρώπου να κάθεται στα δεξιά του Πατρός. Να πέσεις να τον προσκυνήσεις. Ο νους σου να είναι όλος προσηλωμένος σ' Εκείνον, για ν' ακούσεις τι θα σου πει».

Ενώ άκουγα τις συμβουλές του, κοιτάζω το παραπέτασμα και βλέπω ένα μεγαλόπρεπο περιστέρι να κατεβαίνει και να κάθεται πάνω σ' αυτά. Το κεφάλι του ήταν σαν από χρυσάφι, το στήθος πορφυρό, τα φτερά λαμπερά σαν φλόγα, τα πόδια λευκά, ενώ τα μάτια τόξευαν φωτεινές ακτίνες. Καθώς απελάμβανα την ομορφιά του, ξαφνικά πέταξε στα ύψη.

«Ενώπιος ενωπίω»

Παραμερίσθηκε κι αυτά το παραπέτασμα και βλέπω τότε στο αχανές εκείνο ύψος, που καταπλήττει κάθε νου και διάνοια, θρόνο φοβερό, υπερυψωμένο. Κανείς δεν τον κρατούσε, κρεμόταν μετέωρος. Από μέσα έβγαιναν φλόγες πιο λευκές κι από το χιόνι. Επάνω στον θρόνο άστραφτε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός. Φορούσε βαθυκόκκινα και ολόλευκα ενδύματα. Η λαμπρότης του όμως από συγκατάβαση στη δική μου αδυναμία ήταν περιορισμένη. Είδα λοιπόν την θεανθρώπινη ευπρέπεια και ωραιότητα Του. Ήταν σαν να βλέπει κανείς τον ήλιο να σκορπίζει χαρούμενα τις πρώτες ακτίνες της ανατολής. Έπεσα και τον προσκύνησα τρεις φορές. Προσπάθησα ν' ανασηκωθώ και ν' αντικρίσω πάλι την ωραιότητά Του, την πύρινη λαμπρότητα της δυνάμεως Του, αλλά δεν μπόρεσα. Με είχε κυριεύσει ανέκφραστος φόβος, φρίκη και χαρά. Μέσα απ' αυτό το φως ακούσθηκε μια φωνή, που με τον δυνατό της ήχο έσχιζε τον αέρα. Ήταν μελιστάλακτη, ήμερη και γλυκειά. Μου είπε τρεις λέξεις. Το νόημά τους το κατάλαβα και δοκίμασα πρωτόγνωρη πνευματική ηδονή. Σε λίγο μου είπε άλλες τρεις λέξεις, που μόλις τις άκουσα γέμισε η καρδιά μου από θεϊκή χαρά. Κατόπιν μου είπε για τρίτη φορά άλλες τρεις και ξαφνικά ακούσθηκε ισχυρή δοξολογική κραυγή από τα αγγελικά στρατεύματα: Άγιος, Άγιος, Άγιος. Κατάλαβα ότι αυτό έγινε για μένα. Η δοξολογία τους βέβαια είναι ακατάπαυστη. Εκείνη όμως η εξαίσια μελωδική κραυγή ήταν για την εύνοια, που τόσο πλούσια έδειξε σ' εμένα ο Δεσπότης Χριστός. Μόλις άκουσα αυτές τις ανέκφραστες και θεϊκές λέξεις, κατέβηκα αμέσως με τον ίδιο τρόπο που ανέβηκα. Ήρθα πάλι στον εαυτό μου και είδα πως βρέθηκα στον κήπο, απ' όπου είχε γίνει η αρπαγή μου. Αναλογιζόμουν με απορία τα όσα μου συνέβησαν. Που ήμουν και που βρέθηκα! Δεν μπορούσα να καταλάβω πως πήγα σ' εκείνον τον θεϊκό τόπο. Φέρνοντας στον νου μου όσα είδα εκεί και άκουσα, μονολογούσα: «Άραγε έχει έρθει και άλλος εδώ ή μόνο εγώ;».

Η τελευταία γεύση του Παραδείσου

Αυτά σκεπτόμουν και ξαφνικά βλέπω ν' απλώνεται μπροστά μου μια πεδιάδα. Δεν είχε δένδρα αλλά ήταν ωραία χλοερή και ανθηρή, ασφυκτικά γεμάτη με κρίνα και τριαντάφυλλα. Είχε πηγές που ανέβλυζαν μέλι και γάλα. Αναδιδόταν μάλιστα θαυμάσια ευωδία. Αυτό το απαλό τοπίο, αυτή η αναπαυτική χλόη με έκαναν να απορώ και να εκπλήττομαι για τα θαυμάσια του θεού, που συναγωνίζονταν το ένα το άλλο σε λαμπρότητα.

Και να! Βλέπω έναν άνδρα αστραφτερό. Φορούσε χιτώνα σαν φωτεινή νεφέλη και κρατούσε στο χέρι σταυρό. Με πλησιάζει και μου λέει: «Η χάρις του σταυρωθέντος Κυρίου μας ας είναι μαζί σου. Μακάριοι οι σαλοί, γιατί έχουν μεγάλη φρόνηση. Ο θεός εδώ σ' έχει κατατάξει. Πήγαινε όμως πρώτα στο καμίνι του κόσμου, εκεί που βρίσκονται συναγμένα τα τριβόλια και οι οχιές, τα φίδια και οι δράκοντες. Πάντως η παρουσία σου σ' αυτόν τον χώρο είναι κάτι ασυνήθιστο και παράδοξο. Κανείς δεν ήρθε εδώ παρά μόνο εκείνος που κοπίασε περισσότερο απ' όλους για το Ευαγγέλιο του Χριστού. Δεύτερος είσαι εσύ, επειδή άδραξες την ταπείνωση στην πιο τέλεια μορφή της. Ξέρω όμως πως την απέκτησες! Με την τέλεια πτωχεία, με το «φύγε απ' εδώ σκύλε», με την εξουδένωση. Την απέκτησες, γιατί μπήκες γυμνός και κάνοντας τον σαλό στο στάδιο του κοσμοκράτορος γιατί μονομάχησες μαζί του, τον νίκησες και έριξες τον θρόνο του στη γη. Είδες τα εδώ μυστήρια; Κατάλαβες την αληθινή ανταπόδοση των δικαίων; Γνώρισες τον παράδεισο του Χριστού; Αντιλαμβάνομαι βέβαια ότι είδες και έφριξες. Πως σου φάνηκε ο μάταιος κόσμος συγκριτικά με τούτον; Τι λες, είδες λαμπρότητα; Είδες από ποια χαρά θέλουν να στερήσουν τον εαυτό τους οι αμαρτωλοί;»Ενώ μου έλεγε αυτά ο λαμπροφόρος άνδρας με κοίταζε χαρούμενος και ευχαριστημένος. «Η κυρία Θεοτόκος, συνέχισε να μου λέει, η υπέρλαμπρη βασίλισσα των επουρανίων δυνάμεων δεν είναι εδώ. Περιέρχεται τον μάταιο κόσμο και βοηθεί όσους επικαλούνται τον μονογενή Υιό και Λόγο του θεού και το πανάγιο όνομά της. Καλά θα ήταν να σου έδειχνα την υπέρλαμπρη κατοικία της, αλλά τώρα πρέπει να επιστρέψεις στον τόπο σου. Έτσι διέταξε ο Δεσπότης Χριστός».Ενώ μιλούσε, μου φάνηκε πως έπεσα σε ύπνο γλυκό και σαν να κοιμήθηκα από το βράδυ ως το πρωί, βρέθηκα όπως με βλέπεις εδώ. Τώρα λοιπόν να ευφρανθείς αγαπημένε μου φίλε, και ας αγωνισθούμε για τη σωτηρία μας και την κληρονομία των αιωνίων αγαθών.

Ο αγώνας συνεχίζεται εντονώτερος

Όση ώρα μου μιλούσε ο μακάριος Ανδρέας, βρισκόμουν εκτός εαυτού. Συγχρόνως παρατηρούσα κάτι θαυμαστό: Γύρω μας ξεχυνόταν μια ευωδία σαν από κρίνα και τριαντάφυλλα. Νόμιζα πως, όση ώρα διαρκούσε η θεϊκή ομιλία του δικαίου, παρευρίσκονταν άγιοι άγγελοι που θύμιαζαν αοράτως. Πολύ τον παρεκάλεσα να μου αναφέρει μία λέξη απ' αυτές που του είπε ο Κύριος, αλλά δεν τον έπεισα. Αυτό θα αφορά τον Κύριο και τη μακαρία ψυχή του.

Όλη τη νύχτα απολαμβάναμε αυτά τα πνευματικά αγαθά. Τα ξημερώματα έφυγε. Περνούσε από τις στοές κι έκανε τα συνηθισμένα του καμώματα ή καλύτερα ενέπαιζε τα πονηρά πνεύματα και τα εξαπατούσε. Από τότε έμενε κάθε νύχτα άυπνος, δοξολογώντας ακαταπαύστως τον θεό. Όλη την ημέρα κυκλοφορούσε μέσα στον θόρυβο, ή καλύτερα, δοκιμαζόταν μέσα στο καμίνι του κόσμου. Έκανε τον μεθυσμένο, έσπρωχνε, τον έσπρωχναν και γινόταν εμπόδιο στους περαστικούς. Μερικοί τον χτυπούσαν και τον κλωτσούσαν, άλλοι τον ράβδιζαν στο κεφάλι αγέρωχα, ενώ άλλοι τον τραβούσαν απ' τα μαλλιά και τον χτυπούσαν στον τράχηλο. Μερικοί τον έριχναν στη γη, έδεναν τα πόδια του με σχοινί και τον έσερναν μέσα στην αγορά, κι ούτε τον θεό φοβούνταν ούτε σαν χριστιανοί συμπαθούσαν τον συνάνθρωπο, και μάλιστα σε εορτάσιμες ημέρες. Όλα αυτά τα υπέμενε ο όσιος με την ελπίδα των αιωνίων αγαθών, που προορίζονται για τους δικαίους.

Η μνήμη του τιμάται στις 28 Μαίου.

Περισσότερα...

Κυριακή της Σαμαρείτιδος

Σε αυτή την ανάρτηση θα αναφερθούμε στην Ε' Κυριακή από το Πάσχα, την Κυριακή που είναι αφιερωμένη στη Σαμαρείτιδα, μέσα από ένα απόσπασμα ομιλίας του Γρηγορίου του Παλαμά.

Όλη αυτή τη περίοδο που διανύουμε τώρα, επεκτεινομένη σε πενήντα μέρες, εορτάζομε την από τους νεκρούς ανάσταση του Κυρίου και Θεού και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού, δεικνύοντας με αυτή τη παράταση την υπεροχή της απέναντι στις άλλες εορτές.


Πραγματικά όλοι όσοι αναστήθηκαν από τους νεκρούς αναστήθηκαν από άλλους και, αφού πέθαναν πάλι, επέστρεψαν στη γη. Ο δε Χριστός, αφού αναστήθηκε από τους νεκρούς, δεν κυριεύεται πλέον καθόλου από το θάνατο, γιατί δεν επέστρεψε πάλι στη γη, αλλά ανέβηκε στον ουρανό, καθιστώντας το φύραμά μας που είχε λάβει ομόθρονο με το Πατέρα ως ομόθεο. 

