Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2013

Ο Άγιος Απόστολος Ανδρέας


Σε αυτή την ανάρτηση θα δούμε, εν συντομία, το βίο του Αγίου και Αποστόλου Ανδρέα του πρωτόκλητου, του οποίου τη μνήμη η εκκλησία μας τιμά κάθε χρόνο στις 30 Νοεμβρίου.

Ο Απόστολος Ανδρέας, ψαράς στο επάγγελμα και αδελφός του Αποστόλου Πέτρου, ήταν από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας και τον πατέρα του τον έλεγαν Ιωνά. Επειδή κλήθηκε από τον Κύριο πρώτος στην ομάδα των μαθητών, ονομάστηκε πρωτόκλητος.


Ο Απόστολος Ανδρέας (μαζί με τον Ιωάννη τον Ευαγγελιστή) υπήρξαν στην αρχή μαθητές του Ιωάννου του Προδρόμου. Κάποια μέρα μάλιστα, που βρισκόντουσαν στις όχθες του Ιορδάνη ο Πρόδρομος τους έδειξε τον Ιησού και τους είπε «Ίδε ο αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου». Τότε οι δύο απλοϊκοί εκείνοι ψαράδες συγκινήθηκαν τόσο πολύ, που χωρίς κανένα δισταγμό κι επιφύλαξη αφήκαν αμέσως τον δάσκαλο τους κι ακολούθησαν τον Ιησού.

Η ιστορία της ζωής του Ανδρέα μέχρι την Σταύρωση, την Ανάσταση και την Ανάληψη, υπήρξε σχεδόν ίδια με εκείνη των άλλων μαθητών.

Μετά το σχηματισμό της πρώτης Εκκλησίας, ο Ανδρέας κήρυξε στην συναγωγή των Εβραίων στην Αμινσό, όπου έκανε και θαύματα. Κατόπιν βρέθηκε στην Τραπεζούντα, στη Βιθυνία και στη Σινώπη του Εύξεινου Πόντου, όπου επισκέφθηκε στη φυλακή τον Απόστολο Ματθία που έπεσαν οι αλυσίδες του μετά από προσευχή του.

Στη συνέχεια πήγε στη Κωνσταντινούπολη (μάλιστα ο Απόστολος, είναι ο ιδρυτής της Εκκλησίας του Βυζαντίου όπως αναφέρει ο Άγιος Γρηγόριος Νανζιανζηνός, και εκεί εγκατέστησε πρώτο επίσκοπο, τον απόστολο Στάχυ (βλέπε 31 Οκτωβρίου) κι αυτού διάδοχος είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης). Στις 30 Νοεμβρίου, ημέρα μνήμης του, το Πατριαρχείο τελεί τη θρονική του εορτή.

Επίσης μετέβη να κηρύξει στη Θράκη, Μακεδονία και Ήπειρο.

Η σκωτική παράδοση θεωρεί τον Ανδρέα προστάτη Άγιό της από το 750 μ.Χ. και θέλει το λείψανό του να μετακομίστηκε στη Σκωτία. Η σημαία των Πικτών και Σκώτων έφερε τον χιαστό Σταυρό, σύμβολο του μαρτυρίου του Αγίου Ανδρέα, ο οποίος μετά την ένωση της Σκωτίας με την Αγγλία συμπεριελήφθη στην Αγγλική σημαία.

Υπάρχει επίσης αρχαία ρωσική παράδοση για την εισαγωγή του χριστιανισμού στην Ρωσία από τον Απόστολο Ανδρέα, καθώς θρυλείται ότι έφτασε κηρύττοντας μέχρι το Κίεβο

Τελικά, κατέληξε στην Αχαΐα. Στην Αχαΐα, η διδασκαλία του καρποφόρησε και με τις προσευχές του θεράπευσε θαυματουργικά πολλούς ασθενείς. Έτσι, η χριστιανική αλήθεια είχε μεγάλες κατακτήσεις στο λαό της Πάτρας. Ακόμα και η Μαξιμίλλα, σύζυγος του ανθύπατου Αχαΐας Αιγεάτου, αφού τη θεράπευσε ο Απόστολος από τη βαριά αρρώστια που είχε, πίστεψε στο Χριστό.

Το γεγονός αυτό εκνεύρισε τον ανθύπατο και με την παρότρυνση ειδωλολατρών ιερέων συνέλαβε τον Ανδρέα και τον σταύρωσε σε σχήμα Χ. Έτσι, ο Απόστολος Ανδρέας παρέστησε τον εαυτό του στο Θεό «δόκιμον εργάτην» (Β΄ προς Τιμόθεον, 2: 15). Δηλαδή δοκιμασμένο και τέλειο εργάτη του Ευαγγελίου.

Οι χριστιανοί της Αχαΐας θρήνησαν βαθιά τον θάνατο του. Ο πόνος τους έγινε ακόμη πιο μεγάλος, όταν ο ανθύπατος Αιγεάτης αρνήθηκε να τους παραδώσει το Άγιο λείψανό του, για να το θάψουν. Ο Θεός όμως οικονόμησε τα πράγματα. Την ίδια μέρα, που πέθανε ο Άγιος, ο Αιγεάτης τρελάθηκε κι αυτοκτόνησε. Οι χριστιανοί τότε με τον επίσκοπο τους τον Στρατοκλή, πρώτο επίσκοπο των Πατρών, παρέλαβαν το σεπτό λείψανο και το έθαψαν με μεγάλες τιμές.

Αργότερα, όταν στον θρόνο του Βυζαντίου ανέβηκε ο Κωνστάντιος, που ήταν γιος του Μεγάλου Κωνσταντίνου, μέρος του ιερού λειψάνου μεταφέρθηκε από την πόλη των Πατρών στην Κωνσταντινούπολη και κατατέθηκε στον ναό των Αγίων Αποστόλων «ένδον της Αγίας Τραπέζης». Η Αγία Κάρα του Πρωτοκλήτου φαίνεται πως απέμεινε στην Πάτρα.

Όταν όμως οι Τούρκοι επρόκειτο να καταλάβουν την πόλη το 1460 μ.Χ., τότε ο Θωμάς Παλαιολόγος, αδελφός του τελευταίου αυτοκράτορας Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου και τελευταίος Δεσπότης του Μοριά, πήρε το πολύτιμο κειμήλιο και το μετέφερε στην Ιταλία. Εκεί, αφού το παρέλαβε ο Πάπας Πίος ο Β΄, το πολύτιμο κειμήλιο εναποτέθηκε στον ναό του Αγίου Πέτρου της Ρώμης.

Τον Νοέμβριο του 1847 μ.Χ. ένας Ρώσος Πρίγκιπας, ο Ανδρέας Μουράβιεφ δώρησε στην πόλη της Πάτρας ένα τεμάχιο δακτύλου του χεριού του Αγίου. Ο Μουράβιεφ είχε λάβει το παραπάνω ιερό Λείψανο από τον Καλλίνικο, πρώην Επίσκοπο Μοσχονησίων, ο οποίος μόναζε τότε στο Άγιο Όρος.

Στην πόλη της Πάτρας, επανακομίσθηκαν και φυλάσσονται από την 26η Σεπτεμβρίου του 1964 η τιμία Κάρα του Αγίου και από την 19ην Ιανουαρίου του 1980 λείψανα του Σταυρού του μαρτυρίου του. Η Αγία Κάρα του Πρωτοκλήτου ύστερα από ενέργειες της Αρχιεπισκοπής Κύπρου μεταφέρθηκε και στην Κύπρο το 1967 για μερικές μέρες κι εξετέθηκε σε ευλαβικό προσκύνημα.

Όπως αναφέρει μια Κυπριακή παράδοση, σε μια περιοδεία του, ο Απόστολος Ανδρέας, πήγε και στην Κύπρο. Το καράβι, που τον μετέφερε από την Ιόππη στην Αντιόχεια (λίγο πριν προσπεράσουν το γνωστό ακρωτήρι του αποστόλου Ανδρέα και τα νησιά, που είναι γνωστά με το όνομα Κλείδες), αναγκάστηκε να σταματήσει σ’ ένα μικρό λιμανάκι, γιατί κόπασε ο άνεμος.

Τις μέρες αυτές της νηνεμίας τούς έλειψε και το νερό. Ένα πρωί, που ο πλοίαρχος βγήκε στο νησί κι έψαχνε να βρει νερό, πήρε μαζί του και τον απόστολο. Δυστυχώς δεν υπήρχε πουθενά νερό. Κάποια στιγμή, που έφτασαν στη μέση των δύο εκκλησιών, που υπάρχουν σήμερα, της παλαιάς και της καινούργιας, που είναι κτισμένη λίγο ψηλότερα, ο Άγιος γονάτισε μπροστά σ’ έναν κατάξερο βράχο και προσευχήθηκε να στείλει ο Θεός νερό. Ποθούσε το θαύμα, για να πιστέψουν όσοι ήταν εκεί στον Χριστό. Ύστερα σηκώθηκε, σφράγισε με το σημείο του Σταυρού τον βράχο και το θαύμα έγινε. Από τη ρίζα του βράχου βγήκε αμέσως μπόλικο νερό, που τρέχει μέχρι σήμερα μέσα σ’ ένα λάκκο της παλαιάς εκκλησίας κι από εκεί προχωρεί και βγαίνει από μια βρύση κοντά στη θάλασσα. Είναι το γνωστό αγίασμα. Το ευλογημένο νερό, που τόσους ξεδίψασε, μα και τόσους άλλους, μυριάδες ολόκληρες, που το πήραν με πίστη, δρόσισε και παρηγόρησε.

Και πρώτα - πρώτα το τυφλό παιδί του καπετάνιου. Ήταν κι αυτό ένα από τα πρόσωπα του καραβιού που μετέφερε ο πατέρας. Γεννήθηκε τυφλό και μεγάλωσε μέσα σε ένα συνεχές σκοτάδι. Ποτέ του δεν είδε το φως. Δένδρα, φυτά, ζώα αγωνιζόταν να τα γνωρίσει με το ψαχούλεμα. Εκείνη την ήμερα, όταν οι ναύτες γύρισαν με τα ασκιά γεμάτα νερό κι εξήγησαν τον τρόπο που το βρήκαν στο νησί, ένα φως γλυκιάς ελπίδας άναψε στην καρδιά του δύστυχου παιδιού. Μήπως το νερό αυτό, σκέφτηκε, που βγήκε από τον ξηρό βράχο ύστερα από την προσευχή του παράξενου εκείνου συνεπιβάτη τους, θα μπορούσε να χαρίσει και σε αυτόν το φως του που ποθούσε; Αφού με θαυμαστό τρόπο βγήκε, θαύματα θα μπορούσε και να προσφέρει. Με τούτη την πίστη και τη βαθιά ελπίδα ζήτησε και το παιδί λίγο νερό. Διψούσε. Καιγόταν απ’ τη δίψα. Ο Απόστολος, που ήταν εκεί, έσπευσε κι έδωσε στο παιδί ένα δοχείο γεμάτο από το δροσερό νερό. Όμως το παιδί προτίμησε, αντί να δροσίσει με το νερό τα χείλη του, να πλύνει πρώτα το πρόσωπο του. Και ω του θαύματος! Μόλις το δροσερό νερό άγγιξε τους βολβούς των ματιών του παιδιού, το παιδί άρχισε να βλέπει!

Και ο Απόστολος, που τον κοίταζαν όλοι με θαυμασμό, άρχισε να τους μιλά και να τους διδάσκει τη νέα θρησκεία. Το τέλος της ομιλίας πολύ καρποφόρο. Όσοι τον άκουσαν πίστεψαν και βαφτίστηκαν. Την αρχή έκανε ο καπετάνιος με το παιδί του, που πήρε και το όνομα Ανδρέας. Κι ύστερα όλοι οι άλλοι επιβάτες και μερικοί ψαράδες που ήσαν εκεί. Πίστεψαν όλοι στον Χριστό που τους κήρυξε ο Απόστολος και βαφτίστηκαν. Φυσικά το θαύμα της θεραπείας του τυφλού παιδιού, ακολούθησαν κι άλλα, κι άλλα. Στο μεταξύ ο άνεμος άρχισε να φυσά και το καράβι ετοιμάστηκε για να συνεχίσει το ταξίδι του. Ο Απόστολος, αφού κάλεσε κοντά του όλους εκείνους που πίστεψαν στον Χριστό και βαφτίστηκαν, τους έδωκε τις τελευταίες συμβουλές του και τους αποχαιρέτησε.

Αργότερα, μετά από χρόνια, κτίστηκε στον τόπο αυτόν που περπάτησε και άγιασε με την προσευχή, τα θαύματα και τον ιδρώτα του ο Πρωτόκλητος μαθητής, το μεγάλο μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα, που με τον καιρό είχε γίνει παγκύπριο προσκύνημα. Κάθε χρόνο χιλιάδες προσκυνητές απ’ όλα τα μέρη της Κύπρου, ορθόδοξοι και ετερόδοξοι κι αλλόθρησκοι ακόμη, συνέρεαν στο μοναστήρι, για να προσκυνήσουν τη θαυματουργό εικόνα του Αποστόλου, να βαφτίσουν εκεί τα νεογέννητα παιδιά τους και να προσφέρουν τα δώρα τους, να εκφράσουν τα ευχαριστώ και την ευγνωμοσύνη τους στον θείο Απόστολο. Κολυμβήθρα Σιλωάμ ήταν η εκκλησία του για τους πονεμένους. Πλείστα όσα θαύματα γινόντουσαν εκεί σε όσους μετέβαιναν με πίστη αληθινή και συντριβή ψυχής.

Εκτός του τμήματος της Αγίας Κάρας που βρίσκεται στη Πάτρα, υπάρχει και τμήμα του μετώπου του στη σκήτη του Αγίου Ανδρέα στο Άγιον Όρος, όπου ευωδιάζει συνεχώς μέχρι σήμερον και πολλοί προσκυνητές το βεβαιώνουν. Επίσης στον παλαιό ναό στη Πάτρα, υπάρχει και ο τάφος του αποστόλου Ανδρέα.

Ἀπολυτίκιον -Ἦχος δ’

Ὡς τῶν Ἀποστόλων πρωτόκλητος, καὶ τοῦ κορυφαίου αὐτάδελφος, τὸν Δεσπότην τῶν ὅλων Ἀνδρέα ἱκέτευε, εἰρήνην τῇ οἰκουμένῃ δωρήσασθαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος.

Αναδημοσίευση κειμένου από: monipetraki.gr
Περισσότερα...

Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2013

Η Ιερά Μονή του Σινά



Στην ανάρτηση αυτή θα ξεναγηθούμε στο Θεοβά- διστο Όρος του Σινά, μέσα από το βιβλίο «Ιερά Μονή Σινά», εκδόσεων της Ιεράς Μονής, το 1976.



Α´ ΣΥΝΤΟΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ

1. Σιναϊτική Χερσόνησος

Τό Σινᾶ εἶναι σημεῖον συναντήσεως δύο ἠπείρων καί διαχωριστική γραμμή δύο θαλασσῶν. ῾Η χερσόνησος, εἶναι ἡ πύλη μεταξύ ᾿Αφρικῆς καί ᾿Ασίας καί ἡ γέφυρα μεταξύ Μεσογείου καί ᾿Ερυθρᾶς θαλάσσης, δηλαδή τῆς συντομωτέρας ὁδοῦ ἀπό τήν Εὐρώπην πρός τόν ᾿Ινδικόν ὠκεανόν καί τήν ἄπω Ἀνατολήν. Ἀνέκαθεν τό Σινᾶ ἦτο ἕνα ἀπό τά σπουδαιότερα σταυροδρόμια τοῦ κόσμου.

Ἐκ πρώτης ὄψεως τό Σινᾶ φαίνεται δυσπρόσιτον, γεμάτο ἄγονα καί βραχώδη ὄρη. ῾Η γῆ εἶναι ἀκατάλληλη διά καλλιέργειαν καί οἱ βροχές πολύ ὀλίγες, πολλή ζέστη τήν ἡμέραν καί πολύ κρύο τήν νύκτα.

Τό νοτιώτερον τμῆμα ἐντός τῆς τριγωνικῆς ἀπολήξεως τῆς χερσονήσου καταλαμβάνεται ἀπό γρανιτώδη, ἀπόκρημνα ὄρη, ἐκ τῶν ὁποίων τά σημαντικώτερα εἶναι τό ὄρος Σινᾶ, τό ὄρος τῆς ῾Αγ. Αἰκατερίνης, τό ὄρος τῆς ῾Αγ. ᾿Επιστήμης, τό ὄρος Σερμπάλ καί τό Οὐμ Σωμάρ. Διά μέσου αὐτῆς τῆς περιοχῆς διῆλθε πρίν ἀπό 35 αἰῶνας ὁ λαός τοῦ ᾿Ισραήλ.

Τό ἐρημικόν μεγαλεῖον τοῦ Σινᾶ ἔχει μίαν σαγηνευτικήν ὡραιότητα, πού παρέμεινεν ἀμόλυντος ἀπό τόν σύγχρονον κόσμον. ᾿Ολίγοι ἄνθρωποι ζοῦν εἰς αὐτήν τήν ἔρημον. ᾿Εκτός τῶν παραλιακῶν πόλεων, ἡ χερσόνησος κατοικεῖται ἀπό ὀλίγους Βεδουΐνους, οἱ ὁποῖοι κατορθώνουν νά ζοῦν ἀπό τά μικρά κοπάδια τους, ὀλίγα κηπευτικά καί χουρμάδες, καθώς καί τούς Μοναχούς τῆς ῾Ι. Μ. Σινᾶ.


2. Ἡ πνευματική κληρονομιά τοῦ Σινᾶ

Εἰς τό Σινᾶ ἐλατρεύοντο πολλοί ἄλλοι θεοί, μεταξύ τῶν ὁποίων καί ὁ ᾿Ελ ᾿Ελιόν (῞Υψιστος Θεός), τοῦ ὁποίου ἱερεύς εἰς τήν Μαδιάμ ἦτο ὁ ᾿Ιοθόρ (᾿Εξ. Β´, 16). Κατά τήν ἁγίαν Γραφήν, εἰς τήν ἡλικίαν τῶν σαράντα ἐτῶν, ὁ Μωϋσῆς ἐγκατέλειψε τήν Αἴγυπτον καί ἦλθε εἰς τό ὄρος Χωρήβ καί ἐδῶ εὑρῆκε τάς ἑπτά θυγατέρας τοῦ ᾿Ιοθόρ νά ποτίζουν τό κοπάδι τους εἰς τήν πηγήν, ἡ ὁποία ὑπάρχει μέχρι σήμερα εἰς τήν βορείαν πλευράν τοῦ Καθολικοῦ τῆς Μονῆς.