Είναι ο μόνος που έγινε αρχή της μελλοντικής αναστάσεως όλων και πρωτότοκος από τους νεκρούς και πατέρας του μέλλοντος αιώνος. 

Και όπως όλοι αμαρτωλοί και δίκαιοι, πεθαίνουν στον Αδάμ, έτσι στο Χριστό θα ζωοποιηθούν όλοι, αμαρτωλοί και δίκαιοι, αλλά ο καθένας στη τάξη του. Όταν καταργήσει κάθε αρχή και εξουσία και δύναμη και θέσει όλους τους εχθρούς του κάτω από τα πόδια του, τελευταίος εχθρός που θα καταργηθεί είναι ο θάνατος, κατά τη κοινή ανάσταση. 

Ο Κύριος κηρύττοντας το ευαγγέλιο της βασιλείας πριν από το πάθος, δεικνύει στους μαθητές ότι η εκλογή των αξίων της πίστεως δεν θα γίνει μόνο ανάμεσα στους Ιουδαίους, αλλά και ανάμεσα στους Εθνικούς, στη σημερινή περικοπή του ευαγγελίου.

Έρχεται ο Κύριος σε μια πόλη της Σαμάρειας που λέγεται Σιχάρ. (Σαμάρεια ονομάσθηκε η πόλη που έκτισε το 880 π.Χ. ο βασιλιάς του Ισραήλ, Αμβρί, έπειτα το όρος Σομόρ που ήταν η ακρόπολή της και τέλος όλο το βόρειο βασίλειο του Ισραήλ, που καταλύθηκε από τους Ασσυρίους το 721 π.Χ. και ο ηγεμόνας τους εγκατέστησε εκεί εθνικούς από πολλά μέρη). 

Εκεί ήταν η πηγή του Ιακώβ, το πηγάδι που εκείνος είχε ανοίξει. Κουρασμένος ο Κύριος από την οδοιπορία κάθισε μόνος του δίπλα από το πηγάδι και κάτω αφελώς, γιατί οι μαθητές του πήγαν να αγοράσουν τροφές. Έρχεται εκεί μια γυναίκα από τη Σαμάρεια να πάρει νερό και ο Κύριος διψώντας ως άνθρωπος, της ζήτησε νερό. 

Αυτή αντελήφθηκε από την εμφάνισή του ότι ήταν Ιουδαίος και θαύμασε πως ένας Ιουδαίος ζητά νερό από την εθνική Σαμαρείτιδα. Αν γνώριζες, της είπε, τη δωρεά του Θεού, ποιός είναι αυτός που σου ζητά να πιεί νερό, εσύ θα του ζητούσες και θα σου έδινε ζωντανό νερό. Ο Κύριος επιβεβαίωσε ότι αν γνώριζε θα γινόταν μέτοχος πραγματικά ζωντανού νερού, όπως έπραξε και απόλαυσε αργότερα όταν το έμαθε, ενώ το συνέδριο των Ιουδαίων που έμαθαν σαφώς, έπειτα εσταύρωσαν τον Κύριο της δόξης. Δωρεά του Θεού είναι, επειδή θεωρεί αγαπητούς όλους ακόμα και τους μισητούς από του Ιουδαίους εθνικούς και προσφέρει τον εαυτό του και καθιστά τους πιστούς σκεύη δεκτικά της Θεότητός του. 

Η Σαμαρείτιδα δεν κατάλαβε το μεγαλείο του ζωντανού νερού, απορεί που θα βρεί νερό χωρίς κουβά σε ένα βαθύ πηγάδι. Έπειτα επιχειρεί να τον συγκρίνει με τον Ιακώβ, που τον αποκαλεί πατέρα, εξυμνώντας το γένος από το τόπο και εξαίρει το νερό με τη σκέψη ότι δεν μπορεί να βρεθεί καλύτερο. Όταν όμως άκουσε ότι το ''νερό που θα σου δώσω'' θα γίνει πηγή που τρέχει προς αιώνια ζωή, άφησε λόγο ψυχής που ποθεί και οδηγείται προς τη πίστη και ζήτησε να το λάβει για να μη ξαναδιψήσει. Ο Κύριος θέλοντας να αποκαλύπτεται λίγο λίγο, της λέγει να φωνάξει τον άνδρα της, γνωρίζοντάς της πόσους άνδρες είχε και αυτόν που έχει τώρα δεν είναι δικός της. Εκείνη όμως δεν στενοχωρείται από τον έλεγχο, αλλά αμέσως καταλαβαίνει ότι ο Κύριος είναι προφήτης και του ζητά εξηγήσεις σε ψηλά ζητήματα. 

Βλέπετε πόση είναι η μακροθυμία και η φιλομάθεια αυτής της γυναίκας; Πόση συλλογή και γνώση είχε στη διάνοιά της, πόση γνώση της θεόπνευστης Γραφής; Και αμέσως τον ρωτά που πρέπει να λατρεύεται σωστά ο Θεός, εδώ σ' αυτό το τόπο ή στα Ιεροσόλυμα; Και τότε παίρνει τη απάντηση, ότι έρχεται η ώρα οπότε ούτε στο όρος αυτό ούτε στα Ιεροσόλυμα θα προσκυνήτε τον Πατέρα. Της γνωρίζει μάλιστα ότι η σωτηρία είναι από τους Ιουδαίους, δεν είπε θα είναι, στο μέλλον, γιατί ήταν αυτός ο ίδιος. Έρχεται ώρα και είναι τώρα που οι αληθινοί προσκυνητές θα προσκυνούν το Πατέρα κατα Πνεύμα και αλήθεια. 

Γιατί ο ύψιστος και προσκυνητός Πατέρας, είναι Πατέρας αυτοαληθείας, δηλαδή του μονογενούς Υιού και έχει Πνεύμα αληθείας, το Πνεύμα το άγιο και αυτοί που τον προσκυνούν, το πράττουν έτσι διότι ενεργούνται δι' αυτών. Ο Κύριος απομακρύνει κάθε σωματική έννοια τόπο και προσκύνηση, λέγοντας: "Πνεύμα ο Θεός και αυτοί που τον προσκυνούν πρέπει να τον προσκυνούν κατα Πνεύμα και αλήθεια". Ως πνεύμα που είναι ο Θεός είναι ασώματος, το δε ασώματο δεν ευρίσκεται σε τόπο ούτε περιγράφεται με τοπικά όρια. Ως ασώματος ο Θεός δεν είναι πουθενά, ως Θεός δε είναι παντού, ως συνέχων και περιέχων το πάν. 

Παντού είναι ο Θεός όχι μόνο εδώ στη γη αλλά και υπεράνω της γης, Πατήρ ασώματος και κατά τον χρόνο και σε τόπο αόριστος. 

Βέβαια και η ψυχή και ο άγγελος είναι ασώματα, δεν είναι όμως σε τόπο, αλλά δεν είναι και παντού, γιατί δεν συνέχουν το σύμπαν αλλά αυτά έχουν ανάγκη του συνέχοντος. 

Η Σαμαρείτιδα καθώς άκουσε από το Χριστό αυτά τα εξαίσια και θεοπρεπή λόγια, αναπτερωμένη, μνημονεύει τον προσδοκώμενο και ποθούμενο Μεσσία, τον λεγόμενο Χριστό που όταν έρθει θα μας τα διδάξει όλα. Βλέπετε πως ήταν ετοιμότατη για την πίστη; Από που θα γνώριζε τούτο, αν δεν είχε μελετήσει τα προφητικά βιβλία με πολλή σύνεση; Έτσι προλαβαίνει περί του Χριστού ότι θα διδάξει όλη την αλήθεια. Μόλις την είδε ο Κύριος τόσο θερμή της λέγει απροκάλυπτα: Εγώ είμαι ο Χριστός, που σου μιλώ. Εκείνη γίνεται αμέσως εκλεκτή ευαγγελίστρια και αφήνοντας τη υδρία και το σπίτι της τρέχει και παρασύρει όλους τους Σαμαρείτες πρός το Χριστό και αργότερα με τον υπόλοιπο φωτοειδή βίο της (ως Αγία Φωτεινή) σφραγίζει με το μαρτύριο την αγάπη της προς τον Κύριο.

Αναδημοσίευση κειμένου από: monipetraki.gr

Περισσότερα...

Σκάνδαλο; Ποιο σκάνδαλο;

Το σχόλιο του Ἄνω Σχῶμεν για το υποτιθέ-μενο σκάνδαλο της Ι. Μ. Βατοπαιδίου και για την επιχείρηση απαξίωσης της Εκκλησίας.

Η σκευωρία που μετά από δύο ολόκληρα χρόνια κατέπεσε, αλλά κανένα εγχώριο Μέσο Μαζικής Ενημέρωσης δεν παρουσίασε.



Εδώ και δύο χρόνια αδελφοί μου, ζούμε την απόλυτη ισοπέδωση γύρω από ένα θέμα που - ως μη ώφειλε - προέκυψε, με αφορμή την ανταλλαγή που έκανε η Ιερά Μονή Βατοπαιδίου με ακίνητα του ελληνικού δημοσίου.

Όπως προέκυψε μετά από ενδελεχείς έρευνες, τόσο των διεθνών οίκων αξιολόγησης, όσο και της Τράπεζας της Ελλάδος, αλλά και του υπουργείου Οικονομικών, το δημόσιο δεν απώλεσε ούτε ένα €υρώ από αυτή την ανταλλαγή.

Το ξέρατε; Το υποψιαζόσασταν; Το πιστεύατε; Το μάθατε όμως ποτέ;

- Γιατί τα εγχώρια ΜΜΕ δεν αναφέρθηκαν ποτέ στην αποκατάσταση της Αλήθειας;

- Γιατί αφήνουν τον ελληνικό λαό να νομίζει ότι πράγματι υπήρξε θέμα με το Βατοπαίδι;

- Γιατί συνεχίζουν όλοι να απαξιώνουν την πίστη μας και κατ'επέκταση την εκκλησία μας και δη το προπύργιο της Ορθοδοξίας μας, το Άγιον Όρος;

- Γιατί συνεχίζουν όλοι να αναφέρονται απαξιωτικά στον ηγούμενο Εφραίμ και να τον ειρωνεύονται, τη στιγμή που με την έγκριση του Οικουμενικού Πατριαρχείου επέστρεψε στα καθήκοντά του και αποκαταστάθηκε ως ηγούμενος, αφού τίποτα το μεμπτό δε διαπιστώθηκε εναντίον του;

- Δεν είναι υποχρεωμένος ο κάθε ηγούμενος οποιουδήποτε μοναστηριού ή ο κάθε ιερέας οποιασδήποτε ενορίας να διαφυλάξει την περιουσία που βρήκε και που οι προκάτοχοί του έλαβαν από τον λαό, ώστε να τη διαθέσουν προς ώφελος του λαού;

- Πόσες φορές η Εκκλησία δεν βοήθησε τα αγαπημένα της παιδιά στις δύσκολες ώρες, πόσες φορές δε βοήθησε το έθνος μας, πόσες φορές δε στάθηκε αρρωγός στις δυσκολίες που αντιμετώπισε το ελληνικό κράτος;

- Ποιοι θέλουν να την αποδομίσουν και μαζί να αποδομήσουν και το κοινωνικό έργο που επιτελεί; Εάν, αγαπητοί μου, δεν υπήρχε η Εκκλησιαστική Πρόνοια και τα Εκκλησιαστικά Ιδρύματα για τους ανήμπορους αδελφούς μας, κάθε σοκάκι και κάθε δρόμος στην Ελλάδα, αυτή την περίοδο, θα ήταν γεμάτος από δυστυχείς και άρρωστους αδελφούς μας.