Ὁ Μωϋσῆς ἐνυμφεύθη μίαν ἀπό τάς θυγατέρας τοῦ ᾿Ιοθόρ καί ἔζησε σαράντα ἔτη μέ τόν πενθερόν του, ποιμαίνοντας τά κοπάδια του καί καθαίροντας τήν ψυχήν του εἰς τήν ἡσυχίαν καί ἀπομόνωσιν τῆς ἐρήμου τοῦ Σινᾶ. ᾿Εδῶ ὁ Θεός ἀπεκαλύφθη εἰς τόν Μωϋσῆν εἰς τό θαῦμα τῆς φλεγομένης Βάτου καί τόν διέταξε νά ἐπιστρέψη εἰς τήν Αἴγυπτον καί νά φέρη τόν ᾿Ισραήλ εἰς τό ὄρος Χωρήβ διά νά Τόν λατρεύσουν.

Ὁ ᾿Ισραήλ διέσχισε τό Σινᾶ τόν 13ον αἰῶνα π.Χ. καθ’ ὁδόν ἀπό τήν δουλείαν τῶν Αἰγυπτίων πρός τήν Χαναάν, τήν γῆν τῆς ἐπαγγελίας. Μετά ἀπό πορείαν πενήντα ἡμερῶν ἔφθασεν εἰς τό ὄρος Χωρήβ, ὅπου ἔλαβαν ἀπό τόν Θεόν τόν Νόμον, τό θεμέλιον, ἐπί τοῦ ὁποίου ἐκλήθησαν νά οἰκοδομήσουν τήν θρησκευτικήν τους ὀργάνωσιν.

Τετρακόσια χρόνια ἀργότερα ἕνας ἄλλος μεγάλος προφήτης τοῦ ᾿Ισραήλ, ὁ ᾿Ηλίας, ἦλθε εἰς αὐτόν τόν τόπον διά νά σωθῇ ἀπό τήν ὀργήν τῆς βασιλίσσης ᾿Ιεζάβελ. Σήμερα μέσα εἰς τό παρεκκλήσιον τοῦ προφήτου ᾿Ηλιοῦ, εἰς τό ὄρος Σινᾶ, μπορεῖ κανείς νά ἴδη τό σπήλαιον, ὅπου ὁ ᾿Ηλίας κατώκησε καί ἠξιώθη νά συνομιλήση μέ τόν Θεόν (Γ´ Βασιλ. ΙΘ´ 9-15).


3. Οἱ πρῶτοι Μοναχοί εἰς τό Σινᾶ

Ὁ πόθος νά εὑρίσκονται κοντά εἰς τόν Θεόν καί μακρυά ἀπό τούς διωγμούς τῆς εἰδωλολατρικῆς Ρώμης ἔφερε εἰς τό Σινᾶ πολλούς ἀπό τούς πρώτους Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι ζητοῦσαν ἡσυχίαν, σιωπήν, ἀπομόνωσιν καί ἁγιότητα. ᾿Από τόν 3ον αἰῶνα μ.Χ. καί ἑξῆς ἐδημιουργήθησαν μικρές μοναστικές κοινότητες εἰς ἱερούς τόπους περί τό ὄρος Χωρήβ, ὅπως ὁ τόπος τῆς φλεγομένης Βάτου, εἰς τήν Φαράν καί ἄλλα μέρη τοῦ νοτίου Σινᾶ. (῾Η ἀκριβής τοποθεσία αὐτῶν τῶν ἱερῶν τόπων διετηρήθη εἰς τήν μνήμην τοῦ ἐντοπίου πληθυσμοῦ διά μέσου τῶν αἰώνων). ῏Ητο ὁ ἴδιος μυστικός πόθος, πού ἔφερε ἄλλους εἰς τούς ῾Αγίους Τόπους, εἰς τά ἄγονα ὄρη τῆς ἐρήμου τῆς ᾿Ιουδαίας, εἰς ἀναζήτησιν τῆς βαθυτέρας κατά Χριστόν ζωῆς.

Οἱ πρῶτοι μοναχοί ὑπέφεραν μονίμως στερήσεις, ἡ φύσις ἦτο ἐχθρική πρός τόν ἄνθρωπον καί πολλοί ἔπεσαν θύματα τῶν ἐπιδρομέων ληστῶν. Παρά ταῦτα συνέχισαν νά κατοικοῦν εἰς τό Σινᾶ. Οἱ πρῶτοι αὐτοί μοναχοί ἦσαν αὐτάρκεις ἐρημῖται, οἱ ὁποῖοι ἐζοῦσαν μόνοι μέσα εἰς σπήλαια μέ ἄκραν πτωχείαν, προσευχόμενοι μόνοι. Συνήρχοντο ὅμως ὅλοι κατά τάς Κυριακάς εἰς τόν τόπον τῆς φλεγομένης Βάτου, εἰς τό Κυριακόν, διά νά ἀκούσουν πνευματικόν λόγον ἀπό τόν ἡγούμενόν τους καί νά λάβουν τήν θείαν Κοινωνίαν.

Ἐξ αἰτίας τοῦ ἁγίου βίου των οἱ Χριστιανοί ἐρημῖται ἦσαν φυσικοί ἱεραπόστολοι μεταξύ τῶν εἰδωλολατρικῶν φυλῶν τοῦ Σινᾶ.

Οἱ μοναχοί τοῦ Σινᾶ ἐζήτησαν ἀπό τήν μητέρα τοῦ ἁγ. Κων/νου, τήν αὐτοκράτειραν ἁγίαν ῾Ελένην, νά τούς προστατεύση. Πράγματι, τό 330 μ.Χ. ἡ ἁγία ῾Ελένη ἔκτισε εἰς τόν τόπον τῆς φλεγομένης Βάτου ἕνα μικρόν ναόν, ἀφιερωμένον εἰς τήν Θεοτόκον καί ἕνα πύργον διά νά χρησιμεύη ὡς καταφύγιον τῶν μοναχῶν. Προσκυνηταί τοῦ τέλους τοῦ 4ου αἰῶνος ἀναφέρουν, ὅτι ὑπῆρχε σημαντική καί ἀνθοῦσα κοινότης μοναχῶν εἰς τό Σινᾶ. Περίφημος μεταξύ αὐτῶν ἦταν ἕνας πρώην ἀνώτατος ἀξιωματοῦχος τοῦ αὐτοκράτορος εἰς τήν Κων/πολιν, ὁ ῞Αγιος Νεῖλος, τοῦ ὁποίου τά συγγράμματα ἀποτελοῦν θαυμάσιον πνευματικόν ἐντρύφημα.


4. Ἰστορικά δεδομένα

α) ῾Ιδρυτής, ὁ αὐτοκράτωρ ᾿Ιουστινιανός

Μιά νέα περίοδος τοῦ μοναχισμοῦ εἰς τό Σινᾶ ἀρχίζει τόν 6ον αἰῶνα, ὅταν ὁ αὐτοκράτωρ Ἰουστινιανός (527-565 μ.Χ.) διέταξε τήν κατασκευήν ἑνός μεγάλου καί ἰσχυροῦ φρουρίου, πού νά περικλείη τά κτίσματα τῆς ἁγ. ῾Ελένης, ἑνός μεγάλου ναοῦ καί κελλιῶν διά τούς μοναχούς, καθώς καί διά ἐπαρκῆ σιτηρέσια ἀπό τήν Αἴγυπτον. ῾Ελληνικές ἐπιγραφές εἰς τούς δοκούς τῆς στέγης τοῦ ναοῦ μνημονεύουν τά ὀνόματα τοῦ ᾿Ιουστινιανοῦ, τῆς συζύγου του Θεοδώρας καί τοῦ ἀρχιτέκτονος Στεφάνου.

β) Ἀφιέρωσις

Ὄπως ἡ ἁγία ῾Ελένη, ἔτσι καί ὁ ᾿Ιουστινιανός ἀφιέρωσε τόν ναόν καί τήν Μονήν εἰς τήν Θεοτόκον, διότι κατά τήν ἑρμηνείαν τῶν Πατέρων τῆς ᾿Εκκλησίας, ἡ φλεγόμενη Βάτος εἶναι ἕνα σύμβολον τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου, καί ὅπως ἡ Βάτος ἐφλέγετο, ἀλλά δέν κατεκαίετο, ἔτσι καί ἡ Παναγία, πού ἦτο ἕνα ἀνθρώπινο πλάσμα, συνέλαβε εἰς τά σπλάχνα της τό πῦρ τῆς θεότητος καί δέν κατεκάη, ἀλλά ἐγέννησε τόν Κύριο καί παρέμεινε παρθένος.

γ) Μωσαϊκόν κόγχης Ἱεροῦ Ναοῦ

Περί τό τέλος τοῦ 6ου αἰῶνος, μετά τόν θάνατον τοῦ ᾿Ιουστινιανοῦ καί μερικές δεκαετίες μετά τήν ἀνέγερσιν τοῦ Ναοῦ, ἔγινε ἕνα περίφημον ἔργον τέχνης, μερίμνῃ τῶν Πατέρων τῆς Μονῆς· τό μωσαϊκόν τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ (Ματθ. ΙΖ´ 1-3, Λουκ. Θ´ 28-36). ῾Η θεωρία τῆς δόξης τοῦ προσώπου τοῦ Χριστοῦ καί ἡ εὐφροσύνη τοῦ Πέτρου, πού τόν κάνει νά ἀναφωνήση· «᾿Επιστάτα, καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι» (Λουκ. Θ´ 33) εἶναι τό ἀπώτατον τέλος, εἰς τό ὁποῖον ἠξιώθησαν νά προσεγγίσουν μερικοί ἀπό τούς ἁγίους πατέρας ἀκόμη καί εἰς αὐτήν τήν πρόσκαιρον ζωήν. ῎Ετσι, ἡ σημασία τοῦ μωσαϊκοῦ διά τούς πατέρας τῆς Μονῆς εἶναι προφανής, καί μάλιστα ὅταν σκεφθῆ κανείς, ὅτι καί οἱ δύο Προφῆται πού ὡμίλησαν μέ τόν Κύριον κατά τήν θείαν Μεταμόρφωσιν, ὁ Μωϋσῆς καί ὁ ᾿Ηλίας, εἶχαν ἀκούσει τήν φωνήν του καί εἶχαν ἀξιωθῆ νά Τόν ἴδουν μέσα εἰς σύμβολα πρίν ἀπό αἰῶνας ἐπάνω εἰς αὐτό ἐδῶ τό ὄρος Χωρήβ. ῎Ετσι, ὁ Ναός ὠνομάσθη ἀργότερα «Ναός τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ» καί ἡ ὀνομασία αὐτή εἶναι καί σήμερα ἡ ἐπίσημος.

δ) Τό Ἱερόν Λείψανον τῆς Ἁγ. Αἰκατερίνης

Περί τό τέλος αὐτῆς τῆς περιόδου ὁ Θεός ἔκαμε ἕνα ἀξιοζήλευτο δῶρον εἰς τήν Μονήν· Τά ἅγια λείψανα τῆς ῾Αγίας Αἰκατερίνης, τά ὁποῖα εὑρέθησαν ἐπί τοῦ ὄρους, πού φέρει σήμερα τό ὄνομά της.

ε) Μωάμεθ

Σύμφωνα μέ τήν παράδοσιν οἱ Πατέρες τῆς Μονῆς ἔστειλαν μίαν πρεσβείαν εἰς τήν Μεδίναν τό 625 μ.Χ. διά νά ζητήσουν ἀπό τόν Μωάμεθ πολιτικήν προστασίαν. ῾Ο Μωάμεθ ἐνέκρινε τά αἰτήματα καί ὑπέγραψε μέ τήν παλάμην του «εἰς βοήθειαν τῶν Χριστιανῶν» τόν περίφημον ᾿Αχτιναμέ, μέ τόν ὁποῖον κήρυσσε, ὅτι οἱ Μουσουλμάνοι ὀφείλουν νά ὑπερασπίζωνται τούς μοναχούς καί νά μήν εἰσπράττουν ἀπ’ αὐτούς φόρους.

στ) Ἄραβες

Ἔτσι ὅταν ἡ χερσόνησος Σινᾶ περιῆλθε εἰς τήν κυριαρχίαν τῶν ᾿Αράβων τό 641 μ.Χ. ἡ Μονή συνέχισε τόν βίον της ἀνενόχλητος, ὅμως ὁ ἀριθμός τῶν μοναχῶν ἤρχισε νά ἐλαττοῦται· εἰς τήν ἀρχήν τοῦ 9ου αἰῶνος εἶχαν μείνει μόνον τριάντα.

ζ) Ὀθωμανοί.

Μετά ἀπό μίαν δύσκολον περίοδον ὑπό τούς Μαμελούκους, ἡ ᾿Οθωμανική κατάκτησις τῆς Αἰγύπτου καί τοῦ Σινᾶ ἀπό τόν σουλτάνον Σελήμ τόν Α´ τό 1571 μ.Χ. ἔφερε εἰς τήν Μονήν ἕναν νέον προστάτην. ῾Η Τουρκική ἐξουσία ἐσεβάσθη τά δικαιώματα τῆς Μονῆς, ὁ δέ ᾿Αρχιεπίσκοπός της ἀπέλαυε ἰδιαιτέρας τιμῆς.

η) Βασιλεῖς τῆς Εὐρώπης

Οἱ Χριστιανοί βασιλεῖς τῆς Εὐρώπης ἠκολούθησαν τό παράδειγμα τοῦ Σουλτάνου καί ἔδειξαν ἰδιαίτερον ἐνδιαφέρον διά τήν Μονήν, συνεισφέροντας χρηματικά ποσά καί συμβάλλοντας εἰς τήν διατήρησιν τῶν κτημάτων τῆς Μονῆς εἰς διαφόρους χώρας τοῦ κόσμου. Κατά τόν 17ον αἰῶνα ἡ Μονή εἶχε ἐκτεταμένην πολιτιστικήν καί ἐκπαιδευτικήν δρᾶσιν καί ἐκτός τῆς Σιναϊτικῆς χερσονήσου εἰς τήν Τουρκοκρατουμένην ῾Ελλάδα π.χ. περίφημος ἦταν ἡ Σχολή Γραμμάτων καί Ζωγραφικῆς εἰς τό ῾Ηράκλειον Κρήτης, ὅπου ἐξεπαιδεύθησαν μερικοί ἀπό τούς μεγαλυτέρους ἄνδρας τῆς ἐποχῆς. ᾿Αλλά καί εἰς ἄλλας χώρας (Αἴγυπτον, Τουρκίαν, Παλαιστίνην, Ρουμανίαν, Ρωσσίαν, ᾿Ινδίαν κ.λπ.) ὅπου εὑρίσκοντο Σιναϊτικά μετόχια, ἐξελίσσοντο εἰς ἀληθινά πνευματικά κέντρα.

θ) Μέγας Ναπολέων

Ὅταν ὁ Ναπολέων κατέκτησε τήν Αἴγυπτον (1797 - 1804) ἔλαβε καί αὐτός τήν Μονήν ὑπό τήν προστασίαν του καί ἐχορήγησε τό «᾿Ασφαλιστήριον ῎Εγγραφον», τό ὁποῖον ἐκτίθεται σήμερα εἰς τήν Πινακοθήκην τῆς Μονῆς. ᾿Ανέλαβε ἐπίσης καί τήν ἀνοικοδόμησιν τοῦ βορείου τείχους τῆς Μονῆς, τό ὁποῖον εἶχε καταπέσει τό 1798 μετά ἀπό καταρρακτώδη βροχήν.

ι) 19ος καί 20ός αἰῶνας

Τό δεύτερον ἥμισυ τοῦ 19ου αἰῶνος καί τό πρῶτον τοῦ 20οῦ δέν ἦσαν περίοδοι εὐνοϊκοί διά τήν Μονήν, διότι ἔχασε ὅλην τήν περιουσίαν της εἰς τήν Ρωσσίαν, τήν Ρουμανίαν, τήν Τουρκίαν, τήν Κύπρον καί ἀλλαχοῦ. ᾿Εν τούτοις, κατορθώνει νά διατηρῆ τήν φιλανθρωπικήν καί πνευματικήν της δρᾶσιν. Τό 1966 ἑώρτασε τήν 1400ήν ἐπέτειον τῆς ἱδρύσεώς της, παρουσίᾳ ἀντιπροσώπων ὅλων τῶν ᾿Ορθοδόξων ᾿Εκκλησιῶν ὡς καί τοῦ Βασιλέως τῆς ῾Ελλάδος Κωνσταντίνου.


5. Ἡ Ἁγία Αἰκατερίνη

α) Γέννησις - καταγωγή


Ἐγεννήθη εἰς τήν ᾿Αλεξάνδρειαν τό 294 μ.Χ. ἀπό ἀριστοκρατικήν εἰδω- λολατρικήν οἰκογένειαν καί ὠνομά- σθη Δωροθέα.

β) Μόρφωσις

Ἐσπούδασε εἰς τάς ἐθνικάς σχο- λάς τῆς ἐποχῆς φιλοσοφίαν, ρητο- ρικήν, ποίησιν, μουσικήν, φυσικήν, μαθηματικά, ἀστρονομίαν καί ἰατρι- κήν. Τό ἀπαράμιλλον σωματικόν κάλλος της, ἡ ἐκπληκτική της μόρ- φωσις, ἡ ἀριστοκρατική της κατα- γωγή καί ἡ ἀρετή μέ τήν ὁποίαν ἐστολίζετο, τήν ἔκαμαν περιζήτητον νύμφην.

γ) Μεταστροφή

Ἐκείνη ὅμως ἠρνεῖτο κάθε παρομοίαν πρότασιν, ἕως ὅτου κάποιος μοναχός τῆς ἐγνώρισε τόν ἀληθινόν Νυμφίον τῶν ψυχῶν, τόν ᾿Ιησοῦν Χριστόν. ᾿Εβαπτίσθη καί ὠνομάσθη Αἰκατερίνα, πού σημαίνει Στεφανία ἤ Πολυστεφανία.

δ) Όμολογία Πίστεως

Κατά τήν διάρκειαν τῶν διωγμῶν τοῦ αὐτοκράτορος Μαξιμίνου, εἰς τήν ἀρχήν τοῦ 4ου αἰῶνος, ὡμολόγησε τήν πίστιν της εἰς τόν ᾿Ιησοῦν Χριστόν καί δημοσίως κατηγόρησε τόν αὐτοκράτορα διά τάς θυσίας του πρός τά εἴδωλα. ᾿Εκεῖνος διέταξε πενήντα ρήτορας ἀπό ὅλην τήν αὐτοκρατορίαν νά τήν μεταπείσουν, ἀλλά ἀντιθέτως αὐτοί ἐπείσθησαν ἀπό τά ρητά τῶν ἀρχαίων ῾Ελλήνων φιλοσόφων, τά σχετικά μέ τόν ἀληθινόν Θεόν, τά ὁποῖα ὑπενθύμισε εἰς αὐτούς ἡ ἁγία καί ἐπίστευσαν εἰς τόν ᾿Ιησοῦν Χριστόν.