- Γιατί ο ελληνικός λαός, σε περίοδο ηθικής και οικονομικής κρίσεως, εξ'αιτίας αυτής της ενορχηστρωμένης σκευωρίας που πλημμύρισε τις τηλεοράσεις μας τα δύο τελευταία χρόνια, αποπροσανατολίστηκε από αυτούς που πραγματικά υπεξαίρεσαν τα χρήματά του και οδήγησαν τη χώρα σε αυτή την κατάσταση; 

- Ποια συμφέροντα κρύβονται πίσω από όλη αυτή την λασπολογία;

Αδελφοί μου γρηγορείτε και ενημερώνεστε. Αναζητείστε την Αλήθεια που σκόπιμα σας αποκρύβουν. Η σκευωρία κατέπεσε. Η Αλήθεια, πάντα βγαίνει στο φως. Στήκετε και κρατείτε τας παραδόσεις. Συνεχίστε να εμπιστεύεστε την Εκκλησία και ενδυναμώστε την πίστη σας στο Θεό. Εκείνος είναι η Οδός και η Αλήθεια και η Ζωή!

Περισσότερα...

Βατοπαίδι: Μύθοι και Αλήθειες

Ούτε ένα €υρώ δε ζημιώθηκε το ελληνικό δημόσιο από την ανταλλαγή της Λίμνης Βιστωνίδας με ακίνητα του τελευταίου, σύμφωνα με τις έρευνες των διεθνών οίκων αξιολόγησης, αλλά και της Τράπεζας της Ελλάδος.

Η πλύση εγκεφάλου που αποπροσανατόλισε ολόκληρη τη χώρα για δύο και πλέον έτη...

Διαβάστε τα πολύ ενδιαφέροντα άρθρα που ανήρτησε στην ιστοσελίδα του το έγκυρο εκκλησιαστικό πρακτορείο ειδή-σεων Romfea.gr, για την εκδήλωση που πραγματοποι-ήθηκε στην Αθηναΐδα, με θέμα την "πολύκροτη" αυτή υ-πόθεση και τα όσα εντέχνως κρύβουν απ'τον ελληνικό λαό.


Άρθρο 01: Του Αιμίλιου Πολυγένη – Romfea.gr
Ηγούμενος Εφραίμ: Τιμή για τη χώρα μας η ύπαρξη του Αγίου Όρους.

Οι μύθοι που εντέχνως έχουν καλλιεργηθεί τα τελευταία χρόνια αναφορικά με την πολύκροτη ανταλλαγή ακινήτων μεταξύ της Μονής Βατοπαιδίου και του Ελληνικού Δημοσίου και την υποτιθέμενη ζημία του δεύτερου, διαλύθηκαν ένας προς ένα και η μόνη αλήθεια ήρθε επιτέλους στην επιφάνεια μέσω επιστημονικά τεκμηριωμένων πορισμάτων πιστοποιημένων οίκων αξιολόγησης της Ελλάδος και του εξωτερικού, που έρχονται για πρώτη φορά στη δημοσιότητα.

Έτσι πραγματοποιήθηκε σήμερα στον Πολυχώρο Πολιτισμού «Αθηναΐς» εκδήλωση με τίτλο «Βατοπαίδι: Μύθοι και Αλήθειες» που οργανώθηκε από τον Σύλλογο Φίλων Μονής Βατοπαιδίου την Τετάρτη 18 Μαΐου 2011 . 

Διαβάστηκε προσφώνηση του Προέδρου του Συλλόγου κ. Κωνσταντίνου Λούλη, στην οποία αναφέρθηκε ότι ο Σύλλογος Φίλων της Μονής ιδρύθηκε με σκοπό να συμπορεύεται με την Αδελφότητα και να προσφέρει την βοήθειά του στο έργο της.

Ήδη ο Σύλλογος αριθμεί 10.000 μέλη. Ο Πρόεδρος τόνισε ότι «οι μοναχοί δεν έχουν τίποτε δικό τους, δεν έχουν προσωπική περιουσία. Η διαχείριση των οικονομικών της Μονής έχει γνώμονα την προσφορά στην κοινωνία.

Οι Ιερές Μονές είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου. Ο κάθε Ηγούμενος δεν έχει μόνον ιερή υποχρέωση έναντι των ιερών κανόνων αλλά είναι και τυπικά υποχρεωμένος έναντι του νόμου να προστατεύει την περιουσία της Μονής, δηλαδή την περιουσία του δημοσίου, γιατί αλλιώς θα κατηγορηθεί για απιστία δηλαδή για κακοδιαχείριση δημόσιας περιουσίας».

Επίσης εξέφρασε τη χαρά του για την αποκατάσταση του Γέροντα Εφραίμ στα πλήρη καθήκοντά του.

Ακολούθησε ο χαιρετισμός εκ μέρους του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου από τον πανοσιολογιώτατο αρχιμανδρίτη Γρηγόριο Παπαθωμά, καθηγητή του Εκκλησιαστικού Δικαίου της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ο χαιρετισμός εκ μέρους του Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ.κ. Ιερωνύμου από τον πανοσιολογιώτατο αρχιμανδρίτη Τίτο Γαρυφαλάκη.

Ο δημοσιογράφος Κώστας Τσαρούχας που συντόνιζε την εκδήλωση αναφέρθηκε: “Αυτό πού κάνει ιδιαίτερη εντύπωση στην υπόθεση αυτή είναι ο έντονος παραλογισμός με τον οποίο αντιμετωπίστηκε μία πραγματικότητα η οποία στο τέλος κατέληξε να είναι ένας συνεχής παράδοξος μύθος, ο οποίος προσπαθεί να αντικαταστήσει την αλήθεια. Ο μύθος ο οποίος είναι ανυπόστατος, λέω τα αυτονόητα, δεν μπορεί να αντικαταστήσει την πραγματικότητα, αυτήν που βιώνεται στο Άγιο Όρος, αυτήν που θα ακούσετε από τους κυρίους καθηγητές, αυτήν την αλήθεια που θα δούμε στο ντοκιμαντέρ ακόμη και οι γυναίκες που δεν έχουν την δυνατότητα να έρθουν στο Άγιο Όρος, αυτήν που ο Γέροντας Εφραίμ θα μας παρουσιάσει πνευματικά που για πολλούς από εμάς τους λαϊκούς είναι δύσκολα προσεγγίσιμη”.

Επίσης, πρόσθεσε: «Οι έρευνες απέδειξαν ότι δεν διακινήθηκε ούτε ένα ευρώ κρυφό, γιατί εκεί κανείς δεν διαχειρίζεται χρήματα μόνος του, αλλά μετά από κοινή απόφαση της Γεροντίας, όπως την ονομάζουν εκεί. Αλλά όμως ποιος μπορεί να σκεφθεί ότι χρήματα που διατίθενται για αναστηλώσεις, συντηρήσεις κειμηλίων και για ελεημοσύνες, φιλοξενία, για μοναδικά ιδρύματα που ωφελούν τον λαό, το κοινωνικό σύνολο τελικά όπως είπα στην αρχή χαρακτηρίστηκαν χρήματα που προέρχονται από άγνωστες πηγές για αυτό είναι μαύρο και στο τέλος η Μονή θα τα χρησιμοποιούσε υπέρ των τρομοκρατών και της τρομοκρατίας!!!! Είναι σε όλους μας γνωστό ότι για δυόμισι χρόνια τώρα δεσμεύθηκαν όλα τα χρήματα της Μονής για αυτόν τον απίθανο λόγο.»

Ένα από τα ζητήματα που ανέκυψαν στην υπόθεση της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου από την ανταλλαγή της Λίμνης αυτής με ακίνητα του Ελληνικού Δημοσίου είναι αυτό της ύπαρξης οικονομικής ζημίας η μη αυτού.

Πολλοί έσπευσαν να αποφανθούν ότι πράγματι το Δημόσιο έχει υποστεί τεράστια ζημία, χωρίς όμως το όλο θέμα να έχει ερευνηθεί σε βάθος, ισχυριζόμενοι ότι ανταλλάχθηκε «νερό» με ακίνητη περιουσία του Δημοσίου και ότι το ΣΟΕ υπερεκτίμησε την Λίμνη και τις παραλίμνιες εκτάσεις και υποτίμησε τα ακίνητα του Ελληνικού Δημοσίου.

Ποια είναι όμως η αλήθεια, που πρέπει να γνωρίζει η κοινή γνώμη, προκειμένου να μη παραπληροφορείται;

1. Όσοι κακόπιστα προβάλλουν αυτού του είδους τις αιτιάσεις πρώτα απ’ όλα αγνοούν ότι πριν τις ανταλλαγές, εκτός από το ΣΟΕ, την Λίμνη εκτίμησε και διεθνής εκτιμητικός οίκος Richard Ellis (ΔΑΝΟΣ) με ανάλογες αξίες.

2. Μετά την αμφισβήτηση των εκτιμήσεων του ΣΟΕ διενεργήθηκε εσωτερικός έλεγχος από την Επιτροπή Εσωτερικού Ελέγχου του Σ.Ο.Ε., σύμφωνα με τον οποίο γίνεται δεκτό ότι η μεθοδολογία που εφαρμόσθηκε από τους Εκτιμητές είναι η μόνη που θα μπορούσε να εφαρμοσθεί σύμφωνα με τα Διεθνή και Ευρωπαϊκά Εκτιμητικά Πρότυπα, είναι δε σύμφωνη και με τις παραδοχές του ειδικού συμβούλου που προσλήφθηκε από αυτό (ΣΟΕ).

3. Η διοίκηση του ΣΟΕ δεν εξάντλησε τον έλεγχό της μόνο στον εσωτερικό έλεγχο. Ανέθεσε την επανεκτίμηση των ανταλλαγέντων στον Διεθνή οίκο American Appraisal η οποία διαπίστωσε ότι οι τιμές του ΣΟΕ ευρίσκονται στο εύλογο εύρος με μικρές δικαιολογημένες αποκλίσεις.

4. Οι δραματικές και υπερβολικές αποκλίσεις της αξίας των ακινήτων του Δημοσίου που αυτό επικαλείται, οφείλεται στο γεγονός του υπολογισμού της αξίας τους βάσει των αντικειμενικών αξιών από τις Δ.Ο.Υ.

Αυτή η διαφορά οφείλεται στο γεγονός ότι οι Δ.Ο.Υ, για τον υπολογισμό της αξίας των ακινήτων, χρησιμοποίησαν τον αντικειμενικό προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των μεταβιβαζόμενων ακινήτων του Υπουργείου Οικονομικών, που είναι εμπειρική μέθοδος και δεν έχει καμία σχέση με την αγοραία αξία αυτών.

Αδιάψευστη μαρτυρία για τον μη προσδιορισμό ζημίας του Δημοσίου συνιστά η έγγραφη αναφορά των οικονομικών επιθεωρητών του Υπουργείου Οικονομικών κ.κ. Πασσά, Ζελομοσίδη και Τετώρου, με αριθ. 1297/08.12.2008, οι οποίοι, αφού έλεγξαν όλα τα πορίσματα των κατά τόπους αρμοδίων Δ.Ο.Υ., χαρακτηρίζουν εαυτούς αναρμόδιους και αποφαίνονται σχετικώς επί λέξει: «Συνεπώς δεν δυνάμεθα να απαντήσουμε, εάν τελικά το Δημόσιο ζημιώθηκε και κατά ποιο ποσό από τις εν λόγω ανταλλαγές».