ε) Μαρτύριον καί Θάνατος

Μετά ἀπό αὐτό ἐβασανίσθη σκληρά, ἀλλά ἀντί νά καμφθῇ, κατώρθωσε μέ τό ἔνθεον παράδειγμά της νά προσελκύσῃ εἰς τήν Χριστιανικήν πίστιν τήν σύζυγον τοῦ αὐτοκράτορος καί ἄλλα μέλη τῆς ἀριστοκρατίας. Μετά ἀπό τόν ἀποκεφαλισμόν της, ῎Αγγελοι παρέλαβαν τό σῶμα της καί τό μετέφεραν εἰς τήν κορυφήν τοῦ ὑψηλοτέρου ὄρους τῆς χερσονήσου τοῦ Σινᾶ, τό ὁποῖον σήμερα ἔχει τό ὄνομά της.

στ) Τό Ἁγιον Λείψανόν της

Μετά ἀπό τρεῖς περίπου αἰῶνες ἡ ὕπαρξις τοῦ ἁγίου λειψάνου ἀπεκαλύφθη μέ ὄνειρον εἰς μοναχούς τῆς Μονῆς, πού ἤδη εἶχε ἀνεγείρει ὁ ᾿Ιουστινιανός. Τό ἅγιον λείψανον ἀνεκομίσθη καί ἐτοποθετήθη εἰς τό ἅγιον Βῆμα τοῦ Καθολικοῦ τῆς Μονῆς, μέσα εἰς μίαν μαρμαρίνην λάρνακα. Τό μύρον, πού ἀναβλύζει ἀπό τήν ἁγίαν κάραν εἶναι καί σήμερα ἕνα συνεχές θαῦμα.

ζ) Τιμή καί εὐλάβεια

Ἡ εὐλάβεια πρός τήν ἁγίαν Αἰκατερίνην διεδόθη εἰς τήν Δύσιν ἀπό τούς Σταυροφόρους καί ἐτιμήθη ὡς μεγάλη ῾Αγία. ῎Ετσι ἀπό τόν 11ον αἰῶνα ἡ Μονή τῆς Μεταμορφώσεως γίνεται γνωστή καί ὡς Μονή τῆς ἁγίας Αἰκατερίνης.



Β´ ΣΥΝΤΟΜΟΣ ΞΕΝΑΓΗΣΙΣ

1. Τό τεῖχος

Τό τεῖχος τῆς Μονῆς ἐκτίσθη ἀπό τόν ἀρχιτέκτονα τοῦ ᾿Ιουστινιανοῦ Στέφανον ᾿Αϊλίσιον, διά νά προστατεύσῃ τούς μοναχούς, πού κατοικοῦσαν γύρω ἀπό τήν φλεγομένην Βάτο ἀπό τίς ἐπιδρομές βαρβάρων καί ληστῶν. Τό τεῖχος ἀπό τήν βορείαν πλευράν ἐπανειλημμένως ἔπαθε ζημίας ἀπό τήν ὑγρασίαν, κατά δέ τό 1798 κατέπεσε τελείως τό ἐξωτερικόν μέρος αὐτοῦ ἀπό καταρρακτώδη βροχήν καί ἀνηγέρθη πάλιν ἐκ νέου τό 1801 ἀπό τάς δυνάμεις κατοχῆς τοῦ Ναπολέοντος. Τό ὕψος τοῦ τείχους ποικίλλει ἀπό 10 μέχρι 20 μέτρα καί τό πάχος φθάνει εἰς ὡρισμένα σημεῖα τά 2 ἕως 3 μέτρα.


2. Ἱερός Ναός

Συγχρόνως μέ τά τείχη τῆς Μονῆς ἐκτίσθη καί ὁ Ναός εἰς τήν βορειοανατολικήν γωνίαν τοῦ φρουρίου ἀπό τόν ἴδιον ἀρχιτέκτονα, τόν Στέφανον ᾿Αϊλίσιον. ᾿Εθεμελιώδη τό 542 μ.Χ. καί ἐπερατώθη μετά ἀπό ἐννέα χρόνια. ῾Ο ναός τῆς ἁγίας Βάτου ἐνεσωματώθη εἰς τό κτήριον. Τό Καθολικόν εἶναι ἕνα γρανιτένιο οἰκοδόμημα, εἰς ρυθμόν τρικλίτου Βασιλικῆς, μέ Νάρθηκα, κυρίως Ναόν καί ἱερόν Βῆμα. Οἱ τοῖχοι, οἱ κίονες, ἡ ξυλίνη στέγη, τό Μωσαϊκόν καί οἱ ἐπιγραφές εἶναι ἀπό τήν ἐποχήν τοῦ ᾿Ιουστινιανοῦ. ῾Η ἀρχαία στέγη καλύπτεται σήμερα ἀπό ἕνα ξύλινον ὁριζόντιον φάτνωμα τοῦ 18ου αἰῶνος. Οἱ ἅγιες εἰκόνες χρονολογοῦνται ἀπό τόν 6ον αἰῶνα καί ἑξῆς. ῾Ο ἐσωτερικός διάκοσμος τοῦ ῾Ιεροῦ Βήματος καί τοῦ κυρίως Ναοῦ, τό Εἰκονοστάσι καί τό δάπεδον εἶναι τοῦ 17ου καί τοῦ 18ου αἰῶνος.


3. Τό «Μωσαϊκόν» τοῦ Ἱ. Ναοῦ

Εἰς τήν ἁψίδα τοῦ ἱεροῦ Βήματος τοῦ Καθολικοῦ τῆς Μονῆς ὑπάρχει καί σώζεται εἰς ἀρίστην κατάστασιν τό περίφημον μωσαϊκόν τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. ῾Η τεχνοτροπία του ὁμοιάζει μέ ἐκείνη τῶν μωσαϊκῶν τοῦ ἁγίου Βιταλίου τῆς Ραβέννης καί τῆς ῾Αγίας Σοφίας τῆς Κων/πόλεως. Τό θέμα του εἶναι εἰλημμένον ἀπό τό κατά Ματθαῖον ΙΖ´ 2-8. ῾Ο Κύριος εὑρίσκεται εἰς τό κέντρον μέ τόν προφήτην ᾿Ηλίαν εἰς τά δεξιά καί τόν προφήτην Μωϋσῆν εἰς τά ἀριστερά Του καί τούς τρεῖς μαθητάς Πέτρον, ᾿Ιάκωβον καί ᾿Ιωάννην εἰς τά πόδια Του. Τό πρωΐ, τό φῶς τοῦ ἡλίου πού εἰσέρχεται ἀπό τά ἀνατολικά παράθυρα, ἔντονα ὑπενθυμίζει τό σχετικόν χωρίον τοῦ Εὐαγγελίου· «ἔλαμψε τό πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος τά δέ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένοντο λευκά ὡς τό φῶς» (Ματθ. ΙΖ´, 2).

Εἰς τό ἴδιον μωσαϊκόν βλέπει κανείς εἰς τά χείλη τῆς ἁψίδος τούς δώδεκα ᾿Αποστόλους, τούς δώδεκα Προφήτας, τόν Πρεσβύτερον Λογγῖνον (ἡγούμενον τῆς Μονῆς κατά τόν χρόνον τῆς κατασκευῆς τοῦ μωσαϊκοῦ) καί τόν διάκονον ᾿Ιωάννην (πιθανῶς τόν ᾿Ιωάννην τῆς Κλίμακος). ᾿Επάνω εἰς τήν ἁψίδα ὑπάρχουν εἰκόνες πού δείχνουν τόν Μωϋσῆν ἐμπρός εἰς τήν φλεγομένην Βάτον νά λύη «τό ὑπόδημα τῶν ποδῶν του» καί ἄλλη νά λαμβάνη τάς πλάκας τοῦ Δεκαλόγου, ἐπίσης δύο πρόσωπα μέ φωτοστέφανον (πιθανῶς ὁ ᾿Ιωάννης ὁ Βαπτιστής καί ἡ Θεοτόκος), καθώς καί δύο ῎Αγγελοι, προσφέροντες δῶρον εἰς τόν ᾿Αμνόν (συμβολισμός τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ).


4. Ἡ «Φλεγόμενη» ἁγία Βάτος

«῏Ηταν περαιτέρω ἀναγκαῖον νά προχωρήσωμε εἰς τό βάθος τῆς κοιλάδος, διότι ἐκεῖ εὑρίσκοντο πολλά κελλία ἐρημιτῶν καί ἕνας ναός εἰς τόν τόπον τῆς Βάτου· ἡ Βάτος αὐτή ζῆ μέχρι σήμερα καί θάλλει. Εἶναι ἡ Βάτος, ἀπό τήν ὁποίαν ὁ Θεός ὡμίλησε εἰς τόν Μωϋσῆν ἐν πυρί. ῾Η Βάτος εὑρίσκεται εἰς ἕνα πολύ ὄμορφον κῆπον ἐμπρός ἀπό τόν ναόν». Αὐτή εἶναι ἡ περιγραφή, πού ἔδωσε μία γυναῖκα, προσκυνήτρια ἀπό τήν ῾Ισπανίαν, ὀνόματι Αἰθερία, ἡ ὁποία ἐπεσκέφθη αὐτόν τόν τόπον περί τό τέλος τοῦ 4ου αἰῶνος.

Μέχρι σήμερα ὁ τόπος τῆς φλεγομένης Βάτου διατηρεῖ τά κύρια χαρακτηριστικά αὐτῆς τῆς περιγραφῆς. Τό παρεκκλήσιον τῆς ἁγίας Βάτου τοῦ Καθολικοῦ τῆς Μονῆς. ῾Ο προσκυνητής εἰσέρχεται εἰς αὐτόν τόν ἁγιώτατον τόπον ἀνυπόδητος, εἰς ἀνάμνησιν τῆς ἐντολῆς τοῦ Θεοῦ πρός τόν Μωϋσῆν· «λῦσαι τό ὑπόδημα τῶν ποδῶν σου· ὁ γάρ τόπος ἐν ᾧ σύ ἕστηκας, γῆ ἁγία ἐστί» (᾿Εξ. Γ´, 5). Τό παρεκκλήσιον εἶναι ἀφιερωμένον εἰς τόν Εὐαγγελισμόν τῆς Θεοτόκου. ῾Η εἰκών τοῦ τιμωμένου προσώπου, ἀριστερά τῆς ἁγίας Τραπέζης, εἶναι μοναδική καί δεικνύει τήν Θεοτόκον μέ τόν Χριστόν εἰς τήν ἀγκάλην Της νά κάθηται ἐν μέσῳ τῆς φλεγομένης Βάτου, ἐνῶ ἀριστερά ὁ Μωϋσῆς προσκυνεῖ ἀνυπόδητος.


5. Τράπεζα

Ἡ Τράπεζα τῶν μοναχῶν εἶναι ἕνα ἀπό τά πλέον ἐνδιαφέροντα κτήρια τῆς Μονῆς. ῾Ομοιάζει μέ τετράπλευρον ναόν, μέ τόξα αἰχμηρά εἰς τήν κορυφήν γοτθικοῦ ρυθμοῦ, ἐπί τῶν ὁποίων ὑπάρχουν φραγκικές ἐπιγραφές καί οἰκόσημα. Εἰς τήν κόγχην τῆς Τραπέζης ὑπάρχει θαυμάσια τοιχογραφία τοῦ 16ου αἰῶνος, πού παριστᾶ τήν ἐπίσκεψιν τοῦ Κυρίου πρός τόν ᾿Αβραάμ ὑπό μορφήν τριῶν ᾿Αγγέλων, οἱ ὁποῖοι ἦσαν σύμβολον τῆς ἁγίας Τριάδος (Γεν. ΙΗ´, 2)· ἄνωθεν εἰκονίζεται ἡ Δευτέρα Παρουσία. Οἱ περισσότερες ἀπό τίς ὑπόλοιπες τοιχογραφίες ἔχουν γίνει προσφάτως ἀπό τόν μοναχόν Παχώμιον (1958).

Εἰς τό κέντρον ὑπάρχει ξυλόγλυπτος Τράπεζα, εἰς ρυθμόν ᾿Αναγεννήσεως (ροκοκό).᾿Εδῶ παλαιότερον ἔτρωγαν οἱ μοναχοί μέ ἐπικεφαλῆς τόν ᾿Αρχιεπίσκοπον ἤ τόν Δικαῖο τῆς Μονῆς, ἐνῶ ἀπό τόν ἄμβωνα, ὡς εἴθισται εἰς τάς Μονάς, ἐγίνετο ἡ ψυχωφελής ἀνάγνωσις ἀπό πατερικά συγγράμματα.


6. Τό κωδωνοστάσιον

Ἐκτίσθη τό 1871 ἀπό τόν Τήνιο ἀρχιτέκτονα ᾿Ιάκωβον Βαρούτην μέ δαπάνην τοῦ σκευοφύλακος τῆς Μονῆς Γρηγορίου. ῎Εχει ἐννέα κώδωνας διαφόρων μεγεθῶν, δῶρον τῶν Τσάρων τῆς Ρωσίας, καί ἕνα τάλαντον. ῾Ως γνωστόν, τό τάλαντον εἶναι ξύλινον σήμαντρον πολύ ἀρχαιότερον τῶν μεταλλικῶν κωδώνων. Σήμερα χρησιμοποιεῖται διά νά σημαίνη τόν ῾Εσπερινόν καί τόν ῎Ορθρον κατά τίς καθημερινές, ἐνῶ οἱ κώδωνες τήν Θείαν Λειτουργίαν κατά τήν Κυριακήν καί τίς ἑορτές.


7. Πινακοθήκη

Εἰς τήν Πινακοθήκην ἐκτίθενται 150 ἐκλεκτές εἰκόνες ἀπό μίαν συλλογήν 2000 περίπου εἰκόνων ἀνεκτιμήτου πνευματικῆς, ἱστορικῆς καί καλλιτεχνικῆς ἀξίας. ῾Υπάρχουν πολλές σπανιώτατες καί ἀρχαιότατες, κηρόχυτες εἰκόνες τοῦ 6ου αἰῶνος. Τμῆμα τῆς συλλογῆς ἀνήκει εἰς τήν πρώϊμον Βυζαντινήν περίοδον (6ος-10ος αἰών) μέ τεχνοτροπίαν ῾Ελληνιστικήν, Γεωργιανήν, Συριακήν καί Κοπτικήν. Μεγάλο μέρος τῆς συλλογῆς χρονολογεῖται ἀπό τόν 11ον μέχρι τόν 15ον αἰῶνα. ῾Η Κρητική Σχολή τοῦ 16ου αἰῶνος, ἡ ὁποία ἐδημιουργήθη ἀπό τό Σιναϊτικόν Μετόχιον τοῦ ῾Ηρακλείου, ἀντιπροσωπεύεται ἐπίσης μέ μεγάλον ἀριθμόν εἰκόνων. Δυτικῆς προελεύσεως εἰκόνες εἶναι σπάνιες· μία ῾Ισπανική εἰκών τῆς Ἁγ. Αἰκατερίνης, γοτθικῆς τεχνοτροπίας τοῦ 14ου αἰῶνος, εὑρίσκεται εἰς τό Καθολικόν τῆς Μονῆς.


8. Ἡ Βιβλιοθήκη

Ἡ Βιβλιοθήκη τῆς Μονῆς εἶναι ἡ δευτέρα εἰς σπουδαιότητα τοῦ κόσμου μετά τήν βιβλιοθήκην τοῦ Βατικανοῦ, τόσον εἰς ἀριθμόν, ὅ- σον καί εἰς ἀξίαν χειρογράφων. Ὑπάρχουν 3.000 χειρόγραφα, ἀπό αὐτά τά δύο τρίτα ῾Ελληνικά καί τά ὑπόλοιπα Ἀραβικά, Σλα- βικά, Κοπτικά, ᾿Ιβηρικά (Γεωργι- ανά), Ἀρμενικά καί Αἰθιοπικά. Τά περισσότερα εἶναι Χριστιανι- κοῦ περιεχομένου. ῾Υπάρχουν ὅ- μως καί ἱστορικῆς ἀξίας ἔγγραφα Αὐτοκρατόρων, Πατριαρχῶν, Ἀρ- χιερέων, ῾Ηγουμένων ὅπως ἐπί- σης φιρμάνια Σουλτάνων, Ἀραβι- κά καί Τουρκικά.

9. Ὁ Σιναϊτικός Κῶδιξ

Εἰς τό παρελθόν ὑπῆρχε ὁ Σιναϊτικός Κῶδιξ, τό πολυτιμώτερον χειρόγραφον εἰς τόν κόσμον, περιέχον τό ῾Ελληνικόν κείμενον τῆς ῾Αγίας Γραφῆς (Παλαιᾶς καί Καινῆς), χρονολογούμενον ἀπό τά μέσα τοῦ 4ου αἰῶνος. Τό 1865 τό ἐδανείσθη ὁ Γερμανός μελετητής Τίσσερντορφ διά λογαριασμόν τοῦ Ρώσου αὐτοκράτορος, ἀλλά οὐδέποτε ἐπεστράφη. Τό 1933 τό «ἀγόρασε» τό Βρεττανικόν Μουσεῖον ἀντί 100.000 λιρῶν, ὅπου καί εὑρίσκεται σήμερα. Εἰς τά νέα εὑρήματα ἀνεκαλύφθησαν 12 φύλλα καί 18 σπαράγματα, τά ὁποῖα θά ἐνσωματωθοῦν εἰς τό κύριον σῶμα τοῦ Κώδικος ὅταν οὗτος ἐπιστραφῆ εἰς τήν νόμιμον ἰδιοκτήτριαν ῾Ι. Μονή Σινᾶ. ῾Ο σπουδαιότερος θησαυρός σήμερα τῆς βιβλιοθήκης εἶναι ὁ παλίμψηστος Συριακός κῶδιξ τοῦ 400 μ.Χ. περίπου μέ δευτέραν γραφήν τοῦ 7ου ἤ 8ου αἰῶνος.


10. Ὁ κῆπος

Ὁ κῆπος τῆς Μονῆς ἐκτείνεται σάν ἕνα μακρύ τρίγωνον μέσα εἰς τήν ἔρημον καί εἶναι μία πραγματική ὄασις ἀνάμεσα εἰς τά γρανιτένια ὄρη. Εἶναι ἔργον τῶν μοναχῶν, πού ἀκούραστα ἔφεραν χῶμα ἀπό μακρυά καί κατεσκεύασαν δεξαμενές διά νά συγκεντρώνουν τά νερά τῆς βροχῆς καί τῶν χιόνων. ῾Η σωματική ἐργασία ἦταν πάντοτε ἕνα οὐσιῶδες μέρος τῆς ζωῆς τοῦ ᾿Ορθοδόξου μοναχοῦ. Εἰς τόν κῆπον φύονται καλλωπιστικά καί ὀπωροφόρα δένδρα καθώς καί λαχανικά.