5. Την ίδια αδυναμία εντοπισμού ζημίας του Δημοσίου είχε και η Προκαταρτική Επιτροπή της Βουλής η οποία ζήτησε από τον Υπουργό Οικονομικών τον προσδιορισμό της αξίας των ακινήτων με την ανάθεση της διενεργείας εκτιμήσεων σε διεθνείς οίκους, πράγμα που επιβεβαιώνει το γεγονός ότι δεν υφίσταται προσδιορισμός της ζημίας……

Ο καθηγητής Ιωάννης Κονιδάρης Καθηγητής του Εκκλησιαστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών αναφέρθηκε στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της λίμνης Βιστωνίδας με το οποίο έχει ασχοληθεί ενδελεχώς, λέγοντας πως είναι αδιατάραχτο πριν την ίδρυση ακόμα του Ελληνικού κράτους.

Τονίζοντας μάλιστα πως υπάρχουν τόσο αποφάσεις κυβερνήσεων όσο και της Ελληνικής δικαιοσύνης από το 1922 μέχρι σήμερα όπου τρεις φορές η κυβέρνηση έχει αποδεχτεί το καθεστώς ιδιοκτησίας της Μονής στη Λίμνη Βιστωνίδας.

Επεσήμανε δε το νομοθετικό διάταγμα 8/4/1924 και την απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας με αριθμό 41/29 όπως και σειρά νομοθετικών παρεμβάσεων.

Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης ο Καθηγητής Ποινικού Δικαίου της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θράκης κ. Άρης Χαραλαμπάκης με στοιχεία που παρουσίασε ουσιαστικά εκμηδένισε την ύπαρξη ποινικού αδικήματος από την πλευρά της Μονής, εκφράζοντας παράλληλα τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη όλων στην ελληνική δικαιοσύνη.

Ακολούθησε η προβολή ντοκυμανταίρ (σ.σ. Σύντομα θα το παρουσιάσουμε στη Romfea.gr) με θέμα την Ιερά Μονή Βατοπαιδίου - «ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΜΥΘΟΙ».

Πρόβαλε την ιστορία της Μονής και του Αγίου Όρους. Παρουσίασε διαχρονικά τους κτήτορες και δωρητές της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής περιόδου, το τεράστιο μέγεθος της περιουσίας της Μονής που μέχρι το 1935 ξεπερνούσε το 1,5 εκατομμύριο στρέμματα.

Αναφέρθηκε στην Αθωνιάδα Σχολή, στην προσφορά της, στη σύγχρονη πραγματικότητά της.

Για πρώτη φορά έγινε σαφές μέσα από την εικόνα ότι η Μονή έδωσε όλα της τα μετόχια, όπως έπραξε και όλο το Άγιο Όρος, για την αποκατάσταση των προσφύγων.

Τονίστηκε μέσα από την έρευνα και την εικόνα ότι 38.000 στρέμματα στην Χαλκιδική δόθηκαν για τον ίδιο σκοπό προκειμένου να λήξει συμβιβαστικά η αντιδικία με το Δημόσιο.

Φάνηκε ότι ενώ η αντιδικία έπρεπε να είχε λήξει από τότε με Νομοθετικό Διάταγμα που εκδόθηκε το 1924, όμως από την αφερεγγυότητα του Δημοσίου ταλαιπωρείται η Μονή μέχρι σήμερα.

Για πρώτη φορά οι μοναχοί αποκάλυψαν άμεσες πτυχές της μοναστικής ζωής και το έργο που επιτελείται εκεί σε πολλά επίπεδα.

Αποκαλύφθηκε με εικόνα και συνεντεύξεις το τεράστιο αλλά κρυμμένο φιλανθρωπικό έργο της Μονής και οι μεγάλοι προγραμματισμοί της στον τομέα αυτό.

Ο ηγούμενος της Μονής Εφραίμ στην ομιλία του αναφέρθηκε για την πορεία της νέας Αδελφότητας της Μονής Βατοπαιδίου.

Ο Γέροντας Εφραίμ τόνισε ότι η ασκητική ζωή στη Νέα Σκήτη όπου ζούσε όλη η αδελφότητα πριν πάει στο Βατοπαίδι είναι η ίδια ακριβώς με την ασκητική ζωή στο κοινόβιο του Βατοπαιδίου.

Στην προσπάθεια της Σωτηρίας την διαφορά δεν την κάνει ο τόπος αλλά ο τρόπος. Ο πνευματικός τρόπος της ζωής ενός μοναχού είναι να μην προσκολάται η καρδιά του σε τίποτα το γήινο και ότι για την ασκητική αυτή επιτυχία καταβάλλεται συνεχής προσπάθεια με την προσευχή, την υπακοή και την προσωπική ακτημοσύνη του κάθε μοναχού.

Είναι τιμή για τη χώρα μας η ύπαρξη του Αγίου Όρους με τα ανεκτίμητα ιστορικά μνημεία και κειμήλια του Γένους μας και η ιστορική πραγματικότητα μια Μονή να έχει πόρους όχι μόνο για τις αναστηλώσεις των μνημείων και συντηρήσεις των κειμηλίων και για τη φιλοξενία των προσκυνητών που είναι πάρα πολύ μεγάλη αλλά επίσης και για την φιλανθρωπία, τις ελεημοσύνες και την ενίσχυση του κοινωνικού συνόλου με κάθε τρόπο ανάλογα με τις δυσκολίες που υπάρχουν σε κάθε εποχή.

Έχουμε Αγίους οι οποίοι αγίασαν σε μεγάλα μοναστήρια με την ορθή διαχείρηση της περιουσίας τους για χάρη της Εκκλησίας, και Αγίους ασκητές οι οποίοι δεν είχαν να διαχειριστούν τίποτε το υλικό.

Ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός» Νικόλαος Γκουράρος παρουσίασε τη νέα διαδικτυακή πύλη www.pemptousia.com

Πρόκειται για ένα νέο διαδικτυακό περιοδικό του Συλλόγου των Φίλων Μονής Βατοπαιδίου, που βασισμένο στο περιεκτικό τρίπτυχο «Πολιτισμός – Επιστήμες – Θρησκεία», θα τροφοδοτείται συνεχώς με νέο υλικό από αρθρογράφους, καταξιωμένους στο χώρο της επιστήμης τους.

Εκτός από τα γραπτά άρθρα θα παρουσιάζει άφθονο οπτικοακουστικό υλικό (ομιλίες, μουσική, αποκλειστικές συνεντεύξεις, ταινίες, ντοκυμανταίρ αλλά και γενικότερου ενδιαφέροντος video clips).

Με συχνά, μικρά και μεγάλα αφιερώματα θα καλύπτει μια ευρύτατη θεματολογία που ξεκινά από την παραδοσιακή μουσική, τη ζωγραφική και την ιστορία του τόπου μας, περνά από την οικολογία και την προστασία του περιβάλλοντος, καλύπτει σημαντικά επιστημονικά ζητήματα για να καταλήξει σε αναλύσεις σπουδαίων θεολογικών θεμάτων, στους βίους και τη διδασκαλία των πατέρων και των αγίων της Εκκλησίας.

Άρθρο 02: Toυ Αντώνη Ταντόπουλου – Αξία
Από το υποτιθέμενο σκάνδαλο, στην κατάρρευση της σκευωρίας.

Όσοι παρακολουθήσαν την εκδήλωση με θέμα «Βατοπαίδι: Μύθοι και Αλήθειες», που οργάνωσε ο Σύλλογος Φίλων Μονής στην Αθηναΐδα, δεν χρειάστηκαν εξειδικευμένες γνώσεις Νομικής και Ιστορίας για να αντιληφθούν πως το ελληνικό Δημόσιο εξακολουθεί να διέπεται από στρουθοκαμηλισμό και επί της ουσίας να βάζει τα χέρια του και να βγάζει τα μάτια του όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο αλλά και σε κοινωνικό.

Αυτή στιγμή η μονή, πέρα από τον διασυρμό που έχει υποστεί, αντιμετωπίζει τη δέσμευση των λογαριασμών της με τη δικαιολογία από την πλευρά του κράτους πως υπάρχει ξέπλυμα μαύρου χρήματος, όταν η Τράπεζα της Ελλάδος έχει ερευνήσει την υπόθεση και δεν έχει εντοπίσει παράνομη διακίνηση ούτε ενός ευρώ.

Και φυσικά ουδείς κρατικός λειτουργός νοιάζεται για το αν αυτά τα χρήματα προορίζονται να απαλύνουν τον πόνο χιλιάδων συνανθρώπων μας, όπως για παράδειγμα των κρατουμένων και των οικογενειών τους στις Φυλακές Κομοτηνής, πολλοί εκ των οποίων έχουν αποφυλακιστεί επειδή η μονή πλήρωσε τις εξαγοράσιμες ποινές με συνολικά 500 χιλ. ευρώ.

«Και γιατί να νοιαστούν ακούστηκε να ψιθυρίζει κάποιος από το πλήθος. Εδώ δεν νοιάζονται που οδήγησαν την Ελλάδα στην καταστροφή...»

Οι άλλοι λόγοι...

Και προφανώς, όταν ένα κράτος αρνείται να αναγνωρίσει το αποδεδειγμένο και επιστημονικά πλέον τεκμηριωμένο λάθος του απέναντι στην Εκκλησία, τότε το μόνο που μπορούμε να υποθέσουμε είναι πως υπάρχουν άλλοι λόγοι, όπως για παράδειγμα πολιτικοί, ευθυνοφοβίας, ίσως ακόμα και πεποιθήσεως απέναντι στην Ορθοδοξία.

Κάποιους λόγους πάντως «φωτογράφισε» κατά την ομιλία του ο καθηγητής Ποινικού Δικαίου της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θράκης Άρης Χαραλαμπάκης, όπως το αυτό έπραξε και ο καθηγητής Εκκλησιαστικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ιωάννης Κονιδάρης, που θύμισε πως υπάρχουν και τα ευρωπαϊκά δικαστήρια, εξέλιξη που, αν συμβεί, θα αποτελέσει ένα ακόμα διεθνές ρεζιλίκι.

Ενώ τόσο οι δυο έγκριτοι επιστήμονες όσο και ο συντονιστής της εκδήλωσης, δημοσιογράφος Κώστας Τσαρουχάς, δεν χρειάστηκαν πάνω από δέκα λεπτά ο καθένας για να αποδείξουν πως το υποτιθέμενο σκάνδαλο του Βατοπαιδίου εντέχνως δομήθηκε από μύθους.

Που καταρρίφθηκαν ένας προς ένας την περασμένη Τετάρτη παρουσία πάνω από 2.000 ακροατών και του ιδίου του ηγούμενου της μονής, αρχιμανδρίτη Εφραίμ.

Το μήνυμα του Κ. Λούλη

Εξαιρετικό ενδιαφέρον είχε επίσης το μήνυμα του προέδρου του Συλλόγου Φίλων Μονής Βατοπαιδίου, Κωνσταντίνου Λούλη, που διευκρίνισε πως οι μοναχοί δεν έχουν τίποτε δικό τους ούτε προσωπική περιουσία και η διαχείριση των οικονομικών της μονής έχει γνώμονα την προσφορά στην κοινωνία.