11. Τό κοιμητήριον

Εἰς τόν κῆπον μέσα, εὑρίσκεται τό κοιμητήρι τῆς Μονῆς μέ τό παρεκκλήσιον τοῦ ἁγίου Τρύφωνος καί ἀπό κάτω τό ὀστεοφυλάκιον. Οἱ κεκοιμημένοι θάπτονται εἰς τό μικρόν κοιμητήρι καί ἀργότερα τά ὀστᾶ των (καί πολλές φορές ἀκέραια τά σώματα) ἐναποτίθενται εἰς τό ὀστεοφυλάκιον.

Μέσα εἰς ἕνα ἰδιαίτερο κουβούκλιον εὑρίσκεται ἀκέραιον, ἐνδεδυμένον τό μοναχικόν σχῆμα, τό λείψανον τοῦ ἐρημίτου Στεφάνου, ἑνός Σιναΐτου μοναχοῦ, διά τόν ὁποῖον ἀναφέρει ἅγιος ᾿Ιωάννης εἰς τήν Κλίμακα. ῎Εζησε τόν 6ον αἰῶνα καί θεωρεῖται τοπικός ὅσιος.


12. Τό Ὄρος τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης

- Λόφος Ἰοθόρ

Ἀνατολικῶς τῆς Μονῆς ὑπάρχει ἕνας λόφος, τό ὄρος τοῦ ᾿Ιοθόρ, ὅπου ἐζοῦσε ὁ ᾿Ιοθόρ μέ τίς ἑπτά θυγατέρες του (᾿Εξ. Β´, 15-32). Εἰς τήν κορυφήν του ὑπάρχει τό παρεκκλήσιον τῶν ῾Αγ. Θεοδώρων καί ἀπό ἐκεῖ ἀντικρύζει κανείς τά δύο περίφημα ὄρη, τό Σινᾶ καί τό ὄρος τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης.

- Κορυφή Ἁγ. Αἰκατερίνης

Τό ὄρος τῆς ῾Αγ. Αἰκατερίνης, εἶναι τό ὑψηλότερον τῆς χερσονήσου τοῦ Σινᾶ καί φθάνει τά 2.646 μέτρα. ᾿Απέχει πέντε ὧρες μέ τά πόδια ἀπό τήν Μονήν καί ὑπάρχει ὁμαλός δρόμος κατασκευασμένος ἀπό τόν μοναχόν Μωϋσῆν.

- Παρεκκλήσιον Ἁγ. Αἰκατερίνης

Εἰς τήν κορυφήν τοῦ ὄρους ὑπάρχει τό παρεκκλήσιον τῆς ῾Αγίας. ῾Ο τόπος ὅπου εὑρέθη τό ἅγιον λείψανον εἶναι ἀκριβῶς κάτω ἀπό τήν Ἁγίαν Τράπεζαν. Δίπλα εἰς τόν ναόν ὑπάρχουν δύο δωμάτια διά τούς προσκυνητάς καί ὀλίγον μακρύτερα ὑπῆρχε ἕνα παρατηρητήριον τοῦ Μετεωρολογικοῦ ᾿Ινστιτούτου Καλλιφόρνιας. ῾Η θέα ἀπό δῶ εἶναι θαυμάσια. ῾Ο παρατηρητής ἠμπορεῖ νά ἴδη τήν ᾿Ερυθράν Θάλασσαν νοτίως καί τόν κόλπον τοῦ ᾿Εϊλάτ ἀνατολικῶς.


13. Τό ὄρος Χωρήβ

- Κορυφή Μωϋσέως ἤ Δεκαλόγου

Ἡ ἁγία Κορυφή ἤ τό ὄρος τοῦ Μωϋσέως, ὅπως λέγεται ἀπό τούς ἐντοπίους, ἔχει ὕψος 2.240 μέτρα καί ἀπέχει ἀπό τήν Μονήν δύο ὧρες μέ τά πόδια. Αὐτός εἶναι ὁ ἱερός τόπος ὅπου ὁ Μωϋσῆς ἔλαβε ἀπό τόν Θεόν τόν Νόμον καί συνωμίλησε ἐπανειλημμένως μέ Αὐτόν.

- Ἄνοδος

Ὑπάρχουν δύο δρόμοι πρός τήν ἁγίαν Κορυφήν· ὁ ἕνας ἀποτελεῖται ἀπό 3.750 πέτρινα σκαλοπάτια, φτιαγμένα ἀπό τούς μοναχούς. ῾Ο ἄλλος εἶναι ὁμαλός, περιφερειακός δρόμος, φτιαγμένος τόν 19ον αἰῶνα ἀπό τόν ἀντιβασιλέα τῆς Αἰγύπτου ᾿Αμπᾶ Πασᾶ Α´.

- Παρεκκλήσιον Ἁγ. Τριάδος

Εἰς τήν ἁγίαν Κορυφήν ὑπάρχει ναός τῆς Ἁγίας Τριάδος, κτισμένος προσφάτως μέ τίς πέτρες μεγάλου καί ἀρχαίου Ναοῦ, τόν ὁποῖον εἶχε κτίσει ὁ ᾿Ιουστινιανός. Εἰς τήν βόρειαν πλευράν τοῦ Ναοῦ εὑρίσκεται μικρόν σπήλαιον, ὅπου ὁ θεόπτης Μωϋσῆς «εἰσῆλθε καί ἦν ἐκεῖ ἐν τῷ ὄρει τεσσαράκοντα ἡμέρας καί τεσσαράκοντα νύκτας» (᾿Εξ. ΚΔ´, 18), καί ἀπό ὅπου ἠξιώθη νά ἴδη τόν Θεόν, ὄχι ὅμως κατά πρόσωπον... «θήσω σε εἰς ὀπήν τῆς πέτρας καί σκεπάσω τῇ χειρί μου ἐπί σέ ἕως ἄν παρέλθῳ... τό δέ πρόσωπόν μου, οὐκ ἀφθήσεταί σοι...» (᾿Εξ. ΛΓ´, 21-23).


14. Οἱ Βεδουΐνοι

Ὄπως ἀναφέρει ὁ Πατριάρχης ᾿Αλεξανδρείας Εὐτύχιος (9ος αἰ.) ὅταν ὁ ᾿Ιουστινιανός ἔκτισε τήν Μονήν ἐγκατέστησε κοντά εἰς αὐτήν διακόσιες οἰκογένειες ἀπό τόν Πόντον καί τήν ᾿Αλεξάνδρειαν διά νά ὑπερασπίζωνται καί νά ὑπηρετοῦν τούς μοναχούς.

Οἱ σημερινοί ὑπηρέται τῆς Μονῆς εἶναι ἀπόγονοι αὐτῶν τῶν οἰκογενειῶν καί ἀποτελοῦν μίαν ἀπό τίς Ἀραβικές φυλές τῶν Βεδουΐνων τοῦ Σινᾶ, τήν φυλήν Γκεμπελία (= ᾿Ορεινοί). Ἑν τούτοις, θεωροῦν τούς ἑαυτούς των «Ρωμηούς» καί καυχῶνται διά τήν ὀνομασίαν αὐτήν, ἀναγνωρίζοντας τήν καταγωγήν τους. Εἰς τήν Μονήν ἔχουν ἰδιαίτερα καθήκοντα καί δικαιώματα. Σήμερα εἶναι Μουσουλμάνοι, διατηροῦν ὅμως μερικά κατάλοιπα τῆς παλαιᾶς χριστιανικῆς πίστεώς των. ῎Ετσι, ἑορτάζουν τόν προφήτην Μωϋσῆν εἰς τήν ἁγίαν Κορυφήν καί τιμοῦν τόν προφήτην ᾿Ααρών, τόν Ἅγιον Γεώργιον καί τήν Ἁγίαν Αἰκατερίνην. Ἡ Μονή εἶναι ἀναπόσπαστον τμῆμα τῆς ζωῆς των. Εἶναι φιλειρηνικοί καί εὐγενεῖς, εὔθυμοι, ὀλιγαρκεῖς καί φιλόξενοι, παρά τήν πτωχείαν των. Θεωροῦν τήν Μονήν καί τόν Ἀρχιεπίσκοπον Σινᾶ ὡς τήν ἀνωτάτην διοικητικήν καί δικαστικήν ἀρχήν τῆς φυλῆς των καί εἶναι ἀφοσιωμένοι εἰς αὐτήν.

Αναδημοσίευση κειμένου από: impantokratoros.gr
Περισσότερα...

Δευτέρα 25 Νοεμβρίου 2013

Η Αγία Αικατερίνη

Σε αυτή την ανάρτηση θα δούμε το βίο της Αγίας και ενδόξου και πανσόφου νύμφης του Χριστού Αικατερίνης, της οποίας τη μνήμη η εκκλησία μας εορτάζει κάθε χρόνο στις 25 Νοεμβρίου.

Ο υμνωδός την ονομάζει «πανεύφημον νύμφην Χριστού» την Αγίαν Αικατερίναν και πολύ δικαίως γιατί η Αγία ως μόνον νυμφίον της ψυχής της είχε κάνει τον Χριστόν. Η ζωή της πραγματικά πολύαθλος κατέπληξε τους πάντας. Η σοφία και η γνώσις, όλη η επιστήμη του καιρού της είχε γίνει κτήμα της. Όλα όμως τα περιφρόνησε για την αγάπη του μοναδικού Νυμφίου, του Χριστού.

Και όμως η σοφία του κόσμου αυτού δεν την παραπλάνησε, ούτε η γήινη φιλοσοφία. Την έθεσε στην υπηρεσία της αληθινής φιλοσοφίας, για να ελκύσει στην πίστη του Χριστού τους φιλοσόφους του καιρού εκείνου και τους ρήτορας.

Υπέμεινε πολλά βασανιστήρια και φυλακίσεις και απ' όλα αυτά την εγλύτωσε θαυματουργικά ο Κύριος. Τέλος παρέδωσε την αγία ψυχή της με μαρτυρικόν διά ξίφους θάνατον, διά να πρεσβεύει από τότε για όλους, όσοι επικαλούνται την προστασία της. Ιδιαιτέρως τιμάται εις το όρος Σινά από τους μοναχούς της Μονής Σινά, γιατί θαυματουργικώς μετεφέρθη το σώμα της επί του όρους αυτού.

Νομίζομεν ότι μεγάλην ωφέλειαν θα λάβει ο αγαπητός αναγνώστης από την ανάγνωσιν του βίου της Αγίας Αικατερίνης, γι' αυτό και προβαίνομεν εις την έκδοσιν του φυλλαδίου αυτού με την ευχήν όπως η Μεγαλομάρτυς «αιτήται πάσι το μέγα έλεος».


Γνωριμία με τον Ιησού Χριστό

Η Αγία Αικατερίνη γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια και μαρτύρησε κατά την εποχή των ασεβών βασιλέων Μαξιμιανού, Μαξεντίου και Μαξιμίνου (305-313). Ήταν κόρη του ηγεμόνος της Αλεξανδρείας Κώνστα (ή Κέστου) φημισμένη για το κάλλος της και τη σοφία, διότι είχε μορφωθεί με τα διδάγματα της ελληνικής παιδείας και γνώριζε Όμηρο, Βιργίλιο, Αριστοτέλη, Πλάτωνα και άλλους αρχαίους συγγραφείς.

Πολλοί πλουσιότατοι άρχοντες της συγκλήτου την ζήτησαν σε γάμο από την μητέρα της, που ήταν κρυφή χριστιανή εξ αιτίας του διωγμού, που κίνησε ο Μαξιμιανός. Οι συγγενείς και η μητέρα της την συμβούλευαν να παντρευθεί για να μην περιέλθει η βασιλεία του πατέρα της σε ξένο άνδρα, αλλά η Αικατερίνη αγαπούσε την παρθενία και απέφευγε τις προτάσεις. Η παράδοση αναφέρει το εξής περιστατικό: Όταν άρχισαν να την ενοχλούν συστηματικά τους είπε:

Βρείτε ένα νέο να μου μοιάζει στα τέσσερα χαρίσματα που ομολογείτε, ότι ξεπερνώ τις άλλες νέες και τότε να τον κάνω σύζυγό μου, γιατί δεν καταδέχομαι να πάρω κατώτερό μου. Ερευνήστε αν υπάρχει κάποιος όμοιός μου στην ευγένεια, στον πλούτο, στη σοφία, και στην ωραιότητα. Αν του λείπει κάτι απ' αυτά δεν είναι άξιος για μένα.

Εγνώριζαν όλοι, ότι ήταν αδύνατο να βρεθεί τέτοιος άνθρωπος και της έλεγαν, ότι ο γιος του βασιλιά της Ρώμης και άλλοι είναι ευγενείς και πλουσιότεροι από αυτή, αλλά υστερούν στην σοφία και στην ομορφιά. Αλλά η κόρη δεν δεχόταν να πάρει «αγράμματο», όπως έλεγε.

Η μητέρα της είχε πνευματικό ένα άγιο άνθρωπο έξω από την πόλη. Πήρε, λοιπόν, την Αικατερίνη και πήγαν να τον συμβουλευθούν. Ο ασκητής άκουσε τα φρόνημα λόγια της και σκέφθηκε να την ελκύσει στην πίστη του Χριστού. Της είπε λοιπόν:

Γνωρίζω έναν θαυμάσιο άνθρωπο, που σε υπερβαίνει σ’ όλα τα χαρίσματα και σ’ άλλα αναρίθμητα. Η ωραιότητά του νικά στη λάμψη τον ήλιο, η σοφία του κυβερνά όλα τα όντα, ο πλούτος του διαμοιράζεται σ’ όλο τον κόσμο και δεν λιγοστεύει ποτέ, η ευγένειά του είναι ασύλληπτη και ακατανίκητη.

Η κόρη νόμισε, ότι πρόκειται για επίγειο άρχοντα και ρωτούσε αν αυτά τα χαρίσματα ήταν αληθινά. Ρώτησε λοιπόν:

Τίνος είναι γιός;

Αυτός δεν έχει πατέρα στη γη, αλλά γεννήθηκε υπερφυσικά από μια Υπεραγία Παρθένο, που αξιώθηκε για την αγιότητά της να μείνει αθάνατη στην ψυχή και στο σώμα.

Είναι δυνατό να δω αυτό το νέο, για τον οποίο διηγείσαι τόσα θαυμαστά;

Αν κάμεις ό,τι σου πω, θα αξιωθείς να δεις το πρόσωπό του.

Σε βλέπω άνθρωπο γνωστικό και σεβάσμιο, πιστεύω ότι δεν μου λες ψέματα. Είμαι έτοιμη να κάνω ό,τι μου πεις.

Τότε ο ασκητής της έδωσε μία εικόνα της Παναγίας, που κρατούσε το θείο Βρέφος και της λέει: Αυτή είναι η αειπάρθενος Μητέρα Εκείνου. Πάρε την και αφού κλείσεις την πόρτα του δωματίου σου κάμε ολονύκτια προσευχή και παρακάλεσε αυτήν, που ονομάζεται Μαρία, να σου δείξει τον Υιόν της. Ελπίζω, ότι αν παρακαλέσεις με πίστη θα σε ακούσει.

Πήρε η Αικατερίνη την εικόνα και όλη τη νύκτα κλεισμένη στο θάλαμό της προσευχόταν, όπως της είπε ο γέροντας. Από τον κόπο κοιμήθηκε και βλέπει σε όραμα την Παναγία με το θείο Βρέφος. Αλλά είχε στραμμένο το πρόσωπό του προς τη Μητέρα του, έτσι η κόρη έβλεπε τα νώτα του, επιθυμώντας να δει από μπροστά πήγε προς το άλλο μέρος, αλλά ο Χριστός έστρεφε πάλι το πρόσωπό του. Τούτο έγινε τρεις φορές. Τότε άκουσε την Παναγία να λέει:

Κοίταξε, παιδί μου, τη δούλη σου Αικατερίνη, πόσο είναι ωραία και καλή.

Το βρέφος αποκρίθηκε:

Είναι σκοτεινή και άσχημη, τόσο που δεν μπορώ να την δω καθόλου.

Δεν είναι πάνσοφη παραπάνω από όλους τους ρήτορες, πλούσια και ευγενής;

Μητέρα μου, είναι αμαθής και πολύ χαμηλά όσο βρίσκεται σε τέτοια κατάσταση, ώστε δεν πρέπει να με δει στο πρόσωπο.

Σε παρακαλώ, παιδί μου, να μην περιφρονήσεις το πλάσμα σου, αλλά να την νουθετήσεις και να την οδηγήσεις για να απολαύσει τη δόξα σου και να δει το πρόσωπό σου, που επιθυμούν και οι Άγγελοι να βλέπουν.

Ας πάει στο γέροντα, που της έδωσε την εικόνα και ας κάνει ό,τι θα την συμβουλεύσει και τότε θα με δει.

Την άλλη μέρα ξεκίνησε το πρωί με λίγες γυναίκες κι έφθασε στο κελί του γέροντα. Με δάκρυα του διηγήθηκε το όραμα και του ζήτησε τη συμβουλή του. Ο όσιος διηγήθηκε όλα τα Μυστήρια της αληθινής πίστεως, αρχίζοντας από τη δημιουργία του ανθρώπου.

Μετά την κατήχηση η Αγία αποθέτοντας τον παλαιό άνθρωπο και φορώντας στολή θεοΰφαντη, γύρισε στα ανάκτορα. Όλη τη νύκτα πέρασε προσευχόμενη μέχρι την ώρα που κοιμήθηκε και είδε σε οπτασία την Παρθένο με το βρέφος, που κοίταζε την Αικατερίνη, με πολύ ιλαρότητα. Στην ερώτηση της Θεομήτορος αν ήταν τώρα αρεστή η κόρη, ο Δεσπότης απάντησε:

Τώρα έγινε ένδοξη η άσχημη και σκοτεινή, η πτωχή και χωρίς γνώσι έγινε πλούσια και πάνσοφη, η καταφρονεμένη και άσημη έγινε ευγενής και ένδοξη. Είναι στολισμένη με τέτοια χαρίσματα, ώστε επιθυμώ να τη μνηστευθώ για νύφη μου άφθορη.

Δεν είμαι άξια, Υπερένδοξε Δέσποτα, να βλέπω τη βασιλεία σου, αλλά αξίωσέ με να συναριθμηθώ με τους δούλους σου.

Η Θεοτόκος τότε πήρε το δεξί χέρι της κόρης και της είπε:

Δώσε της, παιδί μου, δακτυλίδι σαν αρραβώνα, για να την αξιώσεις της βασιλείας σου.

Τότε ο Κύριος της έδωσε ένα ωραίο δακτυλίδι λέγοντας:

Σήμερα σε παίρνω για νύφη μου αιώνια και άφθορη. Να φυλάξεις αυτή τη συμφωνία. Να μην πάρεις άλλον νυμφίο στη γη.

Από τη στιγμή εκείνη ελκύσθηκε η Αικατερίνη από τον Ουράνιο Νυμφίο και αιχμαλωτίσθηκε η καρδιά της από τον θείο έρωτα του Χριστού.


Ενώπιον του βασιλέως Μαξεντίου

Εκείνη την εποχή ο βασιλιάς έβγαλε την εξής διαταγή: «Εγώ ο βασιλιάς, προστάζω όλους, όσοι είναι υπό την εξουσία μου, να μαζευθούν στ’ ανάκτορα για να τιμήσουμε τους μεγάλους θεούς, δείχνοντας την ευγνωμοσύνη μας με θυσίες για όσες ευεργεσίες μας έκαναν. Όποιος περιφρονήσει αυτή την εντολή και τολμήσει να προσκυνήσει άλλον θεό θα τιμωρηθεί σκληρά».

Μετά από αυτά τα προστάγματα συγκεντρώθηκε πλήθος κόσμου για να προσφέρει θυσία, ό,τι ο καθένας μπορούσε. Ο βασιλιάς θυσίασε εκατόν τριάντα ταύρους, ενώ οι άλλοι άρχοντες και ηγεμόνες λιγότερους.

Η Αικατερίνη εστενοχωρείτο, που έβλεπε την ασέβεια των ανθρώπων, που πρόδιδαν τη ψυχή τους από φόβο. Από ζήλο θεϊκό παρακινημένη πήρε λίγους δούλους και πήγε στον ειδωλολατρικό ναό, όπου θυσίαζαν. Στάθηκε στην πόρτα ελκύοντας τα βλέμματα όλων. Ειδοποίησε εν συνεχεία τον βασιλιά, ότι έχει να του πει κάτι σπουδαίο για μια υπόθεση. Ο βασιλιάς πρόσταξε να πλησιάσει. Η Αικατερίνη υποκλίθηκε και με παρρησία είπε:

Έπρεπε, βασιλιά, πρώτα συ να γνωρίσεις την πλάνη, που έχετε λατρεύοντας σαν θεούς τα είδωλα. Είναι ντροπή και μεγάλη ανοησία να προσκυνάτε φθαρτά και αναίσθητα δημιουργήματα. Δεν πιστεύετε τουλάχιστον τον σοφό Διόδωρο, που λέγει, ότι οι θεοί αυτοί ήταν άνθρωποι με πάθη και ελαττώματα, αλλά επειδή μερικές φορές έδειξαν ανδρεία, ονομάστηκαν αθάνατοι. Αργότερα οι άνθρωποι νομίζοντας ότι είναι πράγματι θεοί τους προσκυνούσαν και τους τιμούσαν. Ακόμη και ο Πλούταρχος κατηγορεί και περιφρονεί όσους σέβονται τέτοια αγάλματα. Πρέπει να υπακούσεις, βασιλιά, σ’αυτούς τους διδασκάλους και να μην γίνεις αιτία να χαθούν τόσες ψυχές. Ένας είναι ο Θεός, Αΐδιος και Αθάνατος, που για την σωτηρία μας έγινε άνθρωπος. Αυτός ο Παντοδύναμος Θεός δεν έχει ανάγκη από τέτοιες θυσίες, αλλά μόνο προστάζει να τηρούμε τις εντολές του.

Ο βασιλιάς θύμωσε στο άκουσμα των συνετών λόγων της Αικατερίνης, αλλά μη μπορώντας να αναντιωθεί αποκρίθηκε:

Άφησε να τελειώσουμε τη θυσία και τότε θα ακούσουμε τα λόγια σου.

Όταν τελείωσε την ανόητη πανήγυρι και τελετή, πρόσταξε να φέρουν την Αγία στ’ ανάκτορα και της είπε:

Πες μας ποια είσαι και τι σημαίνουν τα λόγια, που προηγουμένως έλεγες;

Είμαι κόρη του ηγεμόνα Κώνστα. Ονομάζομαι Αικατερίνη και έχω σπουδάσει Ρητορική, Φιλοσοφία, Γεωμετρία και τις άλλες επιστήμες. Αλλά όλα αυτά τα περιφρόνησα και ήλθα να γίνω νύφη του Δεσπότη Χριστού, που λέγει με το στόμα του προφήτου: «Απολώ την σοφία των σοφών και την σύνεσιν των συνετών αθετήσω».

Ο βασιλιάς θαύμασε την σοφία, την ευστροφία και την ωραιότητα της παρθένου κι’ ενόμισε ότι δεν ήταν γεννημένη στη γη από θνητούς, αλλά ότι ήταν θεότης απ' εκείνες, που σεβόταν ο ίδιος και λάτρευε. Επειδή ο βασιλιάς φανέρωσε αυτή τη γνώμη του, η Αικατερίνη του είπε:

Βέβαια, αληθινά είπες αυτά, βασιλιά, διότι ονομάζεις θεούς τους δαίμονες, που σας δείχνουν διάφορα φαντάσματα και σας παρακινούν σε ασέλγειες και σ’ άλλες άτοπες επιθυμίες. Εγώ είμαι απ’ τη γη και μ’ έπλασε ο Θεός με τέτοια μορφή και με τίμησε με το κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσι» και γι' αυτό πρέπει να θαυμάζεται η σοφία του Πλάστη, επειδή από ευτελή ύλη κατώρθωσε να δώσει τόση ομορφιά.

Μη λέγεις κακό για τους θεούς, που έχουν δόξα αθάνατη, είπε πειραγμένος ο βασιλιάς.

Αν θελήσεις να αποτινάξεις το σκοτάδι της απάτης θα γνωρίσεις την ευτέλεια των θεών σου και θα καταλάβεις τον αληθινό Θεό. Και μόνο το όνομα του Θεού ή και ο Σταυρός Του τυπούμενος στον αέρα αφανίζει τους θεούς σου, κι’ αν θέλεις μπορώ να στο αποδείξω.

Ο βασιλιάς φοβήθηκε μήπως τον νικήσει με αποδείξεις και ντροπιασθεί και της είπε:

Είναι άπρεπο να συζητά ο βασιλιάς με γυναίκες. Θα μαζέψω τους σοφούς ρήτορές μου και τότε θα καταλάβεις την αδυναμία των λόγων σου και θα πιστέψεις αυτά που λέω εγώ.


Συνομιλία με τους ρήτορες - Μαρτύριον των ρητόρων

Μετά απ’ αυτή τη συνομιλία ο βασιλιάς με επιστολές κάλεσε όλους τους σοφούς και ρήτορες. Το περιεχόμενο των επιστολών ήταν περίπου έτσι:

«Εγώ ο βασιλιάς χαιρετώ όλους τους σοφούς και τους ρήτορες των Ελλήνων και σας παρακαλώ να έλθετε εδώ γρήγορα, για να αποστομώσετε μια γυναίκα σοφή, με τη βοήθεια του σοφώτατου θεού Ερμή. Αυτή η γυναίκα χλευάζει τους θεούς μας, ονομάζει τις πράξεις τους μύθους και φλυαρίες. Αν την νικήσετε, θα αξιωθείτε πολλών τιμών».

Συγκεντρώθηκαν, λοιπόν, εκατόν πενήντα σοφοί, οξείς στο νου και ικανότατοι στην ομιλία. Τους είπε λοιπόν ο βασιλιάς.

Ετοιμασθείτε με επιμέλεια ν’ αγωνιστείτε καλά και μην αμελήσετε, νομίζοντας ότι είναι εύκολο το έργο σας, επειδή έχετε να αντιμετωπίσετε μια γυναίκα. Αλλά ετοιμασθείτε σαν να έχετε ανταγωνιστή σοφότατον ρήτορα. Δείξτε τη σοφία σας, που νομίζω ότι υπερβαίνει τη σοφία και αυτού του Πλάτωνος.

Σ' αυτά τα λόγια απάντησε κάποιος απ’ τους ρήτορες που ξεχώριζε:

Έστω κι’ αν είναι η φρονιμότερη γυναίκα και η σοφότερη δεν θα μπορέσει να συζητήσει μαζί μας. Πρόσταξέ την, λοιπόν, να έλθει.

Γεμάτος χαρά ο βασιλιάς, ελπίζοντας ότι θα νικήσει την πλήρη χάριτος φιλοσοφία διατάζει να φέρουν την κόρη στο θέατρο, όπου είχε συγκεντρωθεί πλήθος κόσμου. Πριν φθάσουν οι απεσταλμένοι στην Αγία ήλθε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ και της λέγει:

Μη ταράζεσαι, κόρη. Ο Κύριος θα προσθέσει σοφία στην σοφία σου, για να νίκησες τους ρήτορες και όχι μόνο αυτοί, αλλά και πολλοί άλλοι θα πιστέψουν και θα αξιωθείτε όλοι να λάβετε το στεφάνι του μαρτυρίου.

Όταν παρουσιάσθηκε εμπρός στους σοφούς η παρθένος, ο υπερήφανος ρήτορας, που είχε διαβεβαιώσει τον βασιλιά για την νίκη, της είπε:

Συ είσαι εκείνη, που βλασφημεί τους θεούς μας τόσο αναίσχυντα;

Εγώ είμαι. Δεν βλασφημώ όμως αναίσχυντα, όπως είπες, αλλά ήπια και με φιλαλήθεια μιλώ για τους ψεύτικους θεούς σας.

Ενώ οι μεγάλοι ποιητές τους ονομάζουν υψηλούς, συ, που γνώρισες την σοφία τους, τολμάς να μιλάς με τόση θρασύτητα;

Την φοβία μου την έχω δώρο από τον Θεό, που είναι η Σοφία και η Ζωή. Εκείνος, που σέβεται και τηρεί τις θείες εντολές είναι πράγματι φιλόσοφος. Τα έργα των θεών σας και οι διηγήσεις γι’ αυτούς είναι γεμάτες απάτη. Πες μου ποιος από τους μεγάλους ποιητές τους ονόμασε θεούς!...

Πρώτος ο Όμηρος και ο Ορφέας και όλοι οι άλλοι. Μην απατάσαι, λοιπόν, συ η σοφή να προσκυνάς τον Εσταυρωμένο, που κανένας ποιητής δεν τον ονόμασε Θεό.

Μα ο ίδιος ο Όμηρος λέγει για τον Δία, ότι είναι απατεώνας, πανούργος και ψεύτης και ότι ήθελαν να τον δέσουν η Ήρα, ο Ποσειδών κι’ η Αθηνά, αν δεν πρόφθαινε να κρυφθεί. Και οι άλλοι αναφέρουν τέτοια υβριστικά για τους Θεούς. Είπες, ότι τον Εσταυρωμένο δεν τον αναφέρει κανένας παλαιός σοφός, και γι' αυτό να μην ασχολούμεθα μ' αυτόν, που είναι ο αληθινός Θεός, Δημιουργός πάσης κτίσεως και όλου του ανθρώπινου γένους. Θυμήσου τι λέγει για τη σάρκωσή του και τη σωτήρια Σταύρωσή Του η Σίβυλλα και ο Απόλλων. Αυτός ο Θεός έγινε άνθρωπος, περπάτησε στη γη, δίδαξε, εθαυματούργησε. Έπειτα καταδέχτηκε και τον θάνατον για να λύσει την πρώτη καταδίκη και να ανοίξει τις πύλες του Παραδείσου. Μετά το μαρτύριό του πέθανε και αναστήθηκε. Όταν ανέβηκε στους Ουρανούς 'έστειλε στον κόσμο τους Μαθητές φωτισμένους απ' το Άγιο Πνεύμα, για να λυτρώσουν τις ψυχές από την πλάνη της απιστίας. Αυτά πρέπει και συ να τα πιστέψεις και να γνωρίσεις τον αληθινό Θεό και να γίνεις δούλος του, αν θέλεις το συμφέρον σου. Ο ίδιος ο Χριστός λέγει καλώντας όλους: «Δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς»...

Με τέτοια λόγια γεμάτα σοφία κατέπληξε η πάνσοφη τον φιλόσοφο, που έμεινε άφωνος. Ο βασιλιάς βλέποντας την ήττα του σοφού διέταξε τους άλλους να συζητήσουν με την χριστιανή. Εκείνοι όμως δήλωσαν:

Δεν μπορούμε ν' αντισταθούμε στην αλήθεια, τώρα μάλιστα, που βλέπουμε ότι ο καλύτερος ρήτορας νικήθηκε.

Τότε ο βασιλιάς θύμωσε και πρόσταξε να τους κάψουν στο μέσον της πόλεως. Εκείνοι έπεσαν στα πόδια της Αγίας παρακαλώντας να τους συγχωρήσει ο Θεός για όσα από άγνοια έκαμαν, γιατί τώρα πιστεύουν στην αληθινή πίστη και επιθυμούν να βαπτιστούν και να πάρουν την δωρεάν του Αγίου Πνεύματος. Η Αγία λοιπόν τους είπε:

Είστε τώρα ευτυχείς και καλότυχοι, γιατί αφήσατε το σκοτάδι και ακολουθήσατε το φως της αλήθειας. Η φωτιά, που σας απειλεί ο ασεβής βασιλιάς, θα γίνει για σας Βάπτισμα, που θα σας καθαρίσει από κάθε ακαθαρσία της ψυχής και του σώματος.

Έτσι τους παρακίνησε όλους και τους σφράγισε με το σημείο του Σταυρού στέλνοντάς τους στο μαρτύριο.

Τους έριξαν οι στρατιώτες στη φωτιά στις 17 Νοεμβρίου. Το βράδυ της ίδιας ημέρας πήγαν μερικοί ευσεβείς να συνάξουν τα λείψανα και τα βρήκαν όλα σώα και ακέραια χωρίς να τα έχει βλάψει η φωτιά.


Βασανιστήρια και φυλάκιση της Αγίας


Ο βασιλιάς από την πλευρά του είχε συγκεντρώσει όλη του την φροντίδα στην Αγία. Επειδή δεν μπορούσε να την νικήσει με συλλογισμούς φιλοσοφίας, προσπαθούσε να επιτύχει το σκοπό του με κολακείες και πανουργίες λέγοντας:

Υπάκουσε σε μένα, που σε συμβουλεύω σαν φιλόστοργος πατέρας να προσκυνήσεις τους μεγάλους θεούς και ιδιαίτερα τον Ερμή, που σε στόλισε με της φιλοσοφίας τα χαρίσματα και θα σου δώσω το μισό της εξουσίας μου και θα κατοικείς μαζί μου στ’ ανάκτορα.

Βγάλε το προσωπείο, βασιλιά, και μην υποκρίνεσαι, απάντησε η Αγία. Εγώ είμαι χριστιανή και θα γίνω νύφη Χριστού, που τον έχω μοναδικό Νυμφίο και σύμβουλο, στολισμό της παρθενίας μου και ποθώ το μαρτύριο περισσότερο από κάθε βασιλικό ένδυμα και στεφάνι.

Μη μ' αναγκάσεις να βρίσω την αξία σου χωρίς να το θέλω, είπε πάλι ο βασιλιάς.

Κάνε ό,τι θέλεις, γιατί με την πρόσκαιρη αυτή ατιμία θα γίνεις αφορμή να δοξασθώ με δόξα αθάνατη και να πιστέψει πλήθος κόσμου στον Χριστό μου ακόμη και μέσα από το παλάτι σου.

Οργίστηκε ο βασιλιάς ύστερα απ' αυτήν την απάντηση και διέταξε να την κτυπήσουν με νεύρα βοδιών. Κτυπούσαν, λοιπόν, την Μάρτυρα επί δύο ώρες δυνατά στην κοιλιά και στην ράχη, μέχρις ότου ξέσκισαν το παρθενικό της σώμα. Η Αγία στεκόταν με τόση ανδρεία και γενναιότητα, ώστε εθαύμαζαν όσοι την έβλεπαν. Το βράδυ δόθηκε διαταγή να την φυλακίσουν και να μην της δώσουν φαγητό και νερό για δώδεκα μέρες, μέχρι να βγει η απόφαση με ποιο τρόπο θα θανατωθεί.


Επιστροφή εις την πίστιν της βασιλίσσης και του Πορφυρίωνος

Η Φαυστίνα, σύζυγος του βασιλιά, είχε πόθο να γνωρίσει την Αγία, που την είχε αγαπήσει ακούγοντας τις αρετές και τα ανδραγαθήματά της. Βρήκε, λοιπόν, την ευκαιρία, όταν έλειπε ο σύζυγός της από την πόλι. Κάλεσε την στρατοπεδάρχη Πορφυρίωνα, άνθρωπο άξιο και έμπιστο, και του είπε:

Την περασμένη νύκτα είδα σ’ όραμα την Αικατερίνη καθισμένη μεταξύ πολλών παρθένων. Όταν με είδε με κάθισε κοντά της και μου έβαλε στο κεφάλι χρυσό στεφάνι λέγοντας: «Ο Δεσπότης Χριστός σου στέλλει αυτό το στεφάνι». Σε παρακαλώ, λοιπόν, Πορφυρίωνα, να βρεις ένα τρόπο να συναντήσω απόψε την κόρη αυτή.

Θα εκπληρώσω την επιθυμία σου, δέσποινα, απάντησε ο Πορφυρίων.

Όταν νύκτωσε λοιπόν πήρε διακόσιους στρατιώτες και πήγαν στη φυλακή με τη βασίλισσα. Έδωσαν χρήματα στον δεσμοφύλακα κι’ εκείνος τους άνοιξε την πόρτα της φυλακής. Η Αυγούστα έπεσε με δάκρυα στα πόδια της Μάρτυρος λέγοντας:

Τώρα είμαι καλότυχη και ευτυχισμένη, είπε η βασίλισσα, γιατί σε γνώρισα. Ποθούσα να δω το βασιλικό σου πρόσωπο και διψούσα ν' ακούσω τα μελίρρυτα λόγια σου. Τώρα κι' αν στερηθώ τη ζωή και την βασιλεία μου δεν θα λυπηθώ καθόλου. Είσαι ζηλευτή συ, που προσκολλήθηκες σε τέτοιο Δεσπότη, που σου χαρίζει τόσες δωρεές και χαρίσματα.

Κι' εσύ είσαι ευτυχισμένη, βασίλισσά μου, γιατί βλέπω, το στεφάνι που σου βάζουν στο κεφάλι οι Άγιοι Άγγελοι. Μετά τρεις μέρες θα το πάρεις, αφού υπομείνεις μαρτύριο. Τότε θα πας κοντά στον Αληθινό Βασιλέα, για να βασιλεύσεις αιώνια.

Φοβάμαι τα βασανιστήρια και τον σύζυγό μου, γιατί είναι πολύ σκληρός κι' απάνθρωπος.