Οι ιερές μονές, συμπλήρωσε, είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου.

Ο κάθε ηγούμενος δεν έχει μόνον ιερή υποχρέωση έναντι των ιερών κανόνων, αλλά είναι και τυπικά υποχρεωμένος έναντι του νόμου να προστατεύει την περιουσία της μονής, δηλαδή την περιουσία του Δημοσίου, γιατί αλλιώς θα κατηγορηθεί για απιστία, δηλαδή για κακοδιαχείριση δημόσιας περιουσίας.

Δημόσιο κατά Δημοσίου!

Παίρνοντας τα πράγματα από την αρχή κι συνοψίζοντας τα επιστημονικά συμπεράσματα που κατατέθηκαν, αυτό που προκύπτει είναι, πρώτον, πως είναι εντελώς παράδοξο και στα όρια της γελοιότητας το γεγονός ότι έχουμε να κάνουμε με δικαστική διαμάχη ανταλλαγής εκτάσεων μεταξύ της μονής και του Δημοσίου.

Δηλαδή το Δημόσιο στρέφεται κατά του ίδιου του του εαυτού, μια και τα μοναστήρια είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, και αυτό νομικά δεν ευσταθεί.

Δεύτερον, αποδεικνύεται πια επίσημα, και μέσω εκθέσεων διεθνών οίκων αξιολόγησης ακίνητης περιουσίας, πως η μονή όχι μόνο δεν ωφελήθηκε από τις ανταλλαγές, αλλά το ακριβώς αντίθετο, όπως αναφέρεται διεξοδικά παρακάτω.

Τρίτον, όσον αφορά την αμφισβήτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της λίμνης Βιστωνίδας, η απάντηση ήρθε από τον κ. I. Κονιδάρη, που ξεκαθάρισε πως είναι αδιατάραχτο πριν από την ίδρυση ακόμα του ελληνικού κράτους.

Τονίζοντας, μάλιστα, πως υπάρχουν τόσο αποφάσεις κυβερνήσεων όσο και της ελληνικής Δικαιοσύνης από το 1922 μέχρι σήμερα, με τις οποίες τρεις φορές η κυβέρνηση έχει αποδεχτεί το καθεστώς ιδιοκτησίας της μονής.

Περισσότερα...

Οι Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη

Ὡς γενέτειρα πόλη τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου ἀναφέρεται τόσο ἡ Ταρσὸς τῆς Κιλικίας ὅσο καὶ τὸ Δρέπανο τῆς Βιθυνίας. Ὡστόσο ἡ ἅποψη ποὺ ἐπικρατεῖ φέρει τὸν Μέγα Κωνσταντίνο νὰ ἔχει γεννηθεῖ στὴ Ναϊσὸ τῆς Ἄνω Μοισίας. Τὸ ἀκριβὲς ἔτος τῆς γεννήσεώς του δὲν εἶναι γνωστὸ, θεωρεῖται ὅμως ὅτι γεννήθηκε μεταξὺ τῶν ἐτῶν 274 – 288 μ.Χ.

Πατέρας του ἦταν ὁ Κωνστάντιος, ποὺ λόγῳ τῆς χλωμότητος τοῦ προσώπου του ὀνομάσθηκε Χλωρὸς, καὶ ἦταν συγγενὴς τοῦ αὐτοκράτορος Κλαυδίου. Μητέρα του ἦταν ἡ Ἁγία Ἑλέ-νη, θυγατέρα ἑνὸς πανδοχέως ἀπό τὸ Δρέπανο τῆς Βιθυνίας.

Τὸ 305 μ.Χ. ὁ Κωνσταντίνος εὑρίσκεται στὴν αὐλὴ τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ στὴ Νικομήδεια μὲ τὸ ἀξίωμα τοῦ χιλίαρχου. Τὸ ἴδιο ἔτος οἱ δύο Αὔγουστοι, Διοκλητιανὸς καὶ Μαξιμιανὸς, παραιτοῦνται ἀπὸ τὰ ἀξιώματά τους καὶ ἀποσύρονται. Στὸ ὕπατο ἀξίωμα τοῦ Αὐγούστου προάγονται ὁ Κωνστάντιος ὁ Χλωρὸς στὴ Δύση καὶ ὁ Γαλέριος στὴν Ἀνατολή. Ὁ Κωνστάντιος ὁ Χλωρὸς πέθανε στὶς 25 Ἰουλίου 306 μ.Χ. καὶὁ στρατὸς ἀνακήρυξε Αὔγουστο τὸν Μέγα Κωνσταντίνο, κάτι ὅμως ποὺ δὲν ἀποδέχθηκε ὁ Γαλέριος. Μετὰ ἀπὸ μιὰ σειρὰ διαφόρων ἱστορικῶν γεγονότων ὁ Μέγας Κωνσταντίνος συγκρούεται μὲ τὸν Μαξέντιο, υἱὸ τοῦ Μαξιμιανοῦ, ὁ ὁποῖος πλεονεκτοῦσε στρατηγικὰ, ἐπειδὴ διέθετε τετραπλάσιο στράτευμα καὶ ὁ στρατὸς τοῦ Κωνσταντίνου ἦταν ἤδη καταπονημένος.

Ἀπὸ τὴν πλευρά του ὁ Μέγας Κωνσταντίνος εἶχε κάθε λόγο νὰ αἰσθάνεται συγκρατημένος. Δὲν εἶχε καμία ἄλλη ἐπιλογὴ ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἐπίκληση τῆς δυνάμεως τοῦ Θεοῦ. Ἤθελε νὰ προσευχηθεῖ, νὰ ζητήσει βοήθεια, ἀλλὰ καθὼς διηγεῖται ὁ ἱστορικὸς Εὐσέβιος, δὲν ἤξερε σὲ ποιὸν Θεὸ νὰ ἀπευθυνθεῖ. Τότε ἔφερε νοερὰ στὴ σκέψη του ὅλους αὐτοὺς ποὺ μαζὶ τους συνδιοικοῦσε τὴν αὐτοκρατορία. Ὅλοι τους, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν πατέρα του, πίστευαν σὲ πολλοὺς θεοὺς καὶ ὅλοι τους εἶχαν τραγικὸ τέλος. Ἄρχισε, λοιπόν, νὰ προσεύχεται στὸν Θεό, ὑψώνοντας τὸ δεξί του χέρι καὶ ἱκετεύοντάς Τον νὰ τοῦ ἀποκαλυφθεῖ. Ἐνῶ προσευχόταν, διαγράφεται στὸν οὐρανὸ μία πρωτόγνωρη θεοσημία. Περὶ τὶς μεσημβρινὲς ὧρες τοῦ ἡλίου, κατὰ τὸ δειλινὸ δηλαδή, εἶδε στὸν οὐρανὸ τὸ τρόπαιο τοῦ Σταυροῦ, ποὺ ἔγραφε «τούτῳ νίκα». Καὶ ἐνῶ προσπαθοῦσε νὰ κατανοήσει τὴ σημασία αὐτοῦ τοῦ μυστηριακοῦ θεάματος, τὸν κατέλαβε ἡ νύχτα. Τότε ἐμφανίζεται ὁ Κύριος στὸν ὕπνο του μαζὶ μὲ τὸ σύμβολο τοῦ Σταυροῦ καὶ τὸν προέτρεψε νὰ κατασκευάσει ἀπομίμηση αὐτοῦ καὶ νὰ τὸ χρησιμοποιεῖ ὡς φυλακτήριο στοὺς πολέμους.

Ἔχοντας ὡς σημαία του τὸ Χριστιανικὸ λάβαρο, ἀρχίζει νὰ προελαύνει πρὸς τὴν Ρώμη ἐκμηδενίζοντας κάθε ἀντίσταση. Ὅταν φθάνει στὴ Ρώμη ἐνδιαφέρεται γιὰ τοὺς Χριστιανοὺς τῆς πόλεως. Ὅμως τὸ ἐνδιαφέρον του δὲν περιορίζεται μόνο σὲ αὐτούς. Πολὺ σύντομα πληροφορεῖται γιὰ τὴν πενιχρὴ κατάσταση τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀφρικῆς καὶ ἐνισχύει ἀπὸ τὸ δημόσιο ταμεῖο τὰ ἔργα διακονίας αὐτῆς.

Τὸ Φεβρουάριο τοῦ 313 μ.Χ., στὰ Μεδιόλανα, ὅπου γίνεται ὁ γάμος τοῦ Λικινίου μὲ τὴν Κωνσταντία, ἀδελφὴ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, ἐπέρχεται μιὰ ἱστορικὴ συμφωνία μεταξὺ τῶν δύο ἀνδρῶν ποὺ καθιερώνει τὴν ἀρχὴ τῆς ἀνεξιθρησκείας.

Τὰ προβλήματα ποὺ εἶχε νὰ ἀντιμετωπίσει ὁ Μέγας Κωνσταντίνος ἦσαν πολλά. Ἡ αἱρετικὴ διδασκαλία τοῦ Ἀρείου, πρεσβυτέρου τῆς Ἀλεξανδρινῆς Ἐκκλησίας, ἦλθε νὰ ταράξει τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ διδασκαλία αὐτή, ποὺ ὀνομάσθηκε ἀρειανισμός, κατέλυε οὐσιαστικὰ τὸ δόγμα τῆς Τριαδικότητας τοῦ Θεοῦ.

Μόλις ὁ Μέγας Κωνσταντίνος πληροφορήθηκε τὰ ὅσα θλιβερὰ συνέβαιναν στὴν Ἀλεξάνδρεια, ἀπέστειλε μὲ τὸν πνευματικό του σύμβουλο Ὅσιο, Ἐπίσκοπο Κορδούης τῆς Ἰσπανίας, ἐπιστολὴ στὸν Ἐπίσκοπο Ἀλεξανδρείας Ἀλέξανδρο (313 – 328 μ.Χ.) καὶ τὸν Ἄρειο. Ἡ προσπάθεια ἐπιλύσεως τοῦ θέματος δὲν εὐδοκίμησε. Ἔτσι ἀποφασίσθηκε ἡ σύγκλιση τῆς Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου στὴ Νίκαια τῆς Βιθυνίας τὸ 325 μ.Χ.

Ἡ περιγραφὴ τῆς ἐναρκτήριας τελετῆς ἀπὸ τὸν ἱστορικὸ Εὐσέβιο εἶναι ὁμολογουμένως ἐνδιαφέρουσα. Στὸ μεσαῖο οἶκο τῶν ἀνακτόρων εἶχαν προσέλθει ὅλοι οἱ σύνεδροι. Ἐπικρατοῦσε ἀπόλυτη σιγὴ καὶ ὅλοι περίμεναν τὴν εἴσοδο τοῦ αὐτοκράτορος, τὸν ὁποῖο οἱ περισσότεροι θὰ ἔβλεπαν γιὰ πρώτη φορά. Ὁ Κωνσταντίνος εἰσῆλθε ταπεινά, μὲ σεμνότητα καὶ πραότητα. Στὴν ὁμιλία του πρὸς τὴ Σύνοδο χαρακτηρίζει τὶς ἐνδοεκκλησιαστικὲς συγκρούσεις ὡς τὸ μεγαλύτερο δεινὸ καὶ ἀπὸ τοὺς πολέμους. Ὁ λόγος του ὑπῆρξε εὐθὺς καὶ σαφής. Δὲν ἤθελε νὰ ἀσχοληθεῖ παρὰ μονάχα μὲ θέματα ποὺ ἀφοροῦσαν στὴν ὀρθοτόμηση τῆς πίστεως. Ἡ κρίσιμη φράση του, «περὶ τῆς πίστεως σπουδάσωμεν», διασώζεται σχεδὸν ἀπὸ ὅλους τοὺς ἱστορικοὺς συγγραφεῖς.