Έχε θάρρος. Στην καρδιά σου θα βρίσκεται ο Χριστός, που θα σε δυναμώνει στη δύσκολη ώρα του μαρτυρίου. Πολύ λίγο θα πονέσει το σώμα σου εδώ, για να αναπαύεται εκεί αιώνια.

Ενώ οι δύο γυναίκες έλεγαν αυτά, ρώτησε ο Πορφυρίων την Αγία:

Τι χαρίζει ο Χριστός σ' όσους πιστεύουν; Θέλω κι' εγώ να τον γνωρίσω και να γίνω οπαδός του.

Δεν διάβασες ποτέ καμιά γραφή των χριστιανών; Ούτε έχεις ακούσει τίποτε γι' αυτά;

Από παιδί βρίσκομαι στους πολέμους και μόνο μ' αυτούς ασχολούμαι. Δεν έχω φροντίσει γι' άλλα πράγματα.

Δεν μπορεί η γλώσσα να διηγηθεί τα αγαθά, που ο Θεός ετοιμάζει για όσους Τον αγαπούν και τηρούν τις εντολές του.

Τότε η χάρις γέμισε τη καρδιά του Πορφυρίωνα. Πίστεψε μ' όλη του την καρδιά στον Χριστό μαζί με τους διακόσιους στρατιώτες του και αφού πήραν όλοι δύναμη από την Μάρτυρα έφυγαν.


Τροφή από τον Θεό. Νέα βασανιστήρια

Ο φιλάνθρωπος Χριστός δεν άφησε μόνη την Αγία. Σαν φιλόστοργος πατέρας έστελνε τροφή μ’ ένα περιστέρι και την δυνάμωνε λέγοντάς της: «Μη δειλιάσεις, κόρη, γιατί εγώ είμαι μαζί σου. Θα μείνεις ανέγγιχτη από τα μαρτύρια και με την υπομονή σου θα επιστρέψεις πολλούς στην ορθή πίστη και θα αξιωθείς πολλών αφθάρτων τιμών».

Την άλλη μέρα ο βασιλιάς πρόσταξε να φέρουν την Μάρτυρα μπροστά του. Μόλις την είδε απόρησε, γιατί ενώ περίμενε να την δει αδυνατισμένη κα καταβεβλημένη, την είδε να λάμπει από ομορφιά και χάρη. Σκέφθηκε, ότι ίσως κάποιος φύλακας να την έτρεφε κρυφά και σχεδίαζε να τιμωρήσει τους φύλακες. Η Αγία όμως για να μην τιμωρηθούν ανεύθυνοι άνθρωποι, ομολόγησε την αλήθεια:

Κανένας άνθρωπος, βασιλιά, δεν μου έδωσε τροφή, αλλά με έτρεφε ο Δεσπότης Χριστός, που φροντίζει για τους δούλους του.

Ο βασιλιάς προσπάθησε για τελευταία φορά να την μεταπείσει με κολακείες:

Σε σένα, ηλιόμορφη κόρη, αξίζει το βασίλειο, Σε σένα, που υπερβαίνεις κι' αυτή την Αφροδίτη στην ομορφιά. Έλα, λοιπόν, να θυσιάσεις στους θεούς και να γίνεις βασίλισσά μου. Μη θελήσεις, σε παρακαλώ, να χαθεί τέτοια ομορφιά με βασανιστήρια.

Εγώ είμαι γη και πηλός και κάθε ομορφιά μαραίνεται σαν άνθος και σαν όνειρο χάνεται η από αρρώστια η από τα γηρατειά η από τον θάνατο. Λοιπόν, μη νοιάζεσαι για την ομορφιά μου.

Ενώ συνομιλούσε η Αγία με τον βασιλιά, κάποιος έπαρχος, Χουρσασαδέν ονομαζόμενος, θέλοντας να δείξει στο βασιλιά αγάπη κι’ εύνοια, είπε:

Εγώ, βασιλιά, ξέρω μια μηχανή, που μ’ αυτήν θα νικήσεις την κόρη ή θα θανατωθεί με πόνους. Διάταξε να κάμουν τέσσερους ξύλινους τροχούς. Γύρω σ' αυτούς να καρφώσουν ξυράφια κι' άλλα σίδερα κοφτερά. Οι δυο να γυρίζουν αριστερά κι' οι άλλοι δυο δεξιά. Στη μέση τους θα βάλουν δεμένη αυτήν και έτσι γυρίζοντας οι τροχοί θα κατασχίσουν τις σάρκες της.

Το σχέδιο άρεσε στο βασιλιά κι' έδωσε διαταγή να κατασκευασθεί το μηχάνημα. Σε τρεις μέρες κατασκευάσθηκε ο τροχός και για να φοβίσουν την Αγία έκαναν επίδειξη γυρίζοντας γρήγορα τους τροχούς. Ο βασιλιάς απευθύνθηκε στην Αικατερίνη λέγοντας:

Βλέπεις; Σ' αυτό το μηχάνημα θα δοκιμάσεις τον θάνατο, αν δεν προσκυνήσεις τους θεούς.

Σου είπα πολλές φορές την απόφασή μου. Μη χάνεις καιρό. Κάμε ό,τι θέλεις, του είπε με θάρρος η Αικατερίνη.

Ύστερα από τη σταθερή απόφασή της την έριξαν στους τροχούς δεμένη, αλλά η θεία χάρις βοήθησε την Αγία, που βρέθηκε λυμένη και αβλαβής, με τη βοήθεια ενός Αγγέλου. Όταν οι παριστάμενοι είδαν το παράδοξο θέαμα φώναξαν: «Μέγας ο Θεός των Χριστιανών».


Μαρτύριον της βασιλίσσης

Ο βασιλιάς σκοτισμένος από το θυμό του έκανε σαν τρελός και απειλούσε ότι θα της επιβάλει νεώτερη τιμωρία. Όταν πληροφορήθηκε τα γεγονότα η βασίλισσα βγήκε από τα ιδιαίτερα διαμερίσματά της και ελέγχοντας τον σύζυγό της είπε με παρρησία:

Στ’ αλήθεια είσαι μωρός κι' ανόητος να πολεμάς τον ζωντανό Θεό και να βασανίζεις άδικα την δούλη του.

Στο άκουσμα αυτών των λόγων ο βασιλιάς έγινε αγριότερος και από τα θηρία. Άφησε λοιπόν την Αικατερίνη και στράφηκε κατά της συζύγου του. Διέταξε να της κόψουν τους μαστούς. Η Φαυστίνα αντιμετωπίζει με χαρά τα βασανιστήρια. Προσεύχεται να της δώσει ο Θεός δύναμη και βοήθεια. Η θηριωδία του συζύγου της φθάνει στο αποκορύφωμα. Διατάζει να της κόψουν το κεφάλι. Η βασίλισσα δέχθηκε με αγαλλίαση την απόφαση λέγοντας στην Αγία:

Δούλη του αληθινού Θεού, κάνε προσευχή για μένα.

Πήγαινε να βασιλεύσεις με τον Χριστό αιώνια, της αποκρίθηκε η Αγία.

Η μακάρια Φαυστίνα μαρτύρησε στις 23 Νοεμβρίου. Τη νύκτα ο Πορφυρίων με τους συντρόφους του κρυφά έθαψε το λείψανό της.


Μαρτύριον του Πορφυρίωνος και των πιστευσάντων στρατιωτών

Το άλλο πρωί επειδή ήθελε να τιμωρήσει ο βασιλιάς μερικούς σαν υπεύθυνους, παρουσιάσθηκε ο Πορφυρίων με τους λοιπούς στο κριτήριο και είπε:

Και εμείς είμαστε Χριστιανοί, στρατιώτες του Μεγάλου Θεού.

Ο βασιλιάς αναστέναξε από λύπη και φώναξε.

Χάθηκα, γιατί έχασα τον θαυμαστό Πορφυρίωνα. Και σεις στρατιώτες μου, τι πάθατε και περιφρονήσατε τους θεούς των πατέρων μας; Τι σας έκαναν;

Ο Πορφυρίων λοιπόν είπε στον τύραννο:

Γιατί αφήνεις το κεφάλι και ρωτάς τα πόδια; Με μένα να μιλήσεις.

Συ είσαι η αιτία της καταστροφής τους. Διατάζει λοιπόν να τους αποκεφαλίσουν. Ήταν 24 Νοεμβρίου.


Μαρτυρικόν τέλος της Αγίας

Την επομένη έφεραν την Αικατερίνη στο κριτήριο. Της λέει ο βασιλιάς:

Πολλή θλίψη και ζημιά μου έδωσες, συ πλάνησες την γυναίκα μου και τον ανδρείο μου στρατηλάτη, που ήταν η δύναμη του στρατού μου. Πρέπει να σε θανατώσω αλύπητα. Αλλά σε συγχωρώ, γιατί λυπάμαι να χαθεί μια κόρη σοφή και όμορφη, όπως συ. Θυσίασε στους θεούς και θα σε κάνω μόνιμη βασίλισσα.

Άδικα όμως προσπάθησε να της αλλάξει τη γνώμη. Απελπίσθηκε λοιπόν κι’ έδωσε εντολή να την αποκεφαλίσουν. Οι στρατιώτες πήραν την Αγία και πήγαν στον τόπο της καταδίκης. Ακολουθούσε πολύς λαός πίσω, άνδρες και γυναίκες, που έκλαιγαν πικρά για την κόρη, την ωραία, την πάνσοφη, την Αγία, που επρόκειτο να χαθεί.

Εκείνη όμως τους παρηγορούσε λέγοντάς τους:

Αφήστε τον ανώφελο θρήνο και χαρείτε, γιατί εγώ βλέπω τον Νυμφίον μου Ιησού Χριστόν, τον πλάστη και Σωτήρα μου, που με προσκαλεί στα άρρητα κάλλη του Παραδείσου, να βασιλεύσω μαζί του αιώνια.

Όταν έφθασαν στον τόπο του μαρτυρίου της έκαμε την προσευχή της λέγοντας:

«Κύριε Ιησού Χριστέ, σ' ευχαριστώ, γιατί μου έδωσες υπομονή και οδήγησες τα βήματά μου. Συγχώρησε , Κύριε, τα σφάλματά μου και κράτησε αθέατο το σώμα μου».

Αυτός είναι ο βίος της πάνσοφης Αικατερίνης και το μαρτύριό της. Αγάπησε τον Κύριο τόσο ώστε θυσίασε τα πάντα για την δόξα Του. Η μνήμη της εορτάζεται την ημέρα του μαρτυρίου της, στις 25 Νοεμβρίου.


Ἀπολυτίκιον - Ἦχος πλ. α' - Τον συνάναρχον Λόγον

Τὴν πανεύφημον νύμφην Χριστοῦ ὑμνήσωμεν, Αἰκατερίναν τὴν θείαν καὶ πολιοῦχον Σινᾶ, τὴν βοήθειαν ἡμῶν καὶ ἀντίληψιν· ὅτι ἐφίμωσε λαμπρῶς, τοὺς κομψοὺς τῶν ἀσεβῶν, τοῦ Πνεύματος τῇ δυνάμει, καὶ νῦν ὡς Μάρτυς στεφθεῖσα, αἰτεῖται πᾶσι τὸ μέγα ἔλεος.

Αναδημοσίευση κειμένου από: impantokratoros.gr
Περισσότερα...

Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2013

Τα Εισόδια της Θεοτόκου


Σε αυτή την ανάρτηση θα κάνουμε ένα αφιέρωμα στην εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, μέσα από ένα κείμενο του Λάμπρου Κ. Σκόντζου, Θεολόγου – Καθηγητού.

Η εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου είναι μια σημαντική θεομητορική εορτή, την οποία εορτάζουν με σεβασμό και λαμπρότητα οι ορθόδοξοι πιστοί σε όλο τον κόσμο. Καθιερώθηκε γύρω στον 6ο αιώνα στην Ιερουσαλήμ με βάση την αρχαία παράδοση της Εκκλησίας μας.


Ο Άγιος Σωφρόνιος Ιεροσολύμων (634 - 638) κάνει λόγο στα γραπτά του για την εορτή αυτή. Στην Κωνσταντινούπολη καθιερώθηκε γύρω στα τέλη του Ζ΄ ή τις αρχές του Η΄ αιώνα. Κατ’ αυτήν εορτάζεται το γεγονός της εισόδου της Παναγίας μας στο Ναό του Σολομώντος, όταν ήταν τριών ετών.

Βεβαίως δεν υπάρχουν βιβλικές μαρτυρίες για το γεγονός αυτό. Πληροφορίες αντλούμε από την παράδοση της Εκκλησίας μας, η οποία διέσωσε πάμπολλα γεγονότα, τα οποία δεν ιστορούνται στα Ιερά Ευαγγέλια. Επί τη ευκαιρία θα θέλαμε να τονίσουμε για μια ακόμα φορά πως τα Ευαγγέλια δεν είναι ιστορικά κείμενα με την αυστηρή έννοια του όρου, αλλά είναι κατά κύριο λόγο ιεραποστολικά κείμενα, τα οποία γράφηκαν για να εξυπηρετήσουν συγκεκριμένες ιεραποστολικές και ποιμαντικές ανάγκες της αρχαίας Εκκλησίας. Έτσι, λοιπόν, έμεινε έξω από τις ευαγγελικές διηγήσεις το μεγαλύτερο μέρος της επί γης παρουσίας του Κυρίου και της ζωής των άλλων ιερών προσώπων, που σχετίζονται με το έργο της σωτηρίας. Αντίθετα, μέρος αυτών των πληροφοριών διέσωσε η Ιερά Παράδοση, η οποία είναι, όπως γνωρίζουμε, ισόκυρη με την Αγία Γραφή.

Σύμφωνα, λοιπόν, με την Ιερά Παράδοση, οι γονείς της Θεοτόκου Ιωακείμ και Άννα ήταν άνθρωποι ευσεβείς και δίκαιοι. Ανήκαν στη μικρή εκείνη μερίδα των πιστών και ευσεβών Ιουδαίων, οι οποίοι περίμεναν εναγωνίως την έλευση του Μεσσία. Πάσχιζαν οι ευλαβείς αυτοί άνθρωποι να αποκτήσουν παιδιά, ελπίζοντας πως από τους απογόνους τους θα γεννιόταν ο Μεσσίας.

Οι γονείς της Θεοτόκου ζούσαν με την προσδοκία της τεκνογονίας, όμως δυστυχώς, ήταν άτεκνοι. Είκοσι ολόκληρα χρόνια επιχειρούσαν να τεκνοποιήσουν χωρίς αποτέλεσμα. Το όνειδος της ατεκνίας και η κατάσταση της μοναξιάς δημιουργούσαν στην ψυχή τους αφόρητη πικρία. Όμως δεν έχασαν την πίστη τους στο Θεό ούτε στιγμή. Είχαν την πεποίθηση πως ο Θεός είναι ο χορηγός όλων των αγαθών και κύρια της τεκνογονίας. Η ζωή τους κυλούσε με προσευχή, νηστεία και έντονη προσδοκία, ότι ο Θεός θα άκουγε τις ικεσίες τους και θα τους ελεούσε εν τέλει.

Πράγματι, ο Θεός εισάκουσε τις προσευχές τους. Άγγελος Κυρίου παρουσιάστηκε στην Αγία Άννα και της ανήγγειλε το ευχάριστο γεγονός, ότι θα γίνει μητέρα. Το γηραιό ζευγάρι απέκτησε επί τέλους κλήρα. Η ευσεβής γηραιά Άννα γέννησε ένα χαριτωμένο κορίτσι, το οποίο ονόμασαν Μαρία (εβραϊκά Μαριάμ), που σημαίνει Κυρία. Την ανέλπιστη χαρά τους εξέφρασαν με αίνους και ευχαριστίες στο Θεό. Θεώρησαν το νεογέννητο βρέφος ως δικό Του δώρο και γι’ αυτό, από την πρώτη στιγμή, το αφιέρωσαν με όλη τους την ψυχή σ’ Αυτόν

Η μικρή Μαρία από βρέφος ήταν στολισμένη με χάριτες και ιδιότητες λογικά ανεξήγητες. Φάνηκε από τότε πως ήταν ξεχωρισμένη από το Θεό να υπηρετήσει το σχέδιο της σωτηρίας του κόσμου. Η σύνεση, η πραότητα, η ταπείνωση και η υπακοή Της κατέπλησσε τους γονείς Της και τον κοινωνικό τους περίγυρο.

Όταν η Μαρία έγινε τριών ετών, οι ευσεβείς γονείς της αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν την υπόσχεσή τους προς το Θεό, να Του προσφέρουν ως δώρο την αγαπημένη τους θυγατέρα. Άλλωστε, όπως λέει η παράδοση, βρισκόταν σε τέτοια προχωρημένη ηλικία και οι δυο τους, ώστε δεν μπορούσαν πια να φροντίσουν τη μικρή Μαρία. Έτσι όδευσαν προς το Ναό του Κυρίου στην Ιερουσαλήμ. Εκεί συνάντησαν το συγγενή τους ιερέα Ζαχαρία, πατέρα του Ιωάννου του Προδρόμου, ο οποίος ήταν άτεκνος και αυτός ως τότε. Υπηρετούσε με φόβο Θεού το ιερό και προσευχόταν αδιάκοπα να τον ελεήσει ο Θεός και να αποκτήσει και αυτός παιδί με την αγαπημένη του σύζυγο Ελισάβετ.

Η άφιξή τους στον περικαλλή Ναό γέμισε την ψυχή τους με κατάνυξη και ευλάβεια. Πατούσαν τον ιερό χώρο, όπου η παρουσία του Κυρίου ήταν αισθητή. Οι Ιουδαίοι πίστευαν πως ο Ναός ήταν η κατοικία του Θεού και θρόνος του τα Άγια των Αγίων, γι’ αυτό το διαμέρισμα εκείνο θεωρείτο χώρος δέους και τρόμου. Κανένας δεν έμπαινε εκεί, παρά μονάχα ο αρχιερέας του έτους μια φορά το χρόνο, την ημέρα του Εξιλασμού, για να θυμιάσει, ανυπόδητος, ασκεπής και με ένα λιτό χιτώνα.

Ο ιερέας Ζαχαρίας τους υποδέχτηκε σε κάποια από τις μεγάλες πύλες της μεγάλης αυλής. Ο λαός δεν επιτρεπόταν να εισέλθει στο Ναό. Μόνο ο αρχιερέας, οι ιερείς και λευίτες εισέρχονταν στον πρόναο και τα Άγια, για να προσφέρουν τις καθιερωμένες από το Μωυσή θυσίες και να επιτελέσουν τις τελετουργίες. Ο λαός στεκόταν στην ευρύχωρη αυλή και στις απειράριθμες παρακείμενες στοές, όπου παρακολουθούσε τις θυσίες, τις προσευχές και τις άλλες διάφορες τελετές των ιερέων.