Μετὰ τὸ πέρας τῶν ἐργασιῶν τῆς Συνόδου ὁ αὐτοκράτορας ἀνέλαβε πρωτοβουλίες γιὰ τὴν ἑδραίωση τῶν ἀποφάσεών της. Ἀπέστειλε ἐγκύκλιο ἐπιστολὴ πρὸς τὴν Ἐκκλησία τῆς Αἰγύπτου, Λιβύης, Πενταπόλεως, Ἀλεξανδρείας, στὴν ὁποία γνωστοποιεῖ τὶς ἀποφάσεις τῆς Συνόδου. Ὁ ἴδιος γνωστοποιεῖ πρὸς ὅλη τὴν ἐπικράτεια τῆς αὐτοκρατορίας τὴν καταδίκη τοῦ Ἀρείου καὶ ἀπαγορεύει τὴν ἀπόκτηση καὶ τὴν ἀπόκρυψη τῶν συγγραμμάτων του. Ἡ πιὸ ἐντυπωσιακή του ὅμως ἐνέργεια εἶναι ἡ ἐπιστολή του πρὸς τὸν Ἄρειο. Ἐπιτιμᾶ τὸν αἱρεσιάρχη καὶ τὸν καταδικάζει μὲ αὐστηρότητα γιὰ τὶς κακοδοξίες του.

Ὅμως περὶ τὰ τέλη του 327 μ.Χ. ὁ Μέγας Κωνσταντίνος καλεῖ τὸν Ἄρειο στὰ ἀνάκτορα. Ὁ αἱρεσιάρχης φυσικὰ δὲν χάνει τὴν εὐκαιρία καὶ ὑποβάλλει μία ὁμολογία γεμάτη ἀπὸ ἔντεχνες θεολογικὲς ἀνακρίβειες, πείθοντας μάλιστα τὸν Μέγα Κωνσταντίνο ὅτι αὐτὴ δὲν διαφέρει οὐσιαστικὰ ἀπὸ ὅσα εἶχε ἀποφασίσει ἡ Α’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος. Τελικὰ ὁ αὐτοκράτορας συγκαλεῖ νέα Σύνοδο, τὸ Νοέμβριο τοῦ 327 μ.Χ., ἡ ὁποία ἀνακαλεῖ τὸν Ἄρειο ἀπὸ τὴν ἐξορία καὶ ἀποκαθιστᾶ τοὺς ἐξόριστους Ἐπισκόπους Νικομηδείας Εὐσέβιο καὶ Νικαίας Θεόγνιο. Ἡ ἀνάκληση τοῦ Ἀρείου καὶ ἡ ἀποκατάσταση τῶν περὶ αὐτῶν πυροδότησε νέες ἔριδες στοὺς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ Ἐπίσκοπος Ἀλεξανδρείας Ἀλέξανδρος καὶ στὴν συνέχεια ὁ διάδοχός του Μέγας Ἀθανάσιος ἀρνοῦνται νὰ δεχθοῦν τὸν Ἄρειο στὴν Ἀλεξάνδρεια. Ὁ Μέγας Κωνσταντίνος ἀπειλεῖ μὲ καθαίρεση τὸν Μέγα Ἀθανάσιο, ἐνῶ σὲ Σύνοδο ποὺ συνῆλθε στὴν Ἀντιόχεια τὸ 330 μ.Χ. καθαιρεῖται καὶ ἐξορίζεται ἀπὸ τοὺς αἱρετικοὺς ὁ Ἅγιος Εὐστάθιος, Ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας († 21 Φεβρουαρίου). Ἡ Σύνοδος τῆς Τύρου τῆς Συρίας, ποὺ συνῆλθε τὸ 335 μ.Χ., καταδικάζει ἐρήμην μὲ τὴν ποινὴ τῆς καθαιρέσεως τὸν Μέγα Ἀθανάσιο, ὁ ὁποῖος φεύγει, γιὰ νὰ συναντήσει τὸν Μέγα Κωνσταντίνο.

Εἶναι γεγονὸς πὼς ὁ Μέγας Κωνσταντίνος δὲν ἔδειξε νὰ ἀποδέχεται τὸ αἴτημα τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου γιὰ ἀκρόαση. Πείσθηκε ὅμως νὰ τὸν ἀκούσει, ὅταν ὁ Μέγας Ἀθανάσιος τοῦ ἀπηύθυνε τὴν ρήση: «Δικάσει Κύριος ἀνὰ μέσον ἐμοῦ καὶ σοῦ». Ὁ Μέγας Κωνσταντίνος κατενόησε τὴν κατάφωρη ἀδικία καὶ τὶς ἄθλιες μεθοδεύσεις σὲ βάρος τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου καὶ ἔκανε δεκτὸ τὸ αἴτημά του νὰ προσκληθοῦν ὅλοι οἱ συνοδικοὶ τῆς Τύρου καὶ ἡ διαδικασία νὰ λάβει χώρα ἐνώπιόν του.

Ὁ Εὐσέβιος Νικομηδείας ἀγνόησε τὴν αὐτοκρατορικὴ ἐντολή. Πῆρε μόνο ἐλάχιστους ἀπὸ τοὺς συνοδικοὺς καὶ ἐμφανίσθηκε στὸν αὐτοκράτορα. Ξέχασε ὅλες τὶς ὑπόλοιπες κατηγορίες καὶ γιὰ πρώτη φορὰ ἔθεσε τὸ θέμα τῆς δῆθεν παρακωλύσεως τῆς ἀποστολῆς σιταριοῦ πρὸς τὴν Βασιλεύουσα. Ὁ αὐτοκράτορας ἐξοργίζεται καὶ ἐξορίζει τὸν Μέγα Ἀθανάσιο στὰ Τρέβιρα τῆς Γαλλίας. Παρὰ ταῦτα δὲν ἐπικυρώνει τὴν ἀπόφαση τῆς Συνόδου τῆς Τύρου γιὰ καθαίρεση καὶ οὔτε διατάσσει τὴν ἀναπλήρωση τοῦ ἐπισκοπικοῦ θρόνου τῆς Ἀλεξάνδρειας.

Ἡ τελευταία περίοδος τῆς ζωῆς τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου εἶναι αὐτὴ ποὺ τὸν καταξιώνει στὴν ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση καὶ τὸν ὁδηγεῖ στὸ ἀπόγειο τῆς πνευματικῆς του πορείας. Ὁ Ἅγιος, κατὰ τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 337 μ.Χ., αἰσθάνεται τὰ πρῶτα σοβαρὰ συμπτώματα κάποιας ἀσθένειας. Οἱ πηγὲς μᾶς πληροφοροῦν πὼς ὁ Μέγας Κωνσταντίνος κατέφυγε σὲ ἰαματικὰ λουτρά. Βλέποντας ὅμως τὴν ὑγεία του νὰ ἐπιδεινώνεται θεώρησε σκόπιμο νὰ μεταβεῖ στὴν πόλη Ἑλενόπολη τῆς Βιθυνίας, ποὺ εἶχε ὀνομασθεῖ ἔτσι λόγῳ τῆς Ἁγίας μητέρας του. Ἐκεῖ παρέμεινε στὸ ναὸ τῶν Μαρτύρων, ὅπου ἀνέπεμπε ἱκετήριες εὐχὲς καὶ λιτανεῖες πρὸς τὸν Θεό. Ὁ Μέγας Κωνσταντίνος ἀντιλαμβάνεται πὼς ἡ ἐπίγεια ζωή του πλησιάζει στὸ τέλος της. Ἡ μνήμη τοῦ θανάτου καλλιεργεῖται στὴν καρδιά του καὶ τὸν ὁδηγεῖ στὸ μυστήριο τῆς μετάνοιας καὶ τοῦ βαπτίσματος. Μετὰ ἀπὸ αὐτὰ καταφεύγει σὲ κάποιο προάστιο τῆς Νικομήδειας, συγκαλεῖ τοὺς Ἐπισκόπους καὶ τοὺς ἀπευθύνει τὸν ἑξῆς λόγο: «Αὐτὸς ἦταν ὁ καιρὸς ποὺ προσδοκοῦσα ἀπὸ παλιὰ καὶ διψοῦσα καὶ εὐχόμουν νὰ καταξιωθῶ τῆς ἐν Θεῷ σωτηρίας. Ἦλθε ἡ ὥρα νὰ ἀπολαύσουμε καὶ ἐμεῖς τὴν ἀθανατοποιὸ σφραγίδα, ἦλθε ἡ ὥρα νὰ συμμετάσχουμε στὸ σωτήριο σφράγισμα, πρᾶγμα ποὺ κάποτε ἐπιθυμοῦσα νὰ κάνω στὰ ρεῖθρα τοῦ Ἰορδάνου, στὰ ὁποῖα, ὅπως παραδίδεται, ὁ Σωτήρας μας ἔλαβε τὸ βάπτισμα εἰς ἡμέτερον τύπον. Ὁ Θεὸς ὅμως, ποὺ γνωρίζει τὸ συμφέρον, μᾶς ἀξιώνει νὰ λάβουμε τὸ βάπτισμα ἐδῶ. Ἂς μὴν ὑπάρχει λοιπὸν καμία ἀμφιβολία. Γιατὶ καὶ ἐὰν ἀκόμη εἶναι θέλημα τοῦ Κυρίου τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου νὰ συνεχισθεῖ ἡ ἐπίγεια ζωή μας καὶ νὰ συνυπάρχω μὲ τὸ λαὸ τοῦ Θεοῦ, θὰ πλαισιώσω τὴ ζωή μου μὲ ὅλους ἐκείνους τοὺς κανόνες ποὺ ἁρμόζουν στὸν Θεὸ».

Μετὰ τὸ βάπτισμα ὁ Ἅγιος Κωνσταντίνος δὲν ξαναφόρεσε τὸν αὐτοκρατορικὸ χιτώνα, ἀλλὰ παρέμεινε ἐνδεδυμένος μὲ τὸ λευκὸ ἔνδυμα τοῦ βαπτίσματος, μέχρι τὴν ἡμέρα τῆς κοιμήσεώς του τὸ 337 μ.Χ. Ἦταν ἡ ἡμέρα ἑορτασμοῦ τῆς Πεντηκοστῆς, γράφει ὁ ἱστορικὸς Εὐσέβιος.