Με έκπληξη και θαυμασμό παρατήρησαν πως η μικρή Μαρία όχι μόνο δεν έφερε κάποια αντίσταση, όπως ήταν φυσικό, να αποχωριστεί τους γονείς της, αλλά με χαρά ακολούθησε τον σεβάσμιο Ζαχαρία στο Ναό του Κυρίου. Η χάρις του Θεού είχε σκεπάσει κάθε φυσική Της αντίδραση, την είχε καταστήσει ήδη πολύτιμο σκεύος εκλογής. Η παμπάλαια χριστιανική παράδοση αναφέρει πως ο γέρων Ζαχαρίας, κατά θείαν έμπνευση, οδήγησε τη Μαρία στα Άγια των Αγίων. Εκεί, στο ιερότατο, θεοσκότεινο και απρόσιτο διαμέρισμα του Ναού εισήλθε για να περάσει τα παιδικά Της χρόνια αμόλυντη από την ανθρώπινη αμαρτία, ως πολύτιμος θησαυρός σε ασφαλές θησαυροφυλάκιο!

Οι συνθήκες ζωής στο χώρο εκείνο ήταν λίαν δυσμενείς για ένα κοινό θνητό. Όπως είπαμε, βασίλευε πυκνό σκοτάδι και η είσοδος οποιουδήποτε ήταν αυστηρά απαγορευμένη, για τη χορήγηση τροφής. Όμως η μικρή Μαρία δεν ήταν μια οποιαδήποτε κοινή θνητή. Είχε κληθεί από τη γαστέρα της μητέρας Της να γίνει η μητέρα του Θεού. Ο αφιλόξενος χώρος του άδυτου του Ναού μεταβλήθηκε για χάρη Της σε παραδείσιο περιβάλλον. Ουράνιο άκτιστο φως, που μόνο Αυτή έβλεπε, φώτιζε άπλετα και εκτυφλωτικά το χώρο. Άγγελοι του Θεού βρίσκονταν αδιάκοπα κοντά Της και της κρατούσαν συντροφιά. Άλλοι άγγελοι της κουβαλούσαν μυστική ουράνια τροφή και άλλοι την υπηρετούσαν.

Αυτό κράτησε δώδεκα ολόκληρα χρόνια, μέχρι την ηλικία των δεκαπέντε χρόνων Της. Τότε ο Ζαχαρίας μαζί με άλλους σεβάσμιους και ευλαβείς ιερείς του Ναού αποφάσισαν να βγάλουν τη Μαρία από τα Άγια των Αγίων και να την οδηγήσουν στον κόσμο. Για προστασία την αρραβώνιασαν με τον ευσεβή και μεστό ηλικίας Ιωσήφ, ο οποίος, σύμφωνα με την παράδοση, διατελούσε σε χηρεία και είχε την προστασία παιδιών του από την πρώτη γυναίκα του. Εγκαταστάθηκαν στην όμορφη και ήσυχη κώμη Ναζαρέτ, όπου εκεί λίγο καιρό αργότερα έγινε ο άγιος Ευαγγελισμός Της.

Η μεγάλη και παγκόσμια θεομητορική εορτή των Εισοδίων εορτάζεται λαμπρά από την Εκκλησία μας. Οι ιερές ακολουθίες έχουν πανηγυρικό χαρακτήρα. Μεγάλοι υμνογράφοι, όπως ο Γεώργιος Νικομηδίας, Λέων ο Μάγιστρος, Ιωσήφ ο Υμνογράφος, Σέργιος ο Αγιοπολίτης και ο Βασίλειος ο Πηγορίτης συνέθεσαν ύμνους μεγάλης ποιητικής και θεολογικής αξίας. «Χαίρει ο ουρανός και η γη τον ουρανόν τον νοητόν πορευόμενον ορώντες εις θείον οίκον ανατραφήναι σεπτώς» αναφέρει ένας ύμνος. Οι πιστοί κατακλύζουμε τους ναούς και τιμούμε την Αειπάρθενο, η Οποία έγινε αιτία της σωτηρίας μας και μας σκεπάζει κάτω από τις αέναες προσευχές Της στον Υιό Της και Σωτήρα μας Ιησού Χριστό.

ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ ΤΩΝ ΕΙΣΟΔΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Η Θεοτόκος είναι η αγιότερη ανθρώπινη ύπαρξη, η Οποία επιλέχτηκε από το Θεό ανάμεσα σε εκατομμύρια άλλα κορίτσια, για να παίξει ρόλο πρωταγωνιστικό στη διαδικασία της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους και ολοκλήρου της δημιουργίας. Η θεία πανσοφία διείδε στο ιερότατο πρόσωπό Της την άκρα καθαρότητα και αγιότητα, η οποία ήταν απαραίτητη για να καταστεί μητέρα του απόλυτα αγίου Θεού.


Η εορτή των Εισοδίων έχει ως στόχο να μας διδάξει πολύ υψηλές έννοιες γύρω από την προσωπικότητα της Θεοτόκου. Να μας μυήσει στην ασύλληπτα βαθιά θεολογία γύρω από την ανεπανάληπτη συμβολή Της στην υλοποίηση του θείου σχεδίου της σωτηρίας του κόσμου.

Ο ιστορικός πυρήνας του γεγονότος των Εισοδίων ελάχιστα απασχολεί την Εκκλησία, όσο η θεολογική του σημασία. Κάποιοι υποστηρίζουν, πως, επειδή η πρώτη γραπτή μαρτυρία του γεγονότος αναφέρεται στο απόκρυφο «Πρωτοευαγγέλιο του Ιακώβου», δεν θα πρέπει να θεωρείται αξιόπιστη. Για την ορθόδοξη θεολογία μας όμως αυτό καθ’ εαυτό το ιστορικό γεγονός έχει ελάχιστη σημασία σε σχέση με τη θεολογική και ηθική του σημασία.

Ο Ναός της Ιερουσαλήμ είναι εικόνα της Θεομήτορος. Είναι γνωστή η πίστη στην ιερότητα του Ναού από τους Ιουδαίους. Πίστευαν ότι μέσα σ’ αυτόν κατοικεί ο Θεός, γι’ αυτό ανέβαιναν στο λόφο Σιών, που ήταν κτισμένος με σεβασμό και τρόμο, σαν να προσεγγίζουν τον Ίδιο το Θεό. Η Κιβωτός της Διαθήκης θεωρείτο ο θρόνος του Θεού και η ορατή παρουσία Του στη γη. Ουδείς τολμούσε να προσεγγίσει στο διαμέρισμα του Ναού, που ονομαζόταν Άγια των Αγίων, παρά μόνο ο αρχιερέας του έτους, μια φορά το χρόνο, κατά την πένθιμη ημέρα του Εξιλασμού. Εισερχόταν ανυπόδητος στο φοβερό εκείνο χώρο, ντυμένος ένα λινό ποδήρη χιτώνα, για να θυμιάσει. Έκτοτε κανένας δεν τολμούσε να πλησιάσει εκεί.

Ο απλός λαός δεν επιτρεπόταν να εισέρχεται σε κανένα διαμέρισμα του Ναού, αλλά μόνο το ιερατείο στον πρόναο και τα Άγια. Οι προσκυνητές λαϊκοί στέκονταν στο τεράστιο προαύλιο και τις διάφορες παρακείμενες στοές, από όπου προσεύχονταν και παρακολουθούσαν τις τελετουργίες των ιερέων.

Η Παναγία μας είναι ο νοητός ναός του Θεού. Το ιερότατο νοητό τέμενος, μέσα στο οποίο καταδέχτηκε να οικήσει ο αιώνιος και άπειρος Θεός. Ο ιερός υμνογράφος της εορτής, θέλοντας να τονίσει αυτήν την καταπληκτική παρομοίωση, έγραψε πως η Θεοτόκος είναι, «Ο καθαρότατος ναός του Σωτήρος, η πολυτίμητος παστάς και παρθένος, το ιερόν θησαύρισμα της δόξης του Θεού». Αν θεωρείτο ιερός ο Ναός της Ιερουσαλήμ, στον οποίο υποτίθεται ότι κατοικούσε, σύμφωνα με την πίστη των Ιουδαίων, ο Θεός, ας σκεφτούμε πόσο πιο άγια και ιερή θα μπορούσε να θεωρείται η Θεοτόκος, η Οποία κράτησε πραγματικά στα πάναγνα σπλάχνα Της το σαρκωμένο Λόγο και τον έθρεψε από τα τίμια αίματά Της! Ο Ναός της Ιερουσαλήμ καταστράφηκε και αφανίστηκε από τους Ρωμαίους κατακτητές. Αντίθετα ο νοητός ναός του Θεού, η Παρθένος Μαρία, μένει στους αιώνες και απολαμβάνει ύψιστες τιμές από τους μυριάδες πιστούς όλων των εποχών.

Η είσοδος της Θεοτόκου στο Ναό της Ιερουσαλήμ θέλει να φανερώσει το ακατανόητο ύψος της αγνότητας και αγιότητάς Της. Μέσα στα απρόσιτα Άγια των Αγίων διαφυλάχτηκε η αγνότητά της και καλλιεργήθηκε η αγιότητά Της. Μόνο μέσα σε ένα τέτοιο ιερό χώρο μπορούσε να προφυλαχτεί η απαιτούμενη αγνότητά Της από την αφάνταστη αμαρτωλότητα του κόσμου. Μόνο η συνοίκηση με τους αγίους αγγέλους θα μπορούσε να καλλιεργήσει την αγιότητά Της. Η ανθρώπινη ανομία είχε τέτοια δύναμη και ορμή ώστε αν η Παρθένος Μαρία βρισκόταν στον κόσμο δε γνωρίζουμε αν θα μπορούσε να διατηρήσει το ύψος της αγιότητας που χρειαζόταν να δεχτεί τον απόλυτα άγιο Θεό στα σπλάχνα Της.

Στο πρόσωπο της Θεοτόκου έχουμε υπέρβαση της πεπτωκυίας ανθρωπίνης φύσεως και αποκατάσταση της πρότερης προπτωτικής. Αυτή γεννήθηκε βεβαίως με την πτωτική φύση, ως κληρονόμος της αμαρτίας των πρωτοπλάστων γεναρχών μας. Όμως η θεία χάρις σταδιακά την εξύψωνε από τη νηπιακή Της ηλικία μέχρι τον Ευαγγελισμό Της, οπότε με την επισκίαση του Αγίου Πνεύματος, καθαρίστηκε απόλυτα από το προπατορικό αμάρτημα και πήρε την προπτωτική αδιάφθορη φύση. Μόνο έτσι απαλλαγμένη από το άχθος της πτωτικής φύσεως και τη φθορά της αμαρτωλότητας, μπορούσε να επιτελέσει την υπέρτατη αποστολή Της. Οι ευσεβείς διηγήσεις περί της θαυμαστής διαμονής Της στο Ναό εκφράζουν ακριβώς αυτή την πίστη της προοδευτικής καθάρσεώς Της.

Η ευλογημένη είσοδος της Παρθένου Μαρίας στο Ναό αποτελεί την απαρχή της πραγματοποιήσεως της προαιώνιας βουλής του Τριαδικού Θεού για τη σωτηρία του κόσμου. Στην υμνολογία της μεγάλης εορτής ψάλλουμε πως «Σήμερον της ευδοκίας Θεού το προοίμιον και της των ανθρώπων σωτηρίας η προκήρυξις». Αποτελεί τη χαραυγή της λυτρώσεως του ανθρωπίνου γένους από τη δουλεία της αμαρτίας Γι’ αυτό η Εκκλησία μας εορτάζει λαμπρά το γεγονός. Ως συνειδητοί πιστοί του Χριστού, είμαστε θερμοί και αέναοι τιμητές του ιερού προσώπου της Θεομήτορος, διότι η συμβολή Της στο έργο της σωτηρίας μας υπήρξε καθοριστικός. Με άκρατο ενθουσιασμό υμνούμε τη μεγάλη εορτή και γεραίρουμε τη Θεοτόκο, ψάλλοντας «εν ενί στόματι» μαζί με τον ιερό υμνογράφο της ημέρας «Χαίρε, της οικονομίας του Κτίστου η εκπλήρωσις».
Περισσότερα...

Δευτέρα 18 Νοεμβρίου 2013

Η νηστεία των Χριστουγέννων και η ωφέλεια των ψυχών από το Ιερό Σαρανταλείτουργο


Στην ανάρτηση αυτή θα αναφερθούμε τόσο στη νηστεία των Χριστουγέννων, μέσα από το βιβλίο του Συμεών Κούτσα (Μητρ. Νέας Σμύρνης), «Ἡ νηστεία τῆς Ἐκκλησίας», (Ἀθήνα: Ἀποστολική Διακονία, 11η ἔκδ. 2007 - σελ. 88-92), όσο και στο Ιερό Σαρανταλλείτουργο αλλά και την ωφέλεια που αυτό έχει για τις ψυχές των προσφιλών μας κεκοιμημένων, όπως καταγράφεται στο βιβλίο «Θαύματα και αποκαλύψεις από τη Θεία Λειτουργία» των Έκδόσεων της Ιεράς Μονής Παρακλήτου Αττικής.


Η νηστεία των Χριστουγέννων

1. Δεύτερη μακρά περίοδος νηστείας μετά τή Μεγάλη Τεσσα­ρακοστή εἶναι ἡ νηστεία τῶν Χριστουγέννων, γνωστή στή γλώσσα τοῦ ὀρθοδόξου λαοῦ μας καί ὡς σαραντά(η)μερο. Περιλαμβάνει καί αὐτή σαράντα ἡμέρες, ὅμως δέν ἔχει τήν αὐστηρότητα τῆς νηστείας τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἀρχίζει τήν 15η Νοεμβρίου καί λήγει τήν 24η Δεκεμβρίου.

2. Ἡ ἑορτή τῆς κατά σάρκα Γεννήσεως τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ τή δεύτερη μεγάλη Δεσποτική ἑορτή τοῦ χριστιανικοῦ ἑορτολογίου. Μέχρι τά μέσα τοῦ Δ΄ αἰώνα ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἀνατολῆς συνεόρταζε τή γέννηση καί τή βάπτιση τοῦ Χρι­στοῦ ὑπό τό ὄνομα τά Ἐπιφάνεια τήν ἴδια ἡμέρα, στίς 6 Ἰανουα­ρίου. Τά Χριστούγεννα ὡς ξεχωριστή ἑορτή, ἑορταζομένη στίς 25 Δεκεμβρίου εἰσήχθη στήν Ἀνατολή ἀπό τή Δύση περί τά τέλη τοῦ Δ΄ αἰώνα.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, πού πρῶτος ὁμιλεῖ γιά τήν ἑορτή τῶν Χριστουγέννων, τήν ὀνομάζει «μητρόπολιν πασῶν τῶν ἑορτῶν» (PG 48, 752) καί μᾶς πληροφορεῖ περί τό 386 ὅτι «οὔπω δέκατόν ἐστιν ἔτος, ἐξ οὗ δήλη καί γνώριμος ἡμῖν αὕτη ἡ ἡμέρα (τῆς ἑορτῆς) γεγένηται» (PG 49, 351).

Μέ τή διαίρεση τῆς ἄλλοτε ἑνιαίας ἑορτῆς καί τήν καθιέρωση τῶν τριῶν ξεχωριστῶν ἑορτῶν, τῆς Γεννήσεως τήν 25η Δεκεμβρίου, τῆς Περιτομῆς τήν 1η καί τῆς Βαπτίσεως τήν 6η Ἰανουαρί­ου, διαμορφώθηκε καί τό λεγόμενο Δωδεκαήμερον, δηλαδή τό ἑόρτιο χρονικό διάστημα ἀπό τίς 25 Δεκεμβρίου ὥς τίς 6 Ἰανουαρίου. Ἔτσι διασώθηκε κατά κάποιο τρόπο ἡ ἀρχαία ἑνότητα τῶν δύο μεγάλων ἑορτῶν τῆς Γεννήσεως καί τῆς Βαπτίσεως τοῦ Κυρίου.

3. Ἡ μεγάλη σημασία πού ἀπέκτησε μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου στή συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας ἡ νέα ἑορτή τῶν Χριστουγέννων καί ἡ εὐλάβεια τῶν πιστῶν καί ἰδιαίτερα τῶν μοναχῶν, ἀποτ­έλεσαν τίς προϋποθέσεις γιά τήν καθιέρωση καί τῆς πρό τῶν Χριστουγέννων νηστείας. Σ' αὐτό ἀσφαλῶς ἐπέδρασε καί ἡ διαμορφωμένη ἤδη τεσσαρακονθήμερη νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς πού προηγεῖτο τοῦ Πάσχα.

Ὅπως ἡ ἑορτή ἔτσι καί ἡ νηστεία, ὡς προετοιμασία γιά τήν ὑποδοχή τῶν γενεθλίων τοῦ Σωτῆρος, ἐμφανίστηκε ἀρχικά στή Δύση, ὅπου ἡ νηστεία αὐτή ὀνομαζόταν Τεσσαρακοστή τοῦ Ἁγίου Μαρτίνου ἐπειδή ἄρχιζε ἀπό τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου τούτου τῆς Δυτικῆς Ἐκκλησίας. Τό ἴδιο ἐπανελήφθη καί σ΄ ἐμᾶς, ὅπου πολλοί τή νηστεία τῶν Χριστουγέννων ὀνομάζουν τοῦ Ἁγίου Φιλίππου ἐπειδή προφανῶς ἀρχίζει τήν ἑπομένη τῆς μνήμης τοῦ Ἀποστόλου.

Οἱ πρῶτες ἱστορικές μαρτυρίες, πού ἔχουμε γιά τή νηστεία πρό τῶν Χριστουγέννων, ἀνάγονται γιά τή Δύση στόν Ε' καί γιά τήν Ἀνατολή στόν ΣΤ΄ αἰώνα. Ἀπό τούς ἀνατολικούς συγγραφεῖς σ΄αὐτήν ἀναφέρονται ὁ Ἀναστάσιος Σιναΐτης, ὁ πατριάρχης Κων­σταντινουπόλεως Νικηφόρος ὁ Ὁμολογητής, ὁ Ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης, καθώς ἐπίσης καί ὁ πατριάρχης Ἀντιοχείας Θεόδωρος Βαλσαμών.