Εἶναι χαρακτηριστικὸς ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο περιγράφει ὁ Εὐσέβιος τὰ γεγονότα, τὰ ὁποῖα ἀκολούθησαν τὴν κοίμηση τοῦ Ἁγίου. Ὅλοι οἱ σωματοφύλακες τοῦ αὐτοκράτορα, ἀφοῦ ἔσχισαν τὰ ροῦχα τους καὶ ἔπεσαν στὸ ἔδαφος, ἔκλαιγαν καὶ φώναζαν δυνατά, σὰν νὰ μὴν ἔχαναν τὸ βασιλέα τους, ἀλλὰ τὸν πατέρα τους. Οἱ ταξίαρχοι καὶ οἱ λοχαγοὶ ἔκλαιγαν τὸν εὐεργέτη τους. Οἱ δῆμοι ἦσαν λυπημένοι καὶ κάθε κάτοικος τῆς Κωνσταντινουπόλεως πενθοῦσε, σὰν νὰ ἔχανε τὸ κοινὸ ἀγαθό.

Ἀφοῦ οἱ στρατιωτικοὶ τοποθέτησαν τὸ σκήνωμα τοῦ Ἁγίου σὲ χρυσὴ λάρνακα, τὸ μετέφεραν στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ τὸ ἐναπέθεσαν σὲ βάθρο στὸν βασιλικὸ οἶκο. Τὸ ἱερὸ λείψανό του ἐνταφιάσθηκε στὸ ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων.

Δίκαια ἡ ἱστορία τὸν ὀνόμασε Μέγα καὶ ἡ Ἐκκλησία Ἰσαπόστολο.

Ἡ Ἁγία Ἑλένη γεννήθηκε στὸ Δρέπανο τῆς Βιθυνίας τῆς Μικρᾶς Ἀσίας περὶ τὸ 247 μ.Χ. Φαίνεται ὅτι ἦταν ταπεινῆς καταγωγῆς. Στὴν ἱστοριογραφία ὑπάρχει σχετικὴ διχογνωμία ὡς πρὸς τὸ ἂν ἡ μητέρα τοῦ Ἁγίου Κωνσταντίνου ὑπῆρξε σύζυγος ἢ νόμιμη παλλακίδα τοῦ Κωνσταντίου τοῦ Χλωροῦ.

Μεταξὺ τῶν ἐτῶν 274 – 288 μ.Χ. γέννησε στὴ Ναϊσὸ τῆς Μοισίας τὸν Κωνσταντίνο. Ὅταν, πέντε ἔτη ἀργότερα, ὁ Κωνσταντίνος Χλωρὸς ἔγινε Καίσαρας ἀπὸ τὸν Διοκλητιανό, ἀναγκάσθηκε νὰ τὴν ἀπομακρύνει, γιὰ νὰ συζευχθεῖ τὴ Θεοδώρα, θετὴ κόρη τοῦ αὐτοκράτορος Μαξιμιανοῦ, καὶ νὰ ἔχει ἔτσι τὸ συγγενικὸ ἐκεῖνο δεσμὸ, ὁ ὁποῖος θὰ ἐξασφάλιζε τὴ στερεότητα τοῦ διοκλητιανοῦ τετραρχικοῦ συστήματος. Παρὰ τὸ γεγονὸς αὐτὸ ὁ Μέγας Κωνσταντίνος τιμοῦσε ἰδιαίτερα τὴ μητέρα του. Τῆς ἀπένειμε τὸν τίτλο τῆς αὐγούστης, ἔθεσε τὴ μορφή της ἐπὶ νομισμάτων καὶ ἔδωσε τὸ ὄνομά της σὲ μία πόλη τῆς Βιθυνίας.

Ἡ Ἁγία ἔδειξε τὴν εὐσέβειά της μὲ πολλὲς εὐεργεσίες καὶ τὴν ἀνοικοδόμηση νέων Ἐκκλησιῶν στὴ Ρώμη (Τιμίου Σταυροῦ), στὴν Κωνσταντινούπολη (Ἁγίων Ἀποστόλων), στὴ Βηθλεὲμ (βασιλικὴ τῆς Γεννήσεως) καὶ ἐπὶ τοῦ Ὄρους τῶν Ἐλαιῶν (βασιλικὴ τῆς Γεθσημανῆ). Ἡ Ἁγία Ἑλένη πῆγε τὸ 326 μ.Χ. στὴν Ἱερουσαλὴμ, ὅπου «μὲ μέγαν κόπον καὶ πολλὴν ἔξοδον καὶ φοβερίσματα ηὗρεν τὸν τίμιον σταυρὸν καὶ τοὺς ἄλλους δύο σταυροὺς τῶν ληστῶν», ὅπως γράφει ὁ Κύπριος Χρονογράφος Λεόντιος Μαχαιρᾶς. Ἐπιστρέφοντας στὴν Κωνσταντινούπολη, ἕνα χρόνο μετὰ τὴν εὕρεση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ τοῦ Κυρίου, ἡ Ἁγία Ἑλένη πέρασε καὶ ἀπὸ τὴν Κύπρο.

Ἡ Ἑγία Ἑλένη κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη μᾶλλον τὸ 327 μ.Χ. σὲ ἡλικία ὀγδόντα ἐτῶν. Ὁ ἱστορικὸς Εὐσέβιος γράφει ὅτι ἡ Ἁγία προαισθάνθηκε τὸ θάνατό της καὶ μὲ διαθήκη ἄφησε τὴν περιουσία της στὸν υἱό της καὶ τοὺς ἐγγονούς της.

Ὅπως ἦταν φυσικὸ ὁ υἱός της μετέφερε τὸ τίμιο λείψανό της στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ τὴν ἐνταφίασε στὸ ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων.

Ἡ Σύναξη αὐτῶν ἐτελεῖτο στὴ Μεγάλη Ἐκκλησία, στὸ ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ στὸν ἱερὸ ναὸ αὐτῶν στὴν κινστέρνα τοῦ Βώνου.

Οἱ Βυζαντινοὶ τιμοῦσαν ἰδιαίτερα τὸν Μέγα Κωνσταντίνο καὶ τὴν Ἑγία Ἑλένη. Ἀπόδειξη τούτου ἀποτελεῖ τὸ γεγονὸς ὅτι κατὰ τὸ Μεσαίωνα ἦταν πολύ δημοφιλὴς στοὺς Βυζαντινοὺς ἡ ἀπεικόνιση τοῦ πρώτου Χριστιανοῦ βασιλέως μὲ τὴ μητέρα του, ποὺ κρατοῦσαν στὸ μέσον Σταυρὸ.

Ἡ παράδοση αὐτὴ διατηρεῖται μέχρι καὶ σήμερα μὲ τὰ κωνσταντινάτα.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. δ’.

Τοῦ Σταυροῦ σου τὸν τύπον ἐν οὐρανῷ θεασάμενος, καὶ ὡς ὁ Παῦλος τὴν κλῆσιν οὐκ ἐξ ἀνθρώπων δεξάμενος, ὁ ἐν Βασιλεῦσιν Ἀπόστολός σου Κύριε, Βασιλεύουσαν πόλιν τῇ χειρί σου παρέθετο· ἣν περισώζε διὰ παντὸς ἐν εἰρήνῃ, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, μόνε Φιλάνθρωπε.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.

Πρῶτος πέφηνας, ἐν Βασιλεῦσι, θεῖον ἕδρασμα, τῆς εὐσεβείας, ἀπ’ οὐρανοῦ δεδεγμένος τὸ χάρισμα· ὅθεν Χριστοῦ τὸν Σταυρὸν ἐφανέρωσας, καὶ τὴν Ὀρθόδοξον πίστιν ἐφήπλωσας. Κωνσταντῖνε Ἰσαπόστολε, σὺν Μητρὶ Ἑλένῃ τῇ θεόφρονι, πρεσβεύσατε ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.

Κωνσταντῖνος σήμερον, σὺν τῇ μητρὶ τῇ Ἑλένῃ, τὸν Σταυρὸν ἐκφαίνουσι, τὸ πανσεβάσμιον ξύλον, πάντων μὲν, τῶν Ἰουδαίων αἰσχύνην ὄντα, ὅπλον δέ, πιστῶν ἀνάκτων κατ’ ἐναντίων· δι’ ἡμᾶς γὰρ ἀνεδείχθη, σημεῖον μέγα, καὶ ἐν πολέμοις φρικτόν.

Μεγαλυνάριον.

Τοὺς τῆς εὐσεβείας θείους πυρσούς, καὶ τῶν Ἀποστόλων, θιασώτας καὶ μιμητάς, σὺν τῷ Κωνσταντίνῳ, Ἑλένην τὴν Ἁγίαν, ὡς Βασιλέων δόξαν, ἀνευφημήσωμεν.

Αναδημοσίευση κειμένου από: synaxarion.gr

Περισσότερα...

Η Μεσοπεντηκοστή

Σε λίγους πιστούς είναι γνωστή η εορτή της Μεσοπεντηκοστής, με την οποία θα ασχοληθούμε σήμερα. Εκτός από τους ιερείς και μερικούς άλλους χριστιανούς, που έχουν ένα στενότερο σύνδεσμο με την Εκκλησία μας, οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν καν την ύπαρξί της.

Λίγοι είναι εκείνοι που εκκλησιάζονται κατ’ αυτήν, και περισσότεροι δεν υποπτεύονται καν ότι την Τετάρτη μετά την Κυριακή του Παραλύτου πανηγυρίζει η Εκκλησία μία μεγάλη δεσποτική εορτή, την εορτή της Μεσοπεντηκοστής. Και όμως κάποτε η εορτή της Μεσοπεντηκοστής ήταν η μεγάλη εορτή της Μεγάλης Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, και συνέτρεχαν κατ αυτή στον μεγάλο ναό πλήθη λαού. Δεν έχει κανείς παρά να ανοίξη την Έκθεσι της Βασιλείου Τάξεως (Κεφ. 26) του Κωνσταντίνου Πορφυρογεννήτου, για να ιδή το επίσημο τυπικό του εορτασμού, όπως ετελείτο μέχρι την Μεσοπεντηκοστή του έτους 903 στον ναό του Αγίου Μωκίου στην Κωνσταντινούπολι, μέχρι δηλαδή την ημέρα που έγινε η απόπειρα κατά της ζωής του αυτοκράτορος Λέοντος ΣΤ’ του Σοφού (11 Μαΐου 903). Εκεί υπάρχει μία λεπτομερής περιγραφή του λαμπρού πανηγυρισμού, που καταλαμβάνει ολόκληρες σελίδες, και καθορίζει με την γνωστή παράξενη βυζαντινή ορολογία, πως ο αυτοκράτωρ το πρωϊ της εορτής με τα επίσημα βασιλικά του ενδύματα και την συνοδεία του, ξεκινούσε από το ιερό παλάτιο για να μεταβή στον ναό του Αγίου Μωκίου, όπου θα ετελείτο η θεία λειτουργία. Σε λίγο έφθανε η λιτανεία με επί κεφαλής τον πατριάρχη, και βασιλεύς και πατριάρχης εισήρχοντο επισήμως στον ναό. Η θεία λειτουργία ετελείτο με την συνήθη στις μεγάλες εορτές βυζαντινή μεγαλοπρέπεια. Μετά από αυτήν ο αυτοκράτωρ παρέθετε πρόγευμα, στο οποίο παρεκάθητο και ο πατριάρχης. Και πάλι ο βασιλεύς υπό τις επευφημίες του πλήθους «Εις πολλούς και αγαθούς χρόνους ο Θεός αγάγει την βασιλείαν υμών», και με πολλούς ενδιαμέσους σταθμούς επέστρεφε στο ιερόν παλάτιον.

Αλλά και στα σημερινά μας λειτουργικά βιβλία, στο Πεντηκοστάριο, βλέπει κανείς τα ίχνη της παλαιάς της λαμπρότητος. Παρουσιάζεται σαν μία μεγάλη δεσποτική εορτή, με τα εκλεκτά της τροπάρια και τους διπλούς της κανόνες, έργα των μεγάλων υμνογράφων, του Θεοφάνους και του Ανδρέου Κρήτης, με τα αναγνώσματά της και την επίδρασί της στις προ και μετά από αυτήν Κυριακές, και με την παράτασι του εορτασμού της επί οκτώ ημέρες κατά τον τύπο των μεγάλων εορτών του εκκλησιαστικού έτους.

Ποιό όμως είναι το θέμα της ιδιορρύθμου αυτής εορτής; Όχι πάντως κανένα γεγονός της ευαγγελικής ιστορίας. Το θέμα της είναι καθαρά εορτολογικό και θεωρητικό.

Η Τετάρτη της Μεσοπεντηκοστής είναι η 25η από του Πάσχα και η 25η προ της Πεντηκοστής ημέρα. Σημειώνει δηλ. το μέσον της περιόδου των 50 μετά το Πάσχα εορτασίμων ημερών. Είναι δηλαδή ένας σταθμός, μία τομή. Ωραία το τοποθετεί το πρώτο τροπάριο του εσπερινού της εορτής:

«Πάρεστιν η μεσότης ημερών,

των εκ σωτηρίου αρχομένων εγέρσεως

Πεντηκοστή δε τη θεία σφραγιζομένων,

και λάμπει τας λαμπρότητας

αμφοτέρωθεν έχουσα

και ενούσα τας δύο

και παρείναι την δόξαν προφαίνουσα

της δεσποτικής αναλήψεως σεμνύνεται».

Χωρίς δηλαδή να έχη δικό της θέμα η ημέρα αυτή, συνδυάζει τα θέματα, του Πάσχα αφ ενός και της επιφοιτήσεως του Αγίου Πνεύματος αφ ετέρου, και «προφαίνει» την δόξαν της αναλήψεως του Κυρίου, που θα εορτασθή μετά από 15 ημέρες. Ακριβώς δε αυτό το μέσον των δύο μεγάλων εορτών έφερνε στο νου και ένα εβραϊκό επίθετο του Κυρίου, το «Μεσσίας». Μεσσίας στα ελληνικά μεταφράζεται Χριστός. Αλλά ηχητικά θυμίζει το μέσον. Έτσι και στα τροπάρια και στο συναξάριο της ημέρας, η παρετυμολογία αυτή γίνεται αφορμή να παρουσιασθή ο Χριστός σαν Μεσσίας – μεσίτης Θεού και ανθρώπων, «μεσίτης και διαλλάκτης ημών και του αιωνίου αυτού Πατρός». «Δια ταύτην την αιτίαν την παρούσαν εορτήν εορτάζοντες και Μεσοπεντηκοστήν ονομάζοντες, τον Μεσσίαν τε ανυμνούμεν Χριστόν», σημειώνει ο Νικηφόρος Ξανθόπουλος στο συναξάριο. Σ’ αυτό βοήθησε και η ευαγγελική περικοπή, που εξελέγη για την ημέρα αυτή (Ιω. 7, 14-30). Μεσούσης της εορτής του Ιουδαϊκού Πάσχα, ο Χριστός ανεβαίνει στο ιερό και διδάσκει. Η διδασκαλία Του προκαλεί τον θαυμασμό, αλλά και ζωηρά αντιδικία μεταξύ αυτού και του λαού και των διδασκάλων.

Είναι Μεσσίας ο Ιησούς η δεν είναι; Είναι η διδασκαλία του Ιησού εκ Θεού η δεν είναι; Νέο λοιπόν θέμα προστίθεται: ο Χριστός είναι διδάσκαλος. Αυτός που ενώ δεν έμαθε γράμματα, κατέχει το πλήρωμα της σοφίας, γιατί είναι η Σοφία του Θεού, η κατασκευάσασα τον κόσμον. Ακριβώς από αυτόν τον διάλογο εμπνέεται μεγάλο μέρος της υμνογραφίας της εορτής. Εκείνος που διδάσκει στον ναό, στο μέσον των διδασκάλων του Ιουδαϊκού λαού, στο μέσον της εορτής, είναι ο Μεσσίας, ο Χριστός, ο Λόγος του Θεού. Αυτός που αποδοκιμάζεται από τους δήθεν σοφούς του λαού Του, είναι η του Θεού Σοφία. Εκλέγομε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά τροπάρια, το δοξαστικό των αποστίχων του εσπερινού του πλ. δ’ ήχου:

Μεσούσης της εορτής

διδάσκοντός σου, Σωτήρ,

έλεγον οι Ιουδαίοι.

Πως ούτος οίδε γράμματα, μη μεμαθηκώς;

αγνοούντες ότι συ ει η Σοφία

η κατασκευάσασα τον κόσμον.

Δόξα σοι».

Λίγες σειρές πιο κάτω στο Ευαγγέλιο του Ιωάννου, αμέσως μετά την περικοπή που περιλαμβάνει τον διάλογο του Κυρίου με τους Ιουδαίους «Της εορτής μεσούσης», έρχεται ένας παρόμοιος διάλογος, που έλαβε χώραν μεταξύ Χριστού και των Ιουδαίων «τη εσχάτη ημέρα τη μεγάλη της εορτής», δηλαδή κατά την Πεντηκοστή. Αυτός αρχίζει με μία μεγαλήγορο φράσι του Κυρίου. «Εάν τις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω.ο πιστεύων εις εμέ, καθώς είπεν η γραφή, ποταμοί εκ της κοιλίας αυτού ρεύσουσιν ύδατος ζώντος» (Ιω. 7, 37-38). Και σχολιάζει ο Ευαγγελιστής. «Τούτο δε είπε περί του Πνεύματος, ου έμελλον λαμβάνειν οι πιστεύοντες εις αυτόν» (Ιω. 7, 39). Δεν έχει σημασία ότι οι λόγοι αυτοί του Κυρίου δεν ελέχθησαν κατά την Μεσοπεντηκοστή, αλλά λίγες ημέρες αργότερα. Ποιητική αδεία μπήκαν στο στόμα του Κυρίου στην ομιλία Του κατά την Μεσοπεντηκοστή. Ταίριαζαν εξ άλλου τόσο πολύ με το θέμα της εορτής. Δεν μπορούσε να βρεθή πιο παραστατική εικόνα για να δειχθή ο χαρακτήρ του διδακτικού έργου του Χριστού. Στο διψασμένο ανθρώπινο γένος, η διδασκαλία του Κυρίου ήλθε σαν ύδωρ ζων, σαν ποταμός χάριτος που εδρόσισε το πρόσωπο της γης. Ο Χριστός είναι η πηγή της χάριτος, του ύδατος του αλλομένου εις ζωήν αιώνιον, που ξεδιψά και αρδεύει τις συνεχόμενες από βασανιστική δίψα ψυχές των ανθρώπων. Που μεταβάλλει τους πίνοντας σε πηγές.«Ποταμοί εκ της κοιλίας αυτού ρεύσουσι ύδατος ζώντος» (Ιω. 7, 38). «Και γενήσεται αυτώ πηγή ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον», είπε στην Σαμαρείτιδα (Ιω. 4, 14). Που μετέτρεψε την έρημο του κόσμου σε θεοφύτευτο παράδεισο αειθαλών δένδρων φυτευμένων παρά τας διεξόδους των υδάτων του αγίου Πνεύματος. Το γόνιμο αυτό θέμα έδωσε νέες αφορμές στην εκκλησιαστική ποίησι και στόλισε την εορτή της Μεσοπεντηκοστής με εξαιρέτους ύμνους.

Διαλέγομε τρεις, τους πιο χαρακτηριστικούς: Το κάθισμα του πλ. δ’ ήχου προς το «Την Σοφίαν και Λόγον», που ψάλλεται μετά την γ’ ωδή του κανόνος στην ακολουθία του όρθρου:

«Της σοφίας το ύδωρ και της ζωής

αναβρύζων τω κόσμω, πάντας, Σωτήρ,

καλείς του αρύσασθαι

σωτηρίας τα νάματα·

τον γαρ θείον νόμον σου

δεχόμενος άνθρωπος,

εν αυτώ σβεννύει

της πλάνης τους άνθρακας.

Όθεν εις αιώνας

ου διψήσει, ου λήξει,

του κόρου σου δέσποτα, βασιλεύ επουράνιε.

Δια τούτο δοξάζομεν

το κράτος σου, Χριστέ ο Θεός,

των πταισμάτων άφεσιν αιτούμενοι,

καταπέμψαι πλουσίως

τοις δούλοις σου».

Το απολυτίκιο και το κοντάκιο της εορτής, το πρώτο του πλ. δ’ και το δεύτερο του δ’ ήχου:

«Μεσούσης της εορτής

διψώσάν μου την ψυχήν,

ευσεβείας πότισον νάματα·

ότι πάσι, Σωτήρ εβόησας·

Ο διψών ερχέσθω προς με και πινέτω.

Η πηγή της ζωής, Χριστέ ο Θεός, δόξα σοι».

«Της εορτής της νομικής μεσαζούσης,

ο των απάντων ποιητής και δεσπότης,

προς τους παρόντας έλεγες, Χριστέ ο Θεός·

Δεύτε και αρύσασθαι ύδωρ αθανασίας.

Όθεν σοι προσπίπτομεν και πιστώς εκβοώμεν·

Τους οικτιρμούς σου δώρησαι ημίν,

συ γαρ υπάρχεις πηγή της ζωής ημών».

Και τέλος το απαράμιλλο εξαποστειλάριο της εορτής:

«Ο τον κρατήρα έχων

των ακενώτων δωρεών,

δος μοι αρύσασθαι ύδωρ

εις άφεσιν αμαρτιών·

ότι συνέχομαι δίψη,

εύσπλαγχνε μόνε οικτίρμον».

Αυτή με λίγα λόγια είναι η εορτή της Μεσοπεντηκοστής. Η έλλειψις ιστορικού υποβάθρου, της στέρησε τον απαραίτητο εκείνο λαϊκό χαρακτήρα, που θα την έκανε προσφιλή στον πολύ κόσμο. Και το εντελώς θεωρητικό της θέμα δεν βοήθησε τους χριστιανούς, που δεν είχαν τις απαραίτητες θεολογικές προϋποθέσεις, να ξεπεράσουν την επιφάνεια και να εισδύσουν στην πανηγυριζόμενη δόξα του διδασκάλου Χριστού, της Σοφίας και Λόγου του Θεού, της πηγής του ακενώτου ύδατος. Συνέβη με αυτή, κάτι ανάλογο με εκείνο που συνέβη με τους περιφήμους ναούς της του Θεού Σοφίας, που αντί να τιμώνται στο όνομα του Χριστού ως Σοφίας του Θεού, προς τιμήν του οποίου ανηγέρθησαν, κατήντησαν, για τους ιδίους λόγους, να πανηγυρίζουν στην εορτή της Πεντηκοστής, ή του αγίου Πνεύματος, ή της αγίας Τριάδος, ή των Εισοδίων, ή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ή και αυτής της μάρτυρος Σοφίας και των τριών θυγατέρων της, Πίστεως, Ελπίδος και Αγάπης.

Αναδημοσίευση κειμένου από: athos.edo.gr

Περισσότερα...