4. Ἡ νηστεία στήν ἀρχή, καθώς φαίνεται, ἦταν μικρῆς διάρκειας. Ὁ Θεόδωρος Βαλσαμών, πού γράφει περί τόν ΙΒ΄ αἰώνα - καί κατά συνέπεια μᾶς πληροφορεῖ γιά τά ὅσα ἴσχυαν στήν ἐποχή του - σαφῶς τήν ὀνομάζει «ἑπταήμερον». Ὅμως ὑπό τήν ἐπίδραση τῆς νηστείας τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἐπεξετάθη καί αὐτή σέ σαράντα ἡμέρες, χωρίς ἐν τούτοις νά προσλάβει τήν αὐστηρότητα τῆς πρώτης.
Πῶς θά πρέπει νά τή νηστεύουμε; Καθ' ὅλη τή διάρκεια τοῦ σαρανταημέρου δέν καταλύουμε κρέας, γαλακτερά καί αὐγά. Ἀντίθετα, ἐπιτρέπεται νά καταλύουμε ψάρι ὅλες τίς ἥμερες - πλήν, φυσικά, τῆς Τετάρτης καί τῆς Παρασκευῆς - ἀπό τήν ἀρχή μέχρι καί τήν 17η Δεκεμβρίου. Ψάρι καταλύουμε ἐπίσης καί κατά τήν ἑορτή τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου, ὁποιαδήποτε ἡμέρα κι ἄν πέσει.

Ἀπό τήν 18η μέχρι καί τήν 24η Δεκεμβρίου, παραμονή τῆς ἑορτῆς, ἐπιτρέπεται ἡ κατάλυση οἴνου καί ἐλαίου μόνο - ἐκτός, βέβαια, τῶν ἡμερῶν Τετάρτης καί Παρασκευῆς πού θά παρεμβληθοῦν καί κατά τίς ὁποῖες τηροῦμε ἀνέλαιη νηστεία. Ἐπίσης μέ ξηροφαγία θά πρέπει νά νηστεύουμε τήν πρώτη ἡμέρα τῆς νηστείας, 15η Νοεμβρίου, καθώς καί τήν παραμονή τῆς ἑορτῆς, ἐκτός βέβαια κι ἄν πέσουν Σάββατο ἤ Κυριακή.


Νηστεία: Αποχή από πάσης αμαρτίας

«Ἐπίσης ὀφείλουμε νά μήν τηροῦμε μόνο τήν τάξη τῆς νηστείας πού ἀφορᾶ τίς τροφές, ἀλλά νά ἀπέχουμε καί ἀπό κάθε ἁμαρτία, ἔτσι ὥστε, ὅπως νηστεύουμε ὡς πρός τήν κοιλιά, νά νηστεύουμε καί ὡς πρός τή γλώσσα, ἀποφεύγοντας τήν καταλαλιά, τό ψέμα, τήν ἀργολογία, τή λοιδορία, τήν ὀργή καί γενικά κάθε ἁμαρτία πού διαπράττουμε μέσῳ τῆς γλώσσας.

Ἐπίσης χρειάζεται νά νηστεύουμε ὡς πρός τά μάτια. Νά μή βλέπουμε μάταια πράγματα. Νά μήν ἀποκτοῦμε παρρησία διά μέσου τῶν ματιῶν. Νά μήν περιεργαζόμαστε κάποιον μέ ἀναίδεια. Ἀκόμη θά πρέπει νά ἐμποδίζουμε τά χέρια καί τά πόδια ἀπό κάθε πονηρό πράγμα.

Μέ αὐτό τόν τρόπο νηστεύοντας μιά νηστεία εὐπρόσδεκτη στόν Θεό καί ἀποφεύγοντας κάθε εἴδους κακία πού ἐνεργεῖται διά μέσου τῆς καθεμιᾶς ἀπό τίς αἰσθήσεις μας, θά πλησιάζουμε, ὅπως εἴπαμε, τήν ἁγία ἡμέρα τῆς Χριστουγέννων ἀναγεννημένοι, καθαροί καί ἄξιοι τῆς μεταλήψεως τῶν ἁγίων μυστηρίων».

Δωρόθεος Γαζής


Το Ιερό Σαρανταλείτουργο

Το Ιερό Σαρανταλείτουργο, κατά την διάρκεια της νηστείας των Χριστουγέννων, υπέρ υγείας ζώντων και υπέρ αναπαύσεως των κεκοιμημένων αδελφών μας.

Στο υπέροχο βιβλίο «Ιωάννης της Κροστάνδης», (εκδ. Ιεράς Μονής Παρακλήτου), διαβάζουμε: «Στην Θεία Λειτουργία τελείται το μυστήριο της αγάπης. Και η αγάπη στην ουσία της είναι μεταδοτική. Η αγάπη, ιδιαίτερα η θεία, σπεύδει να σκορπίσει το φώς της, την χαρά της όλους… Και συμπληρώνει: ω αγάπη τελειότατη! ω αγάπη, που τα πάντα αγκαλιάζεις! Ω αγάπη ισχυρότατη! Τι να προσφέρουμε σαν ευγνωμοσύνη στον Θεό για την αγάπη Του προς εμάς; Η αγάπη αυτή βρίσκεται στην θυσία του Χριστού, που προσφέρεται για την απελευθέρωση όλων από κάθε κακία…».

Και ο μακαριστός π. Παΐσιος, σχετικά με την ανάγκη προσευχής για τους κεκοιμημένους, έλεγε: «…να αφήνετε μέρος της προσευχής σας για τους κεκοιμημένους. Οι πεθαμένοι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα (για τους εαυτούς τους). Οι ζωντανοί μπορούν… Να πηγαίνετε στην εκκλησία λειτουργία, δηλαδή πρόσφορο, και να δίνετε το όνομα του κεκοιμημένου, να μνημονευθεί από τον ιερέα στην προσκομιδή. Επίσης, να κάνετε μνημόσυνα και τρισάγια. Σκέτο το τρισάγιο, χωρίς Θεία Λειτουργία, είναι ελάχιστο.

Το μέγιστο, που μπορούμε να κάνουμε για κάποιον, είναι το Σαρανταλείτουργο. Καλό θα είναι να συνοδευθεί και με ελεημοσύνη. Αν έχεις ένα νεκρό, ο όποιος έχει παρρησία στον Θεό, και του ανάψεις ένα κερί, αυτός έχει υποχρέωση να προσευχηθεί για σένα στον Θεό.

Αν πάλι, έχεις ένα νεκρό, ο όποιος νομίζεις ότι δεν έχει παρρησία στον Θεό, τότε, όταν του ανάβεις ένα αγνό κερί, είναι σαν να δίνεις ένα αναψυκτικό σε κάποιον που καίγεται (από δίψα ). Οι Άγιοι δέχονται ευχαρίστως την προσφορά του κεριού και είναι υποχρεωμένοι να προσευχηθούν γι’ αυτόν που το ανάβει. Ο Θεός ευχαρίστως το δέχεται…». (Μαρτυρίες προσκυνητών, Ζουρνατζόγλου Νικ.)

Ο Άγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων διδάσκει σχετικά: «Μέγιστη ὠφέλεια πιστεύουμε ὅτι θὰ λάβουν αὐτοί, γιὰ τοὺς ὁποίους δεόμαστε κατὰ τὴν ἁγία καὶ φοβερὴ θυσία τῆς Θείας Λειτουργίας, ἀκόμα κι ἂν εἶναι ἁμαρτωλοί, ἀφοῦ Χριστὸν ἐσφαγιασμένον ὑπὲρ τῶν ἡμετέρων ἁμαρτημάτων προσφέρομεν ἐξιλεούμενοι ὑπὲρ αὐτῶν τε καὶ ἡμῶν τὸν φιλάνθρωπον Θεόν».

Καὶ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: «Δὲν νομοθέτησαν τυχαία οἱ Ἀπόστολοι νὰ μνημονεύουμε κατὰ τὰ φρικτὰ μυστήρια (Θεία Λειτουργία) τοὺς κεκοιμημενούς. Γνωρίζουν ὅτι εἶναι πολὺ μεγάλη ἡ ὠφέλεια γι’ αὐτούς».

Ἡ ἐμπειρία μαρτυρεῖ γιὰ τὴ δύναμη αὐτῆς τῆς προσευχῆς, ποὺ δὲν εἶναι «ἀτομικὴ προσευχὴ» ἀλλὰ ἡ προσευχὴ ὁλόκληρης τῆς Ἐκκλησίας.


Σαρανταλείτουργο «υπέρ αναπαύσεως»

Ο γερο-Δανιήλ ο αγιορείτης (1929), ο σοφός ησυχαστής των Κατουνακίων, έχει καταχωρισμένο στα χειρόγραφά του και το ακόλουθο περιστατικό, που συνέβη το 1869 στην πατρίδα του, τη Σμύρνη.

Κάποιος ενάρετος χριστιανός κάλεσε στα τελευταία της ζωής του τον πνευματικό του παπα-Δημήτρη και του είπε:

Εγώ σήμερα πεθαίνω. Πες μου, σε παρακαλώ, τι πρέπει να κάνω την κρίσιμη τούτη ώρα;

Ο ιερέας, γνωρίζοντας την αρετή του και τη μυστηριακή προετοιμασία του, του πρότεινε το εξής:

Δώσε εντολή να σου κάνουν μετά το θάνατό σου τακτικό σαρανταλείτουργο σ' ένα εξωκλήσι.

'Έτσι κι έγινε. Ό κυρ-Δημήτρης - αυτό ήταν το όνομά του - άφησε εντολή στο γιο του να κάνει μετά την κοίμησή του σαρανταλείτουργο.

Κι εκείνος, υπακούοντας στην τελευταία επιθυμία του καλού του πατέρα, ανέθεσε χωρίς καθυστέρηση την εκτέλεση της στον παπα-Δημήτρη.

Ο σεμνός λευίτης δέχτηκε να κάνει το σαρανταλείτουργο, που ο ίδιος είχε προτείνει στο μακαρίτη, και αποσύρθηκε για όλο αυτό το διάστημα στο εξωκλήσι των Αγίων Αποστόλων.

Οι τριάντα εννέα λειτουργίες έγιναν απρόσκοπτα. Η τελευταία έπρεπε να γίνει ημέρα Κυριακή.

Το βράδυ όμως του Σαββάτου πιάνει τον παπά ένας δυνατός πονόδοντος και τον αναγκάζει να επιστρέψει στο σπίτι του.

Η πρεσβυτέρα του πρότεινε να βγάλει το δόντι, μα εκείνος αρνήθηκε, γιατί έπρεπε την επόμενη να τελέσει την τελευταία λειτουργία. τα μεσάνυχτα ο πόνος κορυφώθηκε, και τελικά ο παπάς αναγκάστηκε να βγάλει το δόντι.

Επειδή όμως παρουσιάστηκε αιμορραγία, ανέβαλε την τελευταία λειτουργία για τη Δευτέρα.

Στο μεταξύ, το απόγευμα του Σαββάτου, ο Γεώργιος, ο γιος του μακαριστού Δημητρίου, ετοίμασε μερικά χρήματα για τον κόπο του ιερέα, με σκοπό να του τα δώσει την επόμενη μέρα.

Τα μεσάνυχτα ξύπνησε για να προσευχηθεί. Ανακάθισε στο κρεβάτι κι άρχισε να φέρνει ατό νου του τις αρετές, τα χαρίσματα και τα σοφά λόγια του πατέρα του. Κάποια στιγμή πέρασε απ' το μυαλό του η ακόλουθη σκέψη: "Άραγε ωφελούν τα σαρανταλείτουργα τις ψυχές των κεκοιμημένων, ή τα καθιέρωσε η εκκλησία για παρηγοριά των ζώντων;"

Τότε ακριβώς τον πήρε ένας ελαφρός ύπνος, και είδε πως βρέθηκε σε μια πεδιάδα με ομορφιά απερίγραπτη. "Ένιωθε ανάξιο τον εαυτό του να βρίσκεται σε τέτοιον ιερό και παραδεισένιο χώρο. Μπροστά του απλωνόταν ένα απέραντο και κατάφυτο περιβόλι, που μοσχοβολούσε με μίαν ανέκφραστη ευωδία.

Αυτός οπωσδήποτε θα είναι ο παράδεισος!", μονολόγησε. "Ω, τι μακαριότητα περιμένει όσους ζουν ενάρετα στη γη!"

Εξετάζοντας έκπληκτος τα υπερκόσμια κάλλη, είδε ένα λαμπρό ανάκτορο με έξοχη αρχιτεκτονική χάρη, ενώ οι τοίχοι του έλαμπαν απ' τα διαμάντια και το χρυσάφι. Η αμορφιά του ήταν ανέκφραστη.

Πλησιάζει πιο κοντά, και τότε - τι χαρά! - βλέπει στην πόρτα του παλατιού τον πατέρα του ολοφώτεινο και λαμπροφορεμένο.

Πώς βρέθηκες εδώ, παιδί μου; τον ρωτάει με πραότητα και στοργή. Ούτε κι εγώ ξέρω, πατέρα.

Καταλαβαίνω πως δεν είμαι άξιος γι' αυτόν τον τόπο. Αλλά πες μου, πώς τα περνάς εδώ; πώς ήρθες;

Τίνος είναι αυτό το παλάτι;

Η φιλανθρωπία του Σωτήρος Χριστού με τις πρεσβείες της Παναγίας, που της είχα ιδιαίτερη ευλάβεια, με αξίωσε να καταταχθώ σ' αυτό το μέρος. Ήταν μάλιστα να μπω σήμερα μέσα στο παλάτι, ο οικοδόμος όμως, που το χτίζει, πέρασε μία ταλαιπωρία - έβγαλε απόψε το δόντι του - κι έτσι δεν τέλειωσαν οι σαράντα μέρες της οικοδομής του. Για το λόγο αυτό θα μπω αύριο.

Ύστερα απ' αυτά ο Γεώργιος ξύπνησε δακρυσμένος και έκπληκτος, αλλά και με απορίες.

Πέρασε την υπόλοιπη νύχτα αναπέμποντας αίνους και δοξολογίες ατό Θεό. το πρωί, μετά τη θεία λειτουργία, πήρε πρόσφορα, νάμα και αγνό κερί και ξεκίνησε για το εξωκλήσι των Αγίων Απόστολων. Ο παπα-Δημήτρης τον υποδέχθηκε με χαρά:

Τώρα μόλις τελείωσα κι εγώ τη Θεία Λειτουργία. Έτσι ολοκληρώθηκε το σαρανταλείτουργο. Αυτό το είπε για να μην τον λυπήσει.

Ο επισκέπτης τότε του διηγήθηκε το νυχτερινό του δράμα.

Όταν έφτασε στο σημείο που ο πατέρας του δεν μπήκε στο παλάτι, γιατί ο οικοδόμος έβγαλε το δόντι του, ο παπα-Δημήτρης ένιωσε φρίκη, αλλά και θαυμασμό.

Εγώ είμαι, αγαπητέ μου, ο οικοδόμος που εργάστηκε στην οικοδομή του παλατιού, είπε με χαρά.

Σήμερα δεν λειτούργησα, γιατί έβγαλα το δόντι μου. θα λειτουργήσω όμως τη Δευτέρα, κι έτσι θα ολοκληρώσω το πνευματικό παλάτι του πατέρα σου.
Περισσότερα...

Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013

Ο Άγιος Απόστολος Φίλιππος


Σε αυτή την ανάρτηση θα σας παρουσιάσουμε, εν συντομία, το βίο του Αγίου Αποστόλου Φιλίππου, του οποίου τη μνήμη η εκκλησία μας εορτάζει στις 14 Νοεμβρίου.

Ο Άγιος Φίλιππος ήταν ένας από τους δώδεκα μαθητές του Κυρίου. Καταγόταν από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας, απ' όπου και ο Ανδρέας με τον Πέτρο. Τον κάλεσε μαθητή Του ο ίδιος ο Κύριος, και κατόπιν ο Φίλιππος έφερε στον Κύριο το Ναθαναήλ.


Παραθέτουμε ορισμένα χωρία της Καινής Διαθήκης, στα οποία ο αναγνώστης μπορεί να μάθει περισσότερα για το Φίλιππο, σχετικά με τη ζωή του κοντά στο Χριστό: Ματθ. ι' -3, Μάρκ. γ' -18, Λουκ. στ' -14, Ιωάν. α' 44-49, Ιωάν. ιβ' 20-23, Πράξ. α' 13. Αξίζει, όμως, να αναφέρουμε ένα διάλογο ( Ευαγγέλιο Ιωάννου, ιδ') που είχε ο Φίλιππος με τον Κύριο, όπου δίνει αφορμή στον Κύριο να φανερώσει ο ίδιος ότι είναι ομοούσιος με τον Πατέρα Θεό.

Είπε λοιπόν ο Φίλιππος: «Κύριε, δείξον ήμίν τον πατέρα και αρκεί ήμίν» (Κύριε, αποκάλυψε μας, δείξε μας τον Πατέρα, και αυτό μας αρκεί). 

Και ο Κύριος μεταξύ άλλων του απάντησε: «Ου πιστεύεις ότι εγώ εν τω πατρί και ο πατήρ εν εμοί εστί; τα ρήματα ά εγώ λαλώ υμίν, απ' έμαυτού ου λαλώ· ο δε πατήρ ο εν έμοί μένων αυτός ποιεί τα έργα» (Δεν πιστεύεις, Φίλιππε, ότι εγώ είμαι αχώριστα συνδεδεμένος με τον Πατέρα, ώστε εγώ να είμαι και να μένω μέσα στον Πατέρα και ο Πατέρας να είναι και να μένει μέσα μου; Είμαι δε τόσο πολύ ενωμένος, ώστε αυτά πού σας διδάσκω δεν είναι από τον εαυτό μου. Άλλα ο Πατέρας μου πού μένει μέσα μου, αυτός ενεργεί τα υπερφυσικά έργα).

Η παράδοση αναφέρει ότι ο Φίλιππος κήρυξε το Ευαγγέλιο στους Πάρθους και πέθανε μαρτυρικά στην Ιεράπολη της Συρίας.

Το σεπτό σκήνωμα του αποστόλου για πολλά χρόνια στόλισε τον ιερό ναό που είχε κτισθεί στην Ιεράπολη προς τιμή του αγίου. Η δε αγία κάρα του τιμήθηκε από διάφορους αυτοκράτορες, όπως τον Θεοδόσιο, τον Ηράκλειο και άλλους με τις βασιλικές σφραγίδες τους. Μετά την άλωση της Βασιλίδος των πόλεων από τους Λατίνους κατά το 1204 το σεπτό λείψανο μεταφέρθηκε στην Κύπρο και για πολλά χρόνια φυλασσόταν στο χωριό Άρσος (Αρσινόη της Πάφου) στον ιερό ναό που κτίστηκε εκεί προς τιμή του αποστόλου. Αργότερα ένα μέρος των λειψάνων για ευλογία διανεμήθηκε σε διάφορα μέρη. Η θήκη δε με την ιερή κάρα προ του 1788 για μεγαλύτερη ασφάλεια μετακομίσθηκε στην Ιερά Μονή του Σταυρού στο Όμοδος. Εκεί φυλάσσεται μέχρι σήμερα.

Ἀπολυτίκιον - Ἦχος γ’

Ἀπόστολε Ἅγιε Φίλιππε, πρέσβευε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ, ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.

Αναδημοσίευση κειμένου από: saint.gr
Περισσότερα